اجلاس لهستان که اواخر بهمن ماه در این کشور برگزار میشود در ظاهر با تاکید بر مقابله با نفوذ ایران در منطقه برگزار میشود، اما میزبانان این اجلاس بیش از همه منافع روسیه را هدف گرفتهاند. ملیگرایان لهستانی که اکنون در قالب تندروها و افراطیون میزبانی این اجلاس را برعهده دارند، دارای یک کینه تاریخی نسبت به روسها هستند.
سالها سیطره اتحاد شوروی در چارچوب جنگ سرد و حکومت سوسیالیستی لهستان نتوانست کینه ملیگرایان لهستانی را محو کند. اقدام اخیر لهستانیها در زمینه میزبانی اجلاس لهستان یادآور تزهای «زبیگنیِف برژینسکی» مشاور امنیت ملی امریکا در اواخر دهه ۷۰ میلادی است. وی که از تبار ملیگرایان لهستانی بود، تاثیرات بهسزایی در استراتژیهای سیاست خارجی امریکا داشت و براین باور بود که سوسیالیزم سرنوشت محتوم تمامی جهان است و تنها کشورهای کایپیتالیست میتوانند آهنگ این فرآیند را کند سازند.
از دل این تز حمایت امریکا از افراطیون و شبهنظامیان افراطی افغانستان بیرون آمد. اکنون سالهاست که اتحاد شوروی سوسیالیستی از هم فروپاشیده، اما کینه ملیگرایان افراطی لهستان با شدت بیشتری نسبت به روسها وجود دارد. انتخاب محل برگزاری اجلاس علیه ایران یک اشتباه استراتژیک از سوی امریکاییها است، زیرا این امر در مسکو بسیار حساسیت برانگیز است و این اقدام را در راستای منافع ملی خود نمیدانند.
در سالهای پس از جنگ سرد روسیه همواره لهستان را به عنوان یکی از کانونهای تهدید علیه منافع حیاتی خود به شمار میآورد و در کشاکش برگزاری اجلاس لهستان این امر موازنه سیاسی را به نفع ایران بر قرار میسازد. از همه مهمتر پیشنهاد برگزاری اجلاس علیه کشوری از سوی کشور ثالث در جهان کمسابقه و نامتعارف است. پیشبینی میشود ایالات متحده امریکا در مسیر برگزاری اجلاس لهستان علاوه بر رویارویی دیپلماتیک با روسیه؛ تنها همراهی تمام عیار ملیگرایان افراطی لهستانی را خواهد داشت. اجماع دیپلماتیک در منطقه با توجه تشدید آرا و گوناگونی دیدگاههای سیاسی کشورها غیر ممکن است.
محمود اشرفی
- 16
- 7