به گزارش فرارو؛ «مجلس عصاره فضائل ملت است یا شورای نگهبان؟» این موضوعی است که طی سال‌های اخیر بارها و بارها مطرح شده است و نظارت استصوابی شورای نگهبان نیز موجب طرح این سوال شده است و حالا در هفته جاری از تریبون قوه مقننه این مسئله مطرح شد.
اصلاح‌طلبان در تمام دوران انتخابات چه ریاست جمهوری و چه مجلس شورای اسلامی یکی از موضوعاتی که مرتبا مورد نقد قرار می‌دهند مسئله نظارت استصوابی شورای نگهبان است که به رد صلاحیت تعداد زیادی از نامزدهای انتخابات منجر می‌شود.
آنها معتقدند که این روش و عملکرد شورای نگهبان مانع از این می‌شود که مردم به نامزدهای مورد نظر خود رای دهند و صرفا مجبور هستند از میان افرادی انتخاب کنند که شورای نگهبان برایشان تعیین کرده است. البته این موضوع با توجه به اینکه اصولگرایان اختلاف چندانی با شورای نگهبان ندارند و معمولا با ردصلاحیت گسترده مواجه نمی‌شوند، از سوی آنها چندان مورد توجه نیست. حتی نگاهی متفاوت و کاملا خلاف اصلاح‌طلبان دارند.
با این حال و با وجود توضیحات مکرر شورای نگهبان توضیح اخیر دبیر این شورا مبنی بر اینکه تفسیر آنها از قانون اساسی اینگونه است که می‌توانند نظارت استصوابی بر انتخابات داشته باشند، همچنان این سوال مطرح است که «مجلس عصاره فضائل ملت است یا شورای نگهبان؟»
سوالی که در هفته جاری محمود صادقی در نطق خود در مجلس نیز به آن اشاره کرد. او طی سخنرانی خود عنوان کرد: «بیایید شفافیت را از مجلس شروع کنیم، آیا مجلس عصاره فضایل ملت است؟ گویا ما عصاره فضایل شورای نگهبان هستیم، بیاییم شفافیت را از مجلس آغاز کنیم. نظام مالی مجلس غیرشفاف است چرا اجازه نمی‌دهند بودجه سالانه مجلس به طور شفاف حسابرسی شود؟ آیا شما نمایندگان مجلس در جریان حسابرسی‌های سالانه بودجه مجلس هستید؟ چرا گزارش شفافی از حسابرسی‌های سالانه ارائه نمی‌شود؟»
همین مسئله موجب شد دقایقی فضای مجلس متشنج شود و نمایندگان تا مرز درگیری فیزیکی پیش بروند. هرچند این قبیل رفتارها در مجالس بی سابقه نیست و معمولا در تمامی دوره‌ها اتفاق افتاده است اما با این وجود از جمله اتفاقاتی است که بسیار مورد توجه رسانه‌ها قرار می‌گیرد و همین مسئله موجب شد اصل صحبت صادقی تا حدود زیادی نادیده گرفته شود که «مجلس عصاره فضائل ملت است یا شورای نگهبان؟»
داریوش قنبری نماینده پیشین مجلس در گفت‌وگو با فرارو عنوان کرد: «این گونه صحبت‌ها ناشی از برخی اتفاقاتی است که در مسئله بررسی صلاحیت کاندیداها رخ داده بود. همانطور که استحضار دارید در انتخابات گذشته مجلس و یا دیگر انتخابات برخی نامزدها که از یک جریان خاص سیاسی هستند با ردصلاحیت گسترده مواجه شدند و نتوانستند در انتخابات حضور داشته باشند.»
وی ادامه داد: «این رفتارهای و برخوردهای سلیقه‌ای تا حدی پیش رفت که رئیس جمهور هم به آن انتقاد کردند و گفتند باید مُرقانون در نظر گرفته شود نه مُرجناح. به همین دلیل باید قانون مورد توجه قرار گیرد و باید نهادهای نظارتی مانند شورای نگهبان رفتارهای جناحی را کنار بگذارند و اجازه ندهند تفکرات سیاسی بر قانون اساسی ارجحیت داشته باشد.»
این فعال سیاسی افزود: «متاسفانه طی سال‌های اخیر رفتارهایی از نهادهای نظارتی دیده شده که بارها از سوی مردم هم مورد اعتراض قرار گرفته است. به عنوان مثال در همین دوره انتخابات مجلس دهم از میان ۳۰۰۰نفر که برای انتخابات نام نویسی کرده بودند تنها ۳۰۰نفر تائید صلاحیت شدند. خب این موجب می‌شود که این شائبه در افکار عمومی ایجاد شود که شورای نگهبان سیاسی کاری می‌کند.»
قنبری اظهار کرد: «واقعیت این است که حتی اگر آقای صادقی هم به این نکته اشاره نکنند، مردم این را می‌دانند و معتقدند که شورای نگهبان است که شرایط را برای حضور یا عدم حضور افراد یا جریان‌های سیاسی فراهم می‌کند. شاید لازم باشد شورای نگهبان به این سوال پاسخ دهند که چرا وقتی اقلیت‌های مذهبی طبق قانون می‌توانند در مجلس نماینده داشته باشند، اکثریت را از حق محروم می‌کنند؟»
وی گفت: «نباید شورای نگهبان به گونه‌ای عمل کند که اصولگرایان به واسطه نفوذی که در این نهاد دارد برای جریان رقیب تعین تکلیف کند و اجازه حضور به اصلاح‌طلبان ندهند. لذا به نظر من لازم است تغییراتی ایجاد شود. نباید گمان کنند که مردم فراموش می‌کنند که چگونه دو رفتار متفاوت با اصلاح‌طلبان و اصولگرایان داشته اند.»
قنبری در خصوص واکنش به اظهارات صادقی و جنجال مجلس گفت: «براساس قانون نمایندگان می‌توانند در هر موضوعی سخنرانی کند و به هیچ عنوان درست نیست نمایندگان اگر از صحبتی خوششان نیامد داد و فریاد را بیندازند. حتی مقام معظم رهبری هم چندین بار در خصوص چنین رفتارهایی تذکر داده بودند و به نمایندگان گفته بودند که نطق هیچ کس را قطع نکنند. این در شان مجلس نیست.»
در همین خصوص حسین کنعانی مقدم فعال اصولگرا در گفت‌وگو با فرارو عنوان کرد: «به عقیده من مجلس در حالتی که تمام نمایندگان را در نظر بگیریم، عصاره فضائل ملت است اما اینکه بخواهیم فرد را به عنوان فضائل ملت معرفی کنیم درست نیست. یعنی به عنوان مثال نمی‌توانیم شخص آقای محمود صادقی یا آقای نقوی حسنی را به عنوان عصاره فضائل ملت بدانیم.»
وی تصریح کرد: «اما به احتمال زیاد منظور آقای صادقی از مطرح کردن صحبت دیروز این بود که به هرحال شورای نگهبان پیش از انتخابات افرادی که تمایل دارند در انتخابات حضور داشته باشند را مورد بررسی قرار می‌دهد و افرادی که به نظرشان صلاحیت و توانایی حضور در مجلس را دارند، تائید صلاحیت می‌کند و بعد از انتخابات هم این شورای نگهبان است که مجوز حضور کاندیدای پیروز را صادر می‌کند.»
او ادامه داد: «ولی زمانی که افراد به عنوان نماینده وارد مجلس می‌شوند با توجه به اینکه مجلس راس امور است و برای احقاق حقوق ملت بر کرسی های مجلس می‌نشینند لذا می‌توان گفت که آنها عصاره فضائل ملت هستند. زیرا وظیفه آنها دفاع از حق ملت است. آنها به عنوان نمایندگان شورای نگهبان و برای حفظ منافع این شورا در مجلس فعالیت نمی‌کنند.»
وی در خصوص اینکه برخی نمایندگان معتقدند که مجلس حتی راس امور هم نیست گفت: «به نظرم با توجه به جایگاهی که در قانون اساسی برای مجلس تعریف شده است، این نهاد کاملا در راس امور قرار دارد و این به مجلس بستگی دارد که چگونه عمل کند و تا چه حد به انجام وظیفه خود پایبند باشد.»
این تحلیلگر مسائل سیاسی اظهار کرد: «اگر یک مجلس با تمام توان و تعهد به دنبال صیانت از قانون اساسی و حقوق ملت باشد قطعا در راس امور قرار می‌گیرد. نباید فراموش کنیم که طبق قانون اساسی کشور می‌تواند یک روز بدون رئیس جمهور بماند اما نمی‌تواند حتی یک روز بدون مجلس باشد. این نشان دهند اهمیت و جایگاه ویژه قوه مقننه است. لذا به عقیده من اگر برخی نمایندگان معتقدند که مجلس در راس امور نیست، به عملکردشان برمی‌گردد و می‌توانند به گونه‌ای عمل کنند که دوباره مجلس در جایگاه خود قرار گیرد.»
کنعانی مقدم در واکنش به رفتار برخی نمایندگان به نطق روز گذشته صادقی گفت: «به عقیده من نمایندگان مجلس زمانی که در پشت تریبون این نهاد قرار می‌گیرند یا بیانیه ای صادر می‌کنند و یا با رسانه‌ای گفت‌وگو می‌کنند تا زمانی که آنها از حدود قانون و اسلام و شرع خارج نشوند، می‌توانند هرگونه اظهار نظری انجام دهند. دیگر نمایندگان زمانی می‌توانند نسبت به آن واکنش نشان دهند که فرد از حد و حدود شرعی و قانونی خارج شده باشد.
این فعال اصولگرا در پایان افزود: «البته تذکر دادن هم نباید از حالت قانونی و اخلاقی خارج شود. به هیچ عنوان صحیح نیست نمایندگان در واکنش به اظهارات همکاران خود اقدام به فحاشی و برخورد فیزیکی کنند و جنجال به راه بیندازند. این نه تنها در شان قوه قانون گذار کشور نیست بلکه جایگاه نماینده را نیز مخدوش می‌کند. مجلس اساسنامه دارد و باید نمایندگان به عنوان افرادی که در قانون گذاری سهیم هستند خودشان هم به قوانین احترام بگذارند.»
- 18
- 3
