زومیت: مشاهدات میدانی پژوهشگران در جنگل‌های آفریقا نشان می‌دهد شامپانزه‌ها هر روز با خوردن میوه‌های تخمیرشده، معادل نصف لیوان آبجو الکل دریافت می‌کنند.
اینکه آیا حیوانات اساسا فکر می‌کنند یا خیر، بحثی دیرین و کهن است. ارسطو این موضوع را آن‌قدر مهم می‌دانست که به‌طور مفصل درباره آن نوشت و به‌احتمال زیاد، انسان‌ها مدت‌ها پیش از آنکه اسناد مکتوب آن را داشته باشیم، در این باره بحث می‌کردند. بخش بزرگی از علم جانورشناسی در ۶۰ سال گذشته بر این نکته دلالت دارد که ما هوش حیوانات را دست‌کم گرفته‌ایم. کما اینکه رنه دکارت در قرن هفدهم ادعا می‌کرد که حیوانات صرفاً ماشین‌هایی بی‌جان هستند که نه‌تنها قادر به درک احساس نیستند، بلکه توانایی تجربه عواطف یا افکار را نیز ندارند.
مشاهدات میدانی پژوهشگران در جنگل‌های آفریقا نشان می‌دهد شامپانزه‌ها هر روز با خوردن میوه‌های تخمیرشده، معادل نصف لیوان آبجو الکل دریافت می‌کنند.
مشاهدات میدانی در جنگل‌های اوگاندا و ساحل عاج نشان می‌دهد که گویی کسی باید به شامپانزه‌ها تذکر بدهد. براساس یافته‌های پژوهشگران، عشق بی‌پایان این حیوانات به خوردن میوه‌های رسیده و شیرین، پیامد غیرمنتظره‌ای دارد: آن‌ها هر روز به‌طور ناخواسته مقدار قابل‌توجهی الکل مصرف می‌کنند.
به گزارش گاردین، پژوهشگران برای نخستین بار توانستند برآورد کنند که شامپانزه‌های وحشی روزانه چه مقدار الکل مصرف می‌کنند. آن‌ها این اطلاعات را با اندازه‌گیری میزان اتانول در میوه‌هایی به دست آوردند که روی زمین جنگل افتاده و شامپانزه‌ها آن‌ها را از کف پارک ملی کیباله در اوگاندا و پارک ملی تای در ساحل عاج جمع‌آوری می‌کنند.
گرچه هر میوه به‌تنهایی کمتر از نیم‌درصد الکل داشت، وقتی شامپانزه‌ها حجم زیادی از گوشت میوه‌های رسیده را می‌خورند، مقدار کل الکل مصرفی آن‌ها به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. آن‌ها به ویژه عاشق انجیر بودند که بیشترین میزان الکل ثبت‌شده را در میان نمونه‌ها داشت و به نظر می‌رسد یکی از دلایل اصلی «سرمستی طبیعی» آن‌ها باشد.
آلکسی مارو، دانشجوی تحصیلات تکمیلی دانشگاه کالیفرنیا، برکلی گفت در هر دو زیستگاه آفریقایی، نرها و ماده‌ها به‌طور میانگین روزانه حدود ۱۴ گرم اتانول خالص ازطریق میوه‌ی تخمیرشده دریافت می‌کنند که معادل یک نوشیدنی استاندارد آمریکایی یا نصف پیمانه لاگر با الکل ۵ درصد است. پروفسور رابرت دادلی از همان دانشگاه افزود: «شامپانزه‌ها روزانه حدود ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدنشان میوه‌ی رسیده می‌خورند. حتی وقتی میزان الکل در میوه‌ها کم باشد، خوردن حجم زیادی از آن‌ها باعث می‌شود شامپانزه‌ها در پایان روز مقدار قابل‌توجهی الکل دریافت کنند.»
دادلی بر این باور است که مصرف الکل توسط شامپانزه‌ها در طبیعت، از فرضیه‌ی او با عنوان «میمون مست» پشتیبانی می‌کند. طبق این فرضیه، تمایل انسان به نوشیدن ریشه در نیاز اجداد نخستی‌ما به میوه‌های رسیده و تخمیرشده‌ی پرانرژی دارد. مارو افزود: جذابیت انسان به الکل احتمالاً از همین میراث غذایی به وجود آمده است.
این نخستین بار نیست که پژوهشگران عادات الکلی شامپانزه‌ها را ثبت می‌کنند. در سال ۲۰۱۵، پژوهشگران گروهی از شامپانزه‌ها در جنوب‌شرقی گینه را به‌عنوان اولین نمونه‌ی شناخته‌شده از مصرف منظم و عادت‌وار الکل در طبیعت گزارش کردند. بعضی از آن‌ها حتی از ساعت ۷ صبح شروع به مصرف الکل می‌کردند و قبل از خواب شب دست از خوردن برمی‌داشتند. در فیلمی دیگر که امسال منتشر شد، شامپانزه‌ها در کنار هم از میوه‌ی تخمیرشده درخت نان استفاده می‌کردند و به نظر می‌رسید این کار پیوند اجتماعی میانشان را تقویت می‌کند.
شامپانزه‌ها تنها حیوانات علاقه‌مند به الکل نیستند. مروری از شواهد که سال گذشته منتشر شد نشان داد مصرف الکل در قلمرو حیوانات بسیار رایج است است. چشم‌گرد تنبل با چشم‌های درشت و بدن پشمالو که بسیار بامزه به نظر می‌رسد، قوی‌ترین نوشیدنی‌های الکلی را که بتوانند پیدا کند، می‌نوشد.
با اینکه شامپانزه‌ها روزانه حدود ۴٫۵ کیلوگرم میوهٔ تخمیرشده می‌خورند، نشانه‌ی آشکاری از مستی نشان نمی‌دهند. به گفتهٔ مارو، برای اینکه شامپانزه‌ها کاملاً اثر الکل را حس کنند، باید آن‌قدر میوه بخورند که شکمشان از پرخوری باد کند.
درمقابل، سازمان خدمات بهداشت ملی بریتانیا (NHS) توصیه می‌کند که افراد بیش از ۱۴ واحد در هفته (هر واحد معادل ۸ گرم الکل خالص) مصرف نکنند تا خطرهای سلامتی در حداقل بماند. با‌این‌حال پژوهش‌ها نشان داده‌اند که سطح «کاملاً سالم» برای مصرف الکل اساساً وجود ندارد.
پژوهش در ژورنال Science Advances منتشر شده است.
- 17
- 6
