جزئیات نظرسنجی جدید ایسپا و نارضایتی ۹۲ درصدی مردم | پزشکیان: اگر مردم راضی نیستند، ایراد از ماست نه آمار

رویداد۲۴ نوشت: محمدجواد جوادی یگانه، مشاور اجتماعی و رئیس مرکز ارتباطات مردمی نهاد ریاست‌جمهوری در یک پست اینستاگرام بخشی از جزئیات یک نظرسنجی که توسط مرکز افکارسنجی ایسپا و به سفارش نهاد تحت مدیریت او انجام شده را منتشر کرد.

به گفته او، این پیمایش‌ها در آستانه سفر‌های استانی رئیس‌جمهور در ۱۶ استان کشور انجام شده تا میزان رضایت مردم از مسئولان محلی و نحوه‌ی پیگیری مطالبات‌شان سنجیده شود. نمونه‌ای از این داده‌ها در نموداری که او منتشر کرده، نشان می‌دهد که مردم عملکرد مسئولان استانی را عمدتاً در سطح «ضعیف تا متوسط» ارزیابی کرده‌اند؛ حتی حدود ۵۹ درصد پاسخ‌دهندگان عملکرد نمایندگان مجلس را ضعیف دانسته‌اند.

پزشکیان و رویکرد تازه به افکار عمومی

جوادی‌یگانه در توضیح انتشار این نمودار نوشته است: «تمایز پزشکیان در این است که باور دارد وقتی مردم ناراضی هستند، پس مشکل از عملکرد ماست. او به‌دنبال تفسیر نتایج، تغییر گویه‌ها یا مراکز نظرسنجی نیست و حتی جامعه را با تغییر شیوه نمونه‌گیری عوض نمی‌کند. ادراک از نارضایتی مردم، مقدمه حل مسئله است، و نظرسنجی بعدی، معیار حل آن.»

این رویکرد، نوعی چرخش در نگاه دولت به افکار عمومی محسوب می‌شود؛ چراکه در سال‌های گذشته معمولاً انتشار نتایج نظرسنجی‌های مشابه با واکنش منفی، تردید یا انکار از سوی مقامات مواجه می‌شد. اما دولت چهاردهم ظاهراً تصمیم دارد به‌جای بی‌اعتبار دانستن داده‌ها، آنها را مبنای اصلاح عملکرد قرار دهد.

از داده‌های استانی تا سنجش محبوبیت دولت‌ها

بخش دیگری از اطلاعات و نتایج همین نظرسنجی در گزارش امروز رویداد ۲۴ با عنوان «افشای نتایج محرمانه یک نظرسنجی | دولت احمدی‌نژاد در صدر، دولت‌های روحانی و پزشکیان در قعر محبوبیت» مورد اشاره قرار گرفته است. همانطور که در آن گزارش آمده است، نتایج اولیه نشان می‌دهد که در ارزیابی مردم از «موفقیت دولت‌ها»، محمود احمدی‌نژاد بالاترین سطح رضایت عمومی و دولت‌های حسن روحانی و مسعود پزشکیان پایین‌ترین رتبه را کسب کرده‌اند.

هرچند جزئیات این پیمایش‌ها منتشر نشده، اما منابع آگاه تأیید کرده‌اند که داده‌ها در سطح ملی جمع‌آوری شده و نتایج تهران با استان‌های دیگر متفاوت است. گفته می‌شود این نظرسنجی‌ها برای استفاده داخلی نهاد ریاست‌جمهوری طراحی شده‌اند و هدف آن، شناخت واقع‌بینانه‌تر فضای افکار عمومی است، نه انتشار عمومی یا تبلیغاتی.

واقع‌بینی به‌جای انکار

در سال‌های گذشته، نتایج افکارسنجی‌ها معمولاً به چشم تهدید دیده می‌شد و نهاد‌های رسمی گاه در پی تردیدافکنی در داده‌ها برمی‌آمدند. اما حالا انتشار داوطلبانه‌ی بخشی از همین نتایج از سوی رئیس مرکز ارتباطات مردمی ریاست‌جمهوری، نشانه‌ای از تغییر رویکرد در مواجهه با نارضایتی مردم است.

در واقع، دولت پزشکیان با پذیرش این پیش‌فرض که «اگر مردم ناراضی‌اند، پس ما درست عمل نکرده‌ایم»، تلاش می‌کند از نظرسنجی‌ها به‌عنوان ابزار اصلاح و نه ابزار تبلیغ استفاده کند.

نارضایتی عمومی؛ زمینه مشترک همه دولت‌ها

بر اساس آخرین پیمایش‌های ملی، سطح نارضایتی از وضعیت کشور به حدود ۹۲ درصد رسیده است. این رقم نشان می‌دهد که حتی دولت‌های پرکارنامه‌تر نیز در فضایی فعالیت می‌کنند که اعتماد عمومی به‌شدت کاهش یافته است. از این منظر، پایین بودن رتبه دولت فعلی در مقایسه با دولت‌های پیشین الزاماً به‌معنای عملکرد ضعیف‌تر نیست، بلکه بازتابی از شرایط اقتصادی و اجتماعی امروز کشور است.

نظرسنجی‌هایی که به سفارش مرکز ارتباطات مردمی نهاد ریاست‌جمهوری انجام شده، بیش از آنکه ابزار ارزیابی دولت باشند، آینه‌ای از احساس عمومی جامعه نسبت به حاکمیت هستند.

تمایز پزشکیان ـ آن‌گونه که جوادی‌یگانه می‌گوید ـ در این است که به‌جای تغییر آمار، به دنبال تغییر واقعیت‌های میدانی نارضایتی مردم است.