تولید «روبات‌های بیونیک» با الهام از حشرات و حیوانات

روبات‌ها حالا دیگر به جزو جدایی‌ناپذیر زندگی بشر تبدیل شده‌اند چرا که در بخش‌های مختلف از هتل‌داری و آشپزی گرفته تا نگهداری از کودک و سالمند، انجام کارهای سنگین در کارخانه‌ها و... حضوری فعال دارند اما بیشترفعالان عرصه روباتیک معتقدند این روبات‌های بیونیک(روبات‌هایی با قابلیت‌های انسان یا جانوران) هستند که در نهایت می‌توانند بسیاری از مشکلات بشر را حل کنند. طبق گزارش مجله زد دی نت، در همین راستا محققان در پروژه‌های مختلف تلاش دارند تا از ظرفیت این فناوری رو به رشد بهره بگیرند و در پروژه‌ای مشخص به‌نام «روبات‌های بیونیک» با الهام از حشرات و حیوانات، روبات‌هایی طراحی کنند که می‌توانند بدوند، بجهند یا از سطوح سخت بالا و پایین بروند.

روبات عنکبوتی ویژه حوادث غیرمترقبه

یکی از روبات‌های بیونیک که از روی مدل‌های زنده موجود در طبیعت ساخته شده، BionicWheelBot است که درواقع از روی یک مدل عنکبوت ویژه طراحی شده است. این روبات خاص که برای نخستین بار توسط «اینگو رشنبرگ» پروفسور شاخه بیونیک در صحراهای آفریقا یافت شد، سرعتی بالا دارد و برای فرار از داغی شن‌ها پس از چند لحظه راه رفتن، خود را به شکل یک گلوله درمی‌آورد و از روی شن‌ها می‌پرد و در واقع خود را با محیط سازگار می‌کند. سرعت بالای این عنکبوت، گلوله شدن، پشتک و غلت زدن روی زمین مورد توجه فعالان عرصه روباتیک قرار گرفت و درنهایت کمپانی آلمانی Festo با اعتقاد به اینکه این روبات را می‌توان هنگام حوادث غیرمترقبه ازجمله زلزله به خرابه‌ها فرستاد و با نصب دوربین روی آن، اطلاع کافی از وضعیت مجروحان احتمالی چنین حوادثی به دست آورد، پروژه را آغاز کرد. با کمک این روبات همچنین می‌توان از سست بودن بخشی از خرابه‌ها و احتمال تخریب در پس لرزه‌ها مطلع شد تا گروه نجات با احتیاط بیشتری به این محل‌ها وارد شود و میزان تلفات پایین‌تر بیاید.

ماهی روباتیک آموزش پذیر

در راستای پروژه روبات‌های بیونیک، محققان دانشگاه سوئیسی EPFL نیز یک روبات مینیاتوری به شکل ماهی طراحی کرده‌اند که کاملاً می‌تواند همانند ماهی شنا کند و ازسوی دیگر به مرور زمان با استفاده از هوش مصنوعی خود، از محیط اطراف و ماهی‌های زنده یا سایر ماهی‌های روباتیک نکاتی را فرا بگیرد. البته پیش از این نیز روبات‌هایی به شکل ماهی طراحی شده بود ولی ویژگی این روبات که می‌تواند با روبات‌های دیگر یا ماهی‌های زنده ارتباط برقرار کند و حرکات آنها را تقلید کند، کاملاً منحصربه‌فرد است.

این ماهی روباتیک مینیاتوری ۷سانتی متری دارای مگنت‌هایی است که به موتور کوچکی متصل شده‌اند و هنگام شنا تغییر مسیر می‌دهد تا با موانع یا دیگر ماهی‌ها برخورد نداشته باشد. شرکت سازنده این روبات معتقد است که می‌توان از آن در تعمیرات مربوط به پروژه‌های نفتی در دریا بیشترین استفاده را کرد چرا که اندازه‌ای بسیار کوچک دارد.

شاهین روباتیک، مانع سوانح هوایی

یک روبات پرنده با نام RoboBird که کاملاً شبیه پرنده هاست و توسط کمپانی هلندی ClearFlight ساخته شده است نیز یکی دیگر از روبات‌های بیونیک محسوب می‌شود.«نیکو نیجنوس»۲۸ساله یکی از محققان اصلی این پروژه است که روبات‌هایی به‌شکل شاهین و عقاب طراحی کرده تا بتوانند بدون ایجاد سر و صدای اضافی، پرندگان کوچک را در فرودگاه‌ها از هواپیما دور کنند و مانع بروز سوانح جدی هوایی شوند. انتظار می‌رود این روبات که فعلاً از راه دور کنترل می‌شود تا پایان سال‌جاری میلادی به‌صورت کاملاً مستقل حرکت کند و پرنده‌ها را از مزارع کشاورزی یا هواپیماها و فرودگاه‌ها دور نگه دارد. در حال حاضر این پرنده روباتیک در یک فرودگاه به‌صورت آزمایشی به کار گرفته شده و نتیجه کاملاً رضایتبخش بوده است چرا که شاهد کاهش ۷۵درصدی پرواز پرندگان و برخورد آنها با هواپیما یا گیر کردن در موتور آن بودیم.

خرچنگ روباتیک کاوشگر آتشفشان ها

خرچنگ‌ها هم در پروژه روبات‌های بیونیک مورد توجه قرار گرفته‌اند و این بار کمپانی Vincross به این عرصه وارد شده است. این کمپانی، روباتی به‌نام HEXA را طراحی کرده که کاملاً شبیه خرچنگ است و ۶ پا دارد. همچنین یک دوربین با ۹ قابلیت، دو شتاب سنج سه محوره، یک سنسور اینفرارد و همچنین یک سنسور برای اندازه‌گیری و تخمین فاصله دارد. البته این روبات به‌صورت یک پلتفرم طراحی شده است تا بتوان بتدریج بر قابلیت‌های آن افزود و به همین دلیل هم یک محصول نهایی محسوب نمی‌شود. درواقع توسعه دهندگان می‌توانند با پرداخت ۵۰۰دلار یکی از این روبات‌ها را در اختیار داشته باشند و با استفاده از استانداردهای کمپانی Vincross، کیت‌ها را توسعه دهند و آن را به هر شکلی که می‌خواهند تغییر دهند و قابلیت‌های احتمالی را به آن اضافه کنند. این روبات می‌تواند برای کاوش روی سطح کره مریخ یا آتشفشان‌ها و نیز در زمان وقوع زلزله مورد استفاده قرار بگیرد.

اختاپوس روباتیک با بازوهای نرم

اختاپوس روباتیک با بازوهای نرم نیز یک شاهکار در حوزه علم روباتیک محسوب می‌شود. پروفسور سیسیلیا لاچی از مدرسه مطالعات Sant Anna که پیشتاز حوزه روبات‌های نرم است در این پروژه به‌دنبال روباتی بود که بتواند همچون اختاپوس در آب و همچنین بستر اقیانوس‌ها و کف دریا حرکت کند. این روبات، آب را به داخل اتاقک‌هایی که در بدنش تعبیه شده می‌کشد و همچون یک هواپیمای جت، آب را از بدن خود خارج کرده و به سمت جلو شنا می‌کند. این روبات همچنین از شاخک‌های نرم خود برای بالارفتن از پستی و بلندی‌های کف اقیانوس بهره می‌گیرد. محققان معتقدند می‌توان از قابلیت‌های این اختاپوس روباتیک هنگام سوانح دریایی بهره گرفت البته هنوز جزئیات بیشتری از این طرح ارائه نشده است.

روباتی برای جمع‌آوری زباله در فضا

فعالان عرصه روباتیک، از فضا غافل نشده‌اند و دانشگاه استنفورد با همکاری JPL، روباتی به‌نام Geckos را طراحی کرده‌اند. این روبات درواقع مکانیسمی خاص برای روبات‌های آینده است و از روی چند نمونه بیولوژیک ساخته شده به همین دلیل نمی‌توان از یک جاندار مشخص نام برد. ازآنجا که در آینده سفر به فضا امکانپذیر است و احتمالاً توریست‌ها فضا را نیز آلوده می‌کنند، پاکسازی فضا یکی از نیازهای اصلی محسوب می‌شود. بنابراین Geckos طراحی شده تا با استفاده از ویژگی خاص موجود در پاهای خود، بتواند همه زباله‌ها حتی در سطح مولکول را پاکسازی کند.وقتی این روبات با یک وسیله برخورد کند، یک پیوند مولکولی بین سطح شیء و پاهای روبات برقرار می‌شود و آن را به سمت خود می‌کشد. این روبات که ترکیبی از علم روباتیک و شیمی است نیازی به صرف انرژی بالا ندارد چون در فضا جاذبه وجود ندارد و همه اشیا معلق خواهند بود.

میترا جلیلی