وجود آب در مریخ تا ۷۰۰ میلیون سال پیش

مریخ نورد «ژورونگ» (Zhurong) چین شواهدی یافته است که [بر اساس آن] سیاره سرخ احتمالا صدها میلیون سال زودتر از آنچه پیش از این تصور می شد، آب مایع داشته است.

در حالی که پژوهش قبلی نشان داده بود که مریخ (Mars) در حدود سه میلیارد سال پیش دارای آب بوده و پس از آن آب مایع خود را از دست داده است، این پژوهش جدید که روز چهارشنبه در مجله «ساینس ادونسز» منتشر شد، حاکی از آن است که احتمالا تا همین حدود هفتصد میلیون سال قبل ، در سیاره سرخ آب جریان داشته است.

با آنکه پژوهش ها نشان داده اند که مریخ باستان سیاره ای مرطوب و زیست پذیر بوده است، اغلب تصور می شود که آخرین دوره تاریخ ژئولوژیک مریخ، [یعنی دوره] آمازونی، سرد و خشک بوده است.

در این مطالعه جدید، دانشمندان، از جمله دانشمندان آکادمی علوم چین در پکن، داده های مریخ نوردی را که در جنوب اتوپیا پلانتیا (Utopia Planitia) فرود آمده بود، بررسی کردند.

آنان داده های به دست آمده از سه آنالیز شیمیایی مختلف تعبیه شده بر روی مریخ نورد را، [مشتمل بر] طیف سنج فروشکست القایی لیزری (MarSCoDe)، دوربین تلسکوپیک میکروتصویربرداری، و طیف سنج فروسرخ موج کوتاه، بررسی کردند.

محققان بر اساس این بررسی ها ، شواهدی از «مواد سولفات/سیلیسیم هیدراته» در مناطقی از محوطه فرود که از نظر ژئولوژیک به دوره ابتدایی آمازونی مربوط میشوند، پیدا کردند.

این پژوهش نشان می دهد که ناحیه ای که مریخ نورد بررسی کرده است ، از یک لایه سخت از خاک، یا به اصطلاح« سخت رویه»، با ویژگی هایی تشکیل شده است که با سایر سنگ های مشاهده شده در مناطق دیگر مریخ، تفاوت دارد. این لایه احتمالا در اثر[ جریان] آب های شور زیرسطحی شکل گرفته است که به آرامی تبخیر شده اند و قشر سخت را به هم چسبانده اند.

پژوهشگران می گویند این مواد معدنی احتمالا همراه با مقادیر فراوانی آب مایع که از« بالا آمدن آب های زیرسطحی یا ذوب یخ های زیرسطحی» سرچشمه می گرفته است، تشکیل شده اند.

«مقاله جدیدی از گروه ما، یافته های تازه ای را از مریخ نورد ژورونگ در جریان ماموریت تیان ون ۱ در مریخ معرفی می کند. ژورونگ فعالیت های آبی اخیر در اتوپیا پلانتیای مریخ را آشکار کرده است.»

پژوهشگران در این پژوهش می نویسند:« شواهد میدانی مبنی بر وجود فعالیت های آبی شناسایی شده در محل فرود ژورونگ، حاکی از آن است که فعالیت هیدروسفر [یا آب کره] در دوره آمازونی مریخ، بیشتر از آن بوده است که پیش از این تصور می شد.»

دانشمندان می گویند درک بهتر از چگونگی وجود آب مایع در مریخ در دوران اخیر، میتواند همچنین به تخمین مقدار آبی که ممکن است در سیاره سرخ به شکل یخ یا معدنی باقی مانده باشد، کمک کند.

محققان همچنین بر اساس این یافته ها حدس می زنند که [شرایط حاکم بر] مریخ به جای اینکه دستخوش یک تغییر شدید شده باشد، ممکن است  [به این شکل بوده باشد که این سیاره]، چرخه های آب و هوایی ای را پشت سر گذاشته باشد که از مرطوب به گرم و خشک، و به سرد تغییر کرده است.

آن ها می افزایند:« محوطه فرود ژورونگ (و شمال دشت ها) ممکن است دارای مقادیر چشمگیری آب در دسترس و قابل بهره برداری به شکل مواد معدنی هیدراته و یخ های زیرسطحی برای استفاده کاوش های انسانی آینده در مریخ از منابع میدانی باشد.»

ژورونگ در قالب بخشی از مأموریت اولیه خود در جست وجوی نشانه های حیات در مریخ که سه ماه به طول انجامید، به بررسی مواد معدنی، مکان یابی، و خاک برداری، و [بررسی] توزیع آب و یخ در منطقه اتوپیا پلانتیا پرداخته است.

این مریخ نورد تاکنون در حدود دو کیلومتر (۱.۲۴ مایل) را در بیش از ۳۵۰ روز مریخی طی کرده است ، و این به معنای آن است که از مأموریت آن، احتمالا همچنان اطلاعات بیشتری در مورد سیاره سرخ به دست می آید.

در مطالعه دیگری که روز چهارشنبه در همین مجله منتشر شد، دانشمندان یک شهاب سنگ (Meteorite) از مریخ را که در رشته کوه های میلر در جنوبگان در سال ۲۰۰۳ کشف شد، بررسی کرده اند.

این پژوهش نشان می دهد که هرچند ممکن است زمانی آب، به سنگ درون شهاب سنگ شکل داده باشد، این شهاب سنگ احتمالا شامل هیچگونه نشانه ای از حیات نیست.

محققان، ازجمله پژوهشگران دانشگاه لوند سوئد، دریافته اند که مواد معدنی موجود در شهاب سنگ احتمالا بر اثر [وجود] آب مایع در قسمت های جداگانه تغییر کرده اند؛ الگویی که نشان می دهد این آب، احتمالا از یخ های مدفون شده درون این خود این سنگ ها آمده است و نه از سامانه هیدروترمال.

هرچند دانشمندان می گویند این یافته ها فقط برای قسمتی از سیاره سرخ کاربرد دارند که این شهاب سنگ از آنجا آمده و نه برای کل مریخ.