شناسایی نخستین شواهد از بقایای عظیم در اطراف یک ستاره

به گزارش ایسنا به نقل از فیز، هنگامی که یک کوتوله سفید (هسته یک ستاره مرده) در مدار نزدیک با ستاره دیگری قرار دارد، گاز را از ستاره‌های دیگر جذب می‌کند. گاز گرم و فشرده شده در نهایت با یک انفجار یک نواختر را ایجاد می‌کند.این انفجار موجب می‌شود که ستاره یک میلیون بار درخشان‌تر شده و در هر ثانیه موادی را در هزاران مایلی خود پراکنده کند. مواد پرتاب شده، بقایای یا پوسته اطراف نواختر را تشکیل می‌دهند. "نواختر" (nova) به معنی اختر یا ستاره نوین است.

در این مطالعه "آلن شفتر"(Allen Shafter) به همراه دیگر پژوهشگران یک نواختر به نام "M۳۱N ۲۰۰۸-۱۲a" را که در نزدیکی "کهکشان آندرومِدا" (Andromeda galaxy) قرار دارد مورد مطالعه قرار دادند. نکته غیرعادی درباره این نواختر این است که آن بطور مکرر و جدا از هر سیستم نواختر دیگری، فوران می‌کند.

شفتر گفت: هنگامی که ابتدا متوجه شدیم که M۳۱N ۲۰۰۸-۱۲a هر ساله فوران کرده است، بسیار شگفت زده شدیم زیرا الگوی معمولی فوران، هر ۱۰ سال است.

شفتر و تیم او معتقدند" M۳۱N ۲۰۰۸-۱۲a " میلیونها سال است که به طور مداوم، فوران می‌کند. این فوران‌های مکرر در طول زمان به "بازمانده عظیم" (super remnant) اطراف این نواختر که حدود ۴۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد، منجر می‌شود.

پژوهشگران از تصویربرداری تلسکوپ فضایی هابل و همچنین تلسکوپ‌های زمینی، برای تعیین ترکیب شیمیایی بازمانده‌ها و تأیید ارتباط آن با "M۳۱N ۲۰۰۸-۱۲a " استفاده کردند.

"ابرنواختر نوع یکم ای"(Type Ia supernovae) بین قوی‌ترین و درخشان‌ترین اجرام در جهان قرار دارند و اعتقاد بر این است که آنها زمانی که یک کوتوله سفید جرمی بیش از حد مجاز باشد، رخ می‌دهند.

ابرنواختر نوع یکم ای در آن دسته از منظومه‌های دوتایی (دو ستاره که به دور یکدیگر می‌چرخند) دیده می‌شود که در آن‌ها یکی از ستاره‌ها یک کوتوله سفید است و ستاره دیگر ممکن است هر اندازه از یک ستاره غول‌پیکر گرفته تا کوتوله سفیدی حتی کوچک‌تر از اولی داشته باشد. یک کوتوله سفید در واقع بقایای یک ستاره است که چرخه عمر طبیعی‌اش را کامل کرده است و همجوشی هسته‌ای آن پایان یافته است، هرچند که کوتوله‌های سفید با تنوع کربن-اکسیژن معمول نیز چنانچه دمایشان به حد کافی بالا برود، همچنان قابلیت واکنش‌های همجوشی بیشتر را خواهند داشت.

کشف بازمانده‌های اضافی بزرگ در اطراف دیگر نواخترها به پژوهشگران کمک می‌کند تا سیستم‌هایی را که در معرض فوران‌های مکرر هستند شناسایی کنند.

یافته‌های این مطالعه در مجله "Nature" منتشر شد.