
به گزارش ایسنا به نقل از اسپیس، ماموریت ناسا برای آوردن نمونههای جمع آوری شده از مریخ که با مشکل مواجه شده است، ممکن است به تعویق بیفتد. اکنون شرکت «لاکهید مارتین» یک جایگزین ساده و کمهزینهتر پیشنهاد داده است که میتواند هزینه این ماموریت را بیش از ۵۰ درصد کاهش دهد.
تلاش بلندپروازانه بینالمللی ناسا برای بازیابی نمونههای خاک و سنگ مریخ و آوردن آنها به زمین که با کاهش قابل توجه بودجه در چندین برنامه مواجه است، در معرض خطر قرار دارد. این ماموریت که پیش از این به دلیل خروج روسیه از این برنامه پس از حمله به اوکراین به خطر افتاده بود، اکنون به دلیل تغییر اولویتها در دولت فعلی ایالات متحده با احتمال لغو مواجه است.
طبق دستورالعملهای جدید به ناسا دستور داده شده است که بیشتر بر ماموریتهای سرنشیندار اعماق فضا به ماه و مریخ، همراه با سایر تلاشهای مربوط به فناوریهای پیشرفته تمرکز کند، در حالی که باید پروژههایی را که با هزینههای هنگفت و بدون بازده علمی متناسب شناخته شدهاند، کنار بگذارد.
یکی از نامزدهای اصلی برای این تغییر و کنار گذاشته شدن، ماموریت آوردن نمونههای مریخی است که یک برنامه بینالمللی بسیار بلندپروازانه شامل مشارکت بسیاری از کشورها است که وظیفه دارد از چندین فضاپیما برای جمعآوری نمونه از سطح مریخ و سپس آوردن آنها به زمین برای بررسی عمیقتر و تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی استفاده کند.
مرحله اول این ماموریت در حال حاضر در حال انجام است و مریخنورد استقامت(Perseverance) ناسا در حال کاوش سطح مریخ است. این مریخنورد در حالی که از تپههای شنی و بستر رودخانههای مرده که آخرین بار دو میلیارد سال پیش آب به خود دیدهاند، عبور میکند، نمونههای حفاری شده را جمعآوری میکند و آنها را در لولههای مخصوصی میریزد و پس از مهر و موم، روی سطح مریخ رها میکند.
ایده این است که یک فرودگر دوم در نهایت در مجاورت اولین فرودگر فرود آید و یک مریخنورد دیگر را مستقر کند که مسیری را که توسط «استقامت» طی شده است، دنبال کند و آن لولهها را جمعآوری کند.
این لولهها در یک ظرف مخصوص مهر و موم شده ذخیره میشوند که در یک موشک کوچک قرار میگیرد که به مدار مریخ شلیک میشود و در آنجا با یک فضاپیمای دیگر برای بازگشت به زمین ملاقات خواهد کرد.
همه چیز بسیار سینمایی به نطر میرسد، اما مهندسان میگویند اگر بتوان جایگزینی برای روسیه پیدا کرد و همچنین ۷ میلیارد دلار برای پوشش هزینهها جذب کرد، این پروژه میتواند عملی شود.
همین نیاز به پول باعث میشود دولت آمریکا تردیدهای جدی در مورد پرداخت هزینه برای چیزی که برخی آن را با بازده علمی نسبتاً کم میدانند، داشته باشد.
اینجاست که «لاکهید مارتین» وارد میشود. این شرکت ادعا میکند میتواند از تجربه خود در ماموریتهای پیشین اکتشاف سیاره خود برای تکمیل این ماموریت با کمتر از ۳ میلیارد دلار در یک قرارداد با هزینه ثابت استفاده کند که در آن هرگونه افزایش هزینه را خودش متقبل میشود.
ایده این است که فضاپیمای فعلی را با نسخههای سادهتر، کارآمدتر و سبکتر که از تجربه «لاکهید مارتین» در ماموریتهای قبلی مریخ و سایر ماموریتهای فضایی گرفته شده است، جایگزین کند.
موشک سبکتر به ویژه مهم است، زیرا بزرگترین هزینه هر ماموریتی، رساندن تجهیزات به مریخ و در این مورد، آوردن نمونههاست، بنابراین هر اونس کاهش وزن منجر به صرفهجویی زیادی میشود.

به عنوان مثال، فضاپیمای فعلی با یک فضاپیمای کوچکتر جایگزین خواهد شد. تغییر دیگر، یک وسیله نقلیه صعود به مریخ(MAV) کوچکتر است که به عنوان اولین موشکی که تاکنون از سیاره سرخ بلند شده است، طراحی شده است. با این حال، این یکی بسیار خاصتر خواهد بود و وزنی بین ۵۰۰ تا ۶۶۰ پوند (۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم) با محموله نمونه ۱۱ پوندی (۵ کیلوگرمی) خواهد داشت.
این سیستم با یک سیستم ورود به زمین(EES) کوچکتر بر اساس ماموریتهای بازگشت نمونه فضایی جنسیس(Genesis)، استارداست(Stardust) و اسیریس-رکس(OSIRIS-Rex) ناسا به دنبالهدارها و سیارکها تکمیل خواهد شد. این سیستم، با ساختار کامپوزیتی و یک سپر حرارتی ویژه برای ورود مجدد به جو، سبکتر از طرحهای فعلی خواهد بود.
علاوه بر این موارد، «لاکهید مارتین» پیشنهاد ساخت مرحله کروز برای حمل کاوشگر از زمین به مریخ را نیز داده است. این سیستم، نیرو، ناوبری، نیروی محرکه و سایر سیستمهای پشتیبانی را فراهم میکند و همچنین پوسته محافظ را برای محافظت از کاوشگر در هنگام برخورد به جو مریخ حمل میکند.
این شرکت همچنین به مشکل آببندی کپسول بازگشت نمونه و اطمینان از ضدعفونی شدن آن مطابق با پروتکلهای ایمنی ناسا و بینالمللی در برابر آلودگی بین سیارهای رسیدگی خواهد کرد.
وایتلی پویزر (Whitley Poyser)، مدیر اکتشافات فضایی عمیق «لاکهید مارتین» میگوید: ما با ۵۰ سال تجربه در ماموریت مریخی نشان دادهایم که میتوانیم با موفقیت از پیچیدگیهای فنی مورد نیاز عبور کنیم و در عین حال مطابق با بودجه و برنامه پیش برویم و نیاز به نظارت دولتی را کاهش دهیم.
- 17
- 5