سردرگمی گفتمانی اصول گرایان

تقدیم تندیس به امیرحسین مقصودلو یا همان تتلو، موجی نیست که به‌راحتی فروکش کند. این موج دامان جریان اصولگرایی را به‌راحتی رها نخواهد کرد و فعالان این جریان نمی‌توانند به‌راحتی همه آنچه را رخ داده به سطح یک مراسم و تقدیم تندیس فروبکاهند. آنچه روی داده، نشانه‌ای روشن از سردرگمی گفتمانی دارد که جریان اصولگرا باید نسبت خود را با آن روشن کند. درهمین‌باره مصطفی معین، وزیر علوم دولت اصلاحات، در صفحه اینستاگرام خود آنچه را روی داده «تغییر به سمت سیاست‌های ماکیاولیستی» تعبیر کرده و عباس عبدی هم معتقد است یک گروه باید دنبال بازسازی هویت خودش در درجه اول باشد؛ نه‌آنکه هویت خودش را هم از دست بدهد تا جلب آرا کند. 

به گفته عبدی، همه اینها (اصولگرایان) تتلیتی می‌شوند. این یعنی موج جدیدی از اصولگرایی در راه است که اگر هواداران اجتماعی‌اش در سطح هواداران ترانه‌های تتلو محسوب می‌شدند، الان در تلاش برای انتقال همان بدنه به بُعد سیاسی هستند؛ یعنی بروز تتلیتی‌های سیاسی. چند روز پیش بود که خبرگزاری فارس در جشن یک‌سالگی «فارس‌پلاس» جمعی از چهره‌های اصولگرا از جمله حمید رسایی، نقوی‌حسینی و ضرغامی را در کنار تتلو و بهنوش بختیاری دعوت کرده بود تا از آنها تقدیر کند. حضور این چهره‌های اصولگرا در کنار تتلو موجی از واکنش‌ها را به‌همراه داشت؛ از جنس همان واکنش‌هایی که هنگام دیدار رئیسی و تتلو فضای مجازی و رسانه‌ها را درنوردید.

در بحبوحه انتخابات، بخشی از حامیان رئیسی، تتلو را در کنار رئیس تولیت آستان قدس قرار دادند تا به این وسیله بتوانند به زعم خود به رأی‌آوری نامزد خود کمک کنند، اما نتیجه عکس گرفتند. بااین‌حال رئیسی در اولین گفت‌وگوی خود بعد از انتخابات به تأیید و توجیه آن دیدار پرداخت و به تسنیم گفت: «... با اینکه بعد از نماز باید باعجله به سمت پرواز می‌رفتم؛ اما نشستم و او را به‌‌خاطر ترانه‌ای که برای امام‌ رضا(ع) خوانده بود، تحسین و تشویق کردم و رفتم... خیلی متأسف شدم وقتی شنیدم تصاویر نامناسبی از گذشته که او از آنها اعلام برائت کرده، با طراحی همان اتاق عملیات روانی به‌طور گسترده در فضای مجازی پخش شد.

خُب، این کار خیلی زشت و حرام بیّن و اشاعه فحشا از جوانی است که اظهار می‌کند من توبه کرده‌ام...». بعد از واکنش‌هایی که به حضور تتلو در جشن فارس‌پلاس صورت گرفت، حمید رسایی هم به دفاع از تتلو پرداخت؛ به همان سبک رئیسی؛ و تتلو را «جوان توابی» معرفی کرد که به دامن انقلاب بازگشته و باید مورد استقبال قرار بگیرد. عبدی اما این حرکت را در راستای «ظهور موج جدیدی از اصولگرایی» تلقی کرد که برای کسب «رأی حلال» به تتلو پناه برده است. همه ماجرا اما این ساده‌انگاری نیست که اصولگرایی به دنبال آن است تا حضور تتلو را توجیه کند. 

معین: اخلاق و دین حول مدار منافع سیاسی می‌چرخد

مصطفی معین در توضیح آنچه بر جریان اصولگرایی حادث شده، نوشته است: «وقتی که جای هدف و وسیله عوض شد، اخلاق جای خود را به سیاست و قدرت می‌دهد و «غریق به هر گیاه خشکی چنگ می‌زند»! در این شیوه سیاست‌مداری، ... اخلاق و دین حول مدار منافع سیاسی می‌چرخد! «ماکیاول» در کتاب خود «شهریار»، هدف سیاست را گرفتن قدرت بدون هیچ قید اخلاقی می‌داند...».

در نهایت تتلیتی می‌شوند

عباس عبدی هم در گفت‌وگو با «نامه» در پاسخ به اینکه اصولگرایان برای انتخابات مجلس دهم کلاه‌مخملی‌ها را خود دعوت کردند و در انتخابات ریاست‌جمهوری نیز تتلو را آوردند...

... به نظر شما آنها می‌توانند با این روش‌ها آرای خاکستری را به سمت خود جذب کنند؟ گفت: خدا عاقبت کسانی را به‌خیر کند که آرای خاکستری‌شان می‌خواهد تتلو و کلاه‌مخملی‌ها باشد. او افزود: نمی‌دانم آنجا اصلا کسی به این موضوعات به‌طور جدی فکر می‌کند یا آنکه همین‌طور تتلو می‌آید و ردیف جلو می‌نشیند، کلاهش را هم کج می‌گذارد و خالکوبی‌هایش را بیرون می‌اندازد. من که دیروز عکس مراسم را دیدم جا خوردم. به نظرم همه در نهایت تتلیتی می‌شوند و یک کلاه‌مخملی هم سرشان بگذارند تمام است. این تحلیلگر مسائل سیاسی یادآور شد: معتقدم این کارها دردی را دوا نمی‌کند. اصلا نباید در ابتدا دنبال جذب آرا بود، این یک بحث ثانوی است. یک گروه باید دنبال بازسازی هویت خودش در درجه اول باشد؛ نه‌آنکه هویت خودش را هم از دست بدهد تا جلب آرا کند، چون در این صورت همان آرای پیشین خود را نیز از دست می‌دهد. 

عبدی ادامه داد: در دنیای واقعی این‌طور نیست که آقای رسایی یا آقای رئیسی مطالبات تتلیتی‌ها را نمایندگی کنند. اگر می‌بینند هنرمندان به دیدار آقای خاتمی می‌روند و احترام می‌گذارند، آن یک دلیلی دارد، نه‌آنکه آقای خاتمی بخواهد فقط برای جلب آرای آنها رفتار کند. یک پایه تحلیلی و یک ایده پشت این کار وجود دارد که در اقدامات اصولگرایان دیده نمی‌شود؛ این افراد بیشتر اقتضایی عمل می‌کنند تا تحلیلی. 

حمایت کیهان

بااین‌حال روزنامه کیهان روز گذشته در دفاع از بهنوش بختیاری بدون اینکه نامی از تتلو به میان بیاورد، نوشت: «صحبت‌های بهنوش بختیاری در مراسم سالگرد تأسیس فارس‌پلاس که از اهانت‌های عده‌ای به وی به‌خاطر ستایش از شهدای مدافع حرم سخن گفته بود نشان می‌دهد، جریان‌های تمامیت‌خواه مدعی آزادی بیان در برخورد با هنرمندان حتی به خودی‌های خود نیز رحم نمی‌کنند و هنرمندانی از جبهه خودشان را نیز در صورت بروز رفتاری مغایر با منافع خود، هدف تخریب قرار می‌دهند».حمایت کیهان از جنس حمایت‌هایی است که باعث شد برخی از نحله‌های جریان اصولگرایی در اوج انتخابات، تتلو را در کنار رئیسی بنشانند با این توجیه که او در وصف مدافعان حرم و انرژی هسته‌ای و... ترانه خوانده است؛ اقدامی که هنوز در بین اصولگرایان هم موافق و مخالف دارد.