کاوشگر اینسایت (InSight) سازمان فضایی ناسا که برای جمع‌آوری اطلاعات از سیاره مریخ ساخته شده، در ۵ می (۱۵ اردیبهشت) به سمت این جرم آسمانی پرتاب می‌شود؛ در همین رابطه قصد داریم تا نگاهی به ماموریت این فضاپیما بیاندازیم.
جدیدترین کاوشگر مریخی آژانس فضایی ناسا که با نام اینسایت (InSight) شناخته می‌شود، در ساعت ۱۵:۳۰ به وقت ایران در ۱۵ اردیبهشت، از پایگاه نیرو هوایی وندنبرگ کالیفرنیا به سمت سیاره مریخ پرتاب خواهد شد.
آماده‌سازی بخشی از تجهیزات خورشیدی کاوشگر اینسایتدانشمندان اعلام کرده‌اند که پروژه مربوط به این کاوشگر ۳۶۰ کیلوگرمی حدودا ۸۲۸ میلیون دلار هزینه داشته و قرار است که اینسایت پس از رسیدن به مریخ، از طریق تجهیزات تعبیه‌شده که به کمک انرژی خورشیدی کار می‌کنند، تحقیقات مورد نظر را بر روی چهارمین سیاره منظومه شمسی انجام دهد.
ماموریت کاوشگر اینسایت ناسا
پس از پرتاب، تقریبا ۶ ماه زمان می‌برد تا فضاپیمای اینسایت مسافت ۴۸۴ میلیون کیلومتری بین زمین و مریخ را طی کند.
موشکی که این کاوشگر مریخی را به مقصدش می‌رساند راکت اطلس ۵ (Atlas V) است که علاوه بر ایسنایت، چند ماهواره کوچک را هم از جو زمین خارج خواهد کرد.
اگر مشکلی در پروژه پیش نیاید کاوشگر ایسنایت در ۲۶ نوامبر ۲۰۱۸ بر روی خاک مریخ خواهد نشست.
متخصصان اظهار کرده‌اند که لحظه قبل از فرود کاوشگر مریخی اینسایت بر روی سیاره سرخ از همه بخش‌های ماموریت حساس‌تر است، چرا که برای سالم ماندن وسیله در هنگام پایین آمدن باید سرعت کاوشگر در مدت زمان ۷ دقیقه، از ۲۰ هزار به ۸ کیلومتر بر ساعت برسد.
علاوه بر باز شدن چتر در زمان فرود، تجهیزات ایجاد پیش رانه برای کاهش سرعت وسیله به کار انداخته می‌شوند و از طرف دیگر، پایه‌های کاوشگر هم مجهز به جذب‌کننده‌های ضربه هستند تا از وارد شدن هر نوع صدمه‌ای به اینسایت جلوگیری کنند.
بلافاصله بعد از مستقر شدن، کاوشگر اینسایت شروع به بررسی وضعیت مریخ می‌کند و همانطور که دانشمندان اعلام کرده‌اند، انتظار می‌رود که به واسطه ماموریت این کاوشگر، در جامعه علمی درک کامل‌تری از نحوه شکل‌گیری سیاره‌های سنگی مانند مریخ و زمین ایجاد شود.
اینسایت قرار نیست که بر روی سطح مریخ جابه‌جا شود و در عوض به عنوان یک پایگاه تحقیقاتی رباتیک فعالیت می‌کند. مدیران ناسا اعلام کرده‌اند که محل فرود این کاوشگر بر روی مریخ سطح تختی در منطقه‌ای به نام “Elysium Planitia” است.
یکی از اولین کارهایی که دانشمندان مسئول این ربات ۶ متری، با استفاده از تجهیزات تعبیه‌شده انجام می‌دهند، سوراخ کردن سطح سیاره با یک دریل مخصوص است که برای وارد کردن حسگر حرارتی به خاک انجام خواهد شد؛ این قسمت از ماموریت ۲ ماه طول می‌کشد!
گفته شده که دریل مورد نظر حدودا ۵ متر به عمق فرو می‌رود و برای اولین بار در تاریخ، امکان اندازه‌گیری دمای زیر سطح سیاره و میزان حرارت دفع شده از مریخ را فراهم می‌کند.
یکی دیگر از پدیده‌هایی که وظیفه بررسی آن‌ها به دوش ربات اینسایت افتاده، ردیابی و تشخیص وقوع مریخ لرزه (زلزله‌های سیاره مریخ) است؛ دانشمندان می‌گویند که از آنجایی که در سیاره ما پدیده زمین لرزه دائما اتفاق می‌افتد و به دلیل حرکت صفحات تکتونیکی پوسته سیاره، لرزش‌های گاه مهیبی در مناطق مختلف حس می‌شود، پس به احتمال قوی باید پدیده مشابهی هم به صورت روتین در سیاره مجاور ما رخ دهد.
تصویری از کاوشگر وایکینگ، در حال آماده‌سازی برای سفر به سیاره مریخبه طور کلی مریخ لرزه‌ها ماهیتی نسبتا مرموز دارند و گفته شده که فعالیت‌هایی متفاوت از تغییرات صفحات تکتونیکی رخ‌داده در زمین باعث بروز آن‌ها می‌شود.
پیش از این هم ناسا با ساخت و فرستادن کاوشگر وایکینگ (Viking) به سیاره سرخ، اقداماتی را برای بررسی مریخ لرزه‌ها انجام داد، اما پروژه مورد نظر که به دهه ۷۰ میلادی مربوط است، اطلاعات قابل استفاده‌ای را در این زمینه جمع‌آوری نکرد.
دانشمندان امیدوارند که در طول ماموریت کاوشگر اینسایت ده‌ها و شاید هم صدها مورد مریخ لرزه توسط وسایل این ربات ثبت شود.
تصویری که در بالا می‌بینیم مربوط به بازوی رباتیک دو متری تعبیه‌شده در اینسایت است که لرزه‌نگار و حسگر حرارتی کاوشگر را در مکان مورد نظر قرار خواهد داد.
از طرف دیگر آنتن‌هایی هم بر روی فضاپیمای اینسایت قرار خواهد گرفت که با گذشت زمان، لرزش‌ها و حرکات مختلف مریخ را در چرخش مداری‌اش به دور خورشید، ردیابی خواهد کرد. این دست اطلاعات به دانشمندان کمک می‌کند که در مورد هسته سیاره سرخ دانش بیشتری کسب کنند و در حالت کلی، به سوالاتی مانند مایع و یا جامد بودن هسته مریخ و پرسش‌های دیگر پاسخ دهند.
تصویری از کاوشگر ققنوسدر حدود ۱۰ سال پیش پروژه مشابهی با نام ققنوس انجام شد، اما پس از رسیدن کاوشگر ساخته‌شده برای این پروژه به مریخ، تنها پنج ماه طول کشید تا ربات در سرمای شدید سیاره از کار بیفتد و تجهیزات خورشیدی آن عملکرد خود را از دست بدهند.
این در حالی است که کاوشگر اینسایت توانایی تحمل زمستان‌های عجیب مریخ را دارد.
تحقیقات اینسایت بیش از یک سال مریخی (معادل دو سال زمینی) طول خواهد کشید.
کیا علیپور
- 11
- 5
