حسن روحانی رئیس‌جمهوری در چندین نوبت طی هفته‌های اخیر بحث افزایش اختیارات رئیس‌جمهور را در شرایط جنگ اقتصادی که کشور درگیر آن است را مطرح کرده است.
روحانی تاکید دارد، کشور در شرایط فعلی نیازمند تمرکز قدرت و تصمیم گیری در مدیریت است؛«در دوران جنگ تحمیلی در مقطعی که با مشکل مواجه شدیم، شورای عالی پشتیبانی جنگ ایجاد شد و همه اختیارات در دست این شورا بود و حتی مجلس شورای اسلامی و قوه قضائیه نیز در تصمیم‌گیری آن شورا دخالتی نداشتند و امروز هم در شرایط جنگ اقتصادی قرار داریم.» او می گوید «همانگونه که در جنگ ۸ ساله اختیارات ویژه‌ای را از امام راحل گرفته و توانستیم جنگ را اداره کنیم و حتی موفقیت‌های بسیاری را به دست آوریم امروز هم به چنین اختیاراتی نیاز داریم.»
این سخنان حسن روحانی در چند روز گذشته واکنش‌های زیادی را به همراه داشته، عده‌ای موافق حسن روحانی بودند و منتقدان دولت معتقد به کافی بودن اختیارات هستند.
اما شورای عالی پشتیبانی جنگ چه بود و برای چه تشکیل شد؟ این شورا چه اختیاراتی داشت؟ این سوالی بود که کمتر به آن پرداخته شد و اصل موضوع تشکیل این شورا ابهام زیادی داشت.
بهزاد نبوی وزیر صنایع سنگین دولت میرحسین موسوی در زمان جنگ، می‌گوید این شورا به دستور امام خمینی و به ریاست آیت‌الله خامنه‌ای تشکیل شده بود. وزیر دولت دوران جنگ که با خبرآنلاین گفتگو کرده، می‌گوید؛ «شورای عالی پشتیبانی جنگ برای این تشکیل شد که اگر برای اداره جنگ نیاز به مصوبه‌ای فراقانونی بود، از طرف این شورا مجوز آن گرفته شود.»
مشروح گفتگوی خبرآنلاین با بهزاد نبوی، وزیر صنایع سنگین دولت دوران جنگ را در ادامه بخوانید:
آقای نبوی! شما در دوران دفاع مقدس وزیر دولت وقت بودید، اطلاع دارید شورای عالی پشتیبانی جنگ که این روزها رییس جمهور از ضرورت تشکیل شورای مشابه آن سخن می گویند، چگونه تشکیل شد؟ چه وظایف مهمی بر عهده این شورا بود؟
این شورا با دستور امام خمینی تشکیل شد و آیت‌الله خامنه‌ای رئیس این شورا بود. آقای هاشمی رفسنجانی، میرحسین موسوی و به نظرم رئیس قوه قضائیه هم در این شورا عضو بودند. اگر خواستیم در جنگ، فوق قانون یک تصمیم و مصوبه‌ای بگیریم و اقدامی را انجام دهیم، باید از این شورا، مجوز را می‌گرفتیم. در این حد فعالیت‌های این شورا را به یاد دارم.
یعنی این شورا اختیارات فراقانونی داشت که هر اتفاقی در مورد جنگ رخ می‌داد باید از کانال این شورا عبور می‌کرد؟
بله، تصمیمات این شورا در حوزه جنگ بود و اختیارات فراقانونی داشت.
از وزرای دولت کسی عضو این شورا نبود؟
دقیق به یاد ندارم. من خودم یک بار برای گرفتن مجوزی در این شورا شرکت کردم اما عضو شورا نبودم. آیت‌الله خامنه‌ای تنها کسی هستند که در مورد این شورا اطلاعات کافی دارند و در تمام جلساتش شرکت می‌کردند چون رئیس شورا بودند.
این شورا چه کمکی به جنگ می‌کرد؟ چه هماهنگی بین دولت و نهادهای نظامی مثل ارتش و سپاه ایجاد می‌کرد؟
در واقع شورا به نوعی جای مصوبات مجلس را می‌گرفت نه جای دولت را. دولت می‌توانست از اختیارات خودش استفاده کند، اما این شورا جای مجلس را می‌گرفت.
یعنی نهاد بالا دستی برای مجلس می‌شد؟
مثلا چیزی شبیه شورای عالی امنیت ملی که در حال حاضر داریم. این شورا در زمان جنگ این نقش را ایفاء می‌کرد.
نظرتان در مورد اظهارات آقای روحانی که خواستار تشکیل ستادی مشابه آن ستادشده آنهم در شرایط فعلی که کشور درگیر جنگ اقتصادی است، چیست؟
ایشان در صحبت‌های خود یک شبیه‌سازی کرده است، نه اینکه عین این شورا ایجاد شود. در واقع ایشان می‌خواهد بگوید که مسئولیت و اختیارات در کنار هم باشد و هر کجا اختیار است، مسئولیت هم همانجا باشد. استنباط من از صحبت های آقای روحانی این است.
بعضی افراد می‌گویند که آقای روحانی اختیارات ریاست جمهوری را کم و محدود می‌دانند، شما این تحلیل را قبول دارید؟
به نظر می‌رسد حرف درستی باشد و مسئولیت و اختیار باید در کنار هم قرار بگیرند. هر کسی که اختیار دارد، باید مسئولیت داشته باشد و هر کسی که مسئولیت دارد باید متناسب با آن اختیارات هم داشته باشد. آقای روحانی هم همین را می‌گوید که هر کسی اختیار دارد باید مسئولیتش هم برعهده بگیرد.
محمدحسین شریعتمدار
- 12
- 6
