۸ کاری که فضانوردان نمی توانند در فضا انجام دهند

حقیقت آن است که سفر به فضا، به از خود گذشتگی زیادی نیاز دارد. علاوه بر خطرات سفرهای فضایی و مسأله ی دوری از خانواده، جاذبه ی نزدیک به صفر فضا، شرایطی به وجود می آورد که بسیاری از امور روزانه ی فضانوردان را با محدودیت رو به رو می کند. در ادامه به ۸ کاری می پردازیم که فضانوردان نمی توانند در فضا انجام دهند.

۱- نمی توانند به همان شکل روی زمین گریه کنند

فضانوردان در فضا هر طور که بخواهند می توانند بخندند، اما عمل گریه کردن در فضا بدون وجود نیروی گرانش، شکل کاملاً متفاوتی دارد.

وقتی از کریس هدفیلد، فضانورد کانادایی، در مورد گریه کردن در فضا پرسیدند، او گفت: «از چشم ها اشک میاد ولی قطره های اشک مثل یه توپ مایع به هم می چسبن. در واقع، موقع گریه کردن چشم ها یه کم میسوزن. تو فضا اشک چشم سرازیر نمیشه.»

اشک چشم ها در فضا می تواند به شکل یک توده ی بزرگ درآید و از چشم ها جدا شود، مگر اینکه فضانوردان اشک هایشان را با دستمال پاک کنند. به همین دلیل، در فضا می توانید اشک هایتان را مثل یک توپ شناور جلوی چشم هایتان ببینید.

۲- مواد غذایی ای مثل نان و نوشابه نمی توانند بخورند

در فضا، دشواری های حمل و خوردن بسیاری از مواد غذایی رایج آنقدر زیاد است که فضانوردان از آن ها محروم می شوند.

برای مثال، اگر فضانوردان درون فضاپیما تکه ای نان بخورند، خرده های نان می توانند به تجهیزات فضاپیما صدمه بزنند یا تصادفاً وارد بینی فضانوردان شوند. به همین دلیل از دهه ی ۱۹۸۰، در سفرهای فضایی از نان های تورتیلا استفاده می شود.

در خصوص نوشیدنی ها هم مصرف نوشیدنی های گازدار در فضا ممنوع است چون در جاذبه ی نزدیک به صفر فضا، گاز درون این نوشیدنی ها از آن ها جدا نمی شود.

نمک و فلفل هم از دیگر مواد غذایی ممنوعه در فضا هستند، چون شناور می شوند و ممکن است به تجهیزات فضاپیما صدمه بزنند یا تصادفاً وارد دهان، گوش ها یا بینی فضانوردان شوند. خوشبختانه، آژانس فضایی ناسا نوعی نمک و فلفل مایع تولید کرده که فضانوردان می توانند از آن ها استفاده کنند.

۳- با خودکارهای معمولی نمی توانند بنویسند

خودکارهای شرکت فیشر پن

استفاده از جوهر درون خودکار تنها با وجود نیروی گرانش امکان پذیر است. به همین دلیل، فضانوردان آمریکایی و روسی در فضا ابتدا از مدادهای نوکی برای نوشتن استفاده می کردند.

اما در سال ۱۹۶۵، شرکت فیشر پِن، نوعی خودکار اختراع کرد که به گونه ای طراحی شده بود که با فشار گاز نیتروژن به مخزن جوهر خودکار، جوهر به نوک آن سرازیر می شد و به این ترتیب خودکار به صورت سر و ته، در دماهای شدید یا زیر آب هم قابل استفاده بود. از این خودکارها هنوز هم استفاده می شود.

۴- برنامه ی خواب خود را نمی توانند با طلوع و غروب خورشید تنظیم کنند

در ایستگاه فضایی بین المللی، فضانوردان در طول هر ۲۴ ساعت، می توانند تا ۱۶ بار غروب خورشید را ببینند. به همین دلیل آن ها نمی توانند ساعت خواب خود را با طلوع و غروب خورشید تنظیم کنند. برای آنکه فضانوردان بتوانند در فضا خواب خود را با این شرایط ویژه تطبیق دهند، قبل از سفر، سخت تحت آموزش قرار می گیرند.

۵- مصرف مشروبات الکلی ممنوع است

گرچه یک بار در یکی از سفرهای فضایی سال ۱۹۷۲، فضانوردان در کنار غذای خود از مشروب استفاده کردند، اما واکنش منفی افکار عمومی به شراب خواری فضانوردان در فضا، باعث شد مصرف مشروبات الکلی در ایستگاه فضایی بین المللی ممنوع اعلام شود.

با این حال، از قرار معلوم فضانوردان روسی اجازه ی مصرف کنیاک (نوعی مشروب الکلی) را برای حفظ سلامت سیستم ایمنی خود دارند.

با این حال، ممنوعیت مصرف مشروبات الکلی در فضا دلیل علمی ندارد.

باز آلدرین، یکی از همسفران نیل آرمسترانگ در مأموریت معروف آپولو ۱۱ و دومین انسانی که قدم روی کره ماه گذاشته، در یکی از مصاحبه هایش گفته بود هنگام حضور بر روی کره ی ماه در آنجا شراب خورده بود، اما این مسأله هرگز رسانه ای نشده بود.

۶- نمی توانند از یک حمام گرم لذت ببرند

در فضا، فضانوردان باید تا حد ممکن از همه ی منابع موجود، به خصوص منابع آب، استفاده کنند، چون آب سنگین و حمل آن هزینه بردار است. فضانوردان در فضا امکان دوش گرفتن ندارند و به جای آن، با اسفنج حمام می کنند. آبی که برای این کار استفاده می شود از رطوبت هوا، ادرار، مسواک زدن، شستشوی دست ها و دیگر کارها به دست می آید.

در ایستگاه فضایی بین المللی، همه ی آب هایی که از رطوبت هوا و فضولات انسانی به دست می آیند، تصفیه شده و تبدیل به آب آشامیدنی می شوند. علاوه بر این، از آنجایی که روش کارآمدی برای شسشتوی لباس ها در فضا وجود ندارد، فضانوردان مجبورند لباس های تکراری بپوشند.

۷- نمی توانند مزه ی مواد غذایی را به همان صورت روی زمین حس کنند

در فضا حس چشایی فضانوردان می تواند به مرور تحلیل برود، اما بعد از بازگشت به زمین، مزه ی مواد غذایی را با شدت بیشتری نسبت به قبل حس می کنند.

یک علت احتمالی این مسأله آن است که در فضا، به دلیل نبود گرانش، حرکت مایعات درون بدن شکل دیگری پیدا می کند. به همین خاطر، مایعات به جای آنکه به طرف پاها حرکت کنند، به سمت سر می روند و می توانند مجراهای بینی را مسدود کنند. فرضیه ی دیگری که در مورد علت این مسأله مطرح شده این است که بوهای شدید درون کابین ایستگاه فضایی بین المللی، قدرت بویایی را از کار می اندازد و به دنبال آن حس چشایی هم مختل می شود.

۸- مدفوع کردن در فضا بسیار سخت است

مدفوع کردن در فضا از ادرار کردن هم سخت تر است. دستشویی فضاپیما هیچ دری ندارد و فقط با یک پرده از بقیه ی قسمت ها جدا می شود. به علاوه، فضانوردان باید خود را با یک تسمه ببندند تا در فضا شناور نشوند.

نبود جاذبه در فضا می تواند مشکلات ناخوشایندی به بار آورد، چون حتی تکه های مدفوع انسان هم می توانند به پرواز در بیایند.