انتظار می‌رفت که دولت دوازدهم از توانمندی بانوان در سطوح وزارت استفاده کند. بانوانی که در دوران انتخابات سنگ‌تمام گذاشتند و روحانی بخش اعظم آرای خود را مدیون آنهاست. اما نامی از هیچ بانویی در کابینه روحانی به چشم نمی‌خورد و باز هم آنها در سطح معاونت باقی ماندند. البته دولت دوازدهم برای حضور بیشتر زنان در سطوح بالای مدیریتی قول‌هایی داده و هنوز هم نیمی از جمعیتی که به روحانی رای داده‌اند منتظر تصمیم‌گیری‌های او هستند.
رجل سیاسی در کش و قوس تفسیر
البته حضور بانوان در سطوح بالاتر از وزارت هم همیشه نادیده انگاشته شده و به چشم نیامده و شاید «رجل سیاسی» سد راهی است برای بانوانی که می‌خواهند در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کنند. این‌بار اما بانوان جسوری همچون اعظم طالقانی آمدند تا تکلیف این کلمه را روشن کنند، کلمه‌ای که در قانون اساسی ایران خفته و به نظر می‌رسد قرار نیست بیدار شود. اما حضور بانوانی همچون طالقانی هم نتوانست، شورای نگهبان را متقاعد کند تفسیری روشن از این کلمه را به جامعه ارائه کند.
بانوان خستگی‌ناپذیر
اما هیچ‌کدام از بی‌مهری‌های مردان و رجل سیاسی، باعث نشد که بانوان از حق و حقوق خود پا پس بکشند و از رسیدن به آرمان‌هایشان بگذرند. همین مطالبات بود که نام بانوان را در شورای شهرها حک کرد و در شهرهایی همچون ابهر برای اولین بار بانوان به شورای شهر راه پیدا کردند.
یکه‌تازی بانوان سیستان و بلوچستان
برای اولین بار در تاریخ، تمامی نامزدهای شورای شهر روستای افضل آباد دهستان پشتکوه بخش مرکزی شهرستان خاش بانوان بودند. این در حالی است که محمداکبر چاکرزهی، فرماندار شهرستان خاش می‌گوید: «در تاریخ شهرستان خاش و حتی در استان، حضور بانوان در عرصه رقابتی انتخابات با این حجم بالا نبوده و رکورد بخش مرکزی خاش در این موضوع بی‌نظیر و برای سالهای آتی ماندگار خواهد بود.»
گفتنی است که تهران هم از این قافله عقب نماند و چیزی حدود یک سوم لیست امید را زنان تشکیل دادند و توانستند صندلی‌های سبز شورا بنشینند.
روسای شورای شهر
علاوه بر اعضای شورای شهر بانوان توانستند در دو شهر ریاست شورای شهر را به دست گیرند. برای اولین بار است که پریسا اینانلو، به عنوان یک بانو در استان تهران (شهرستان رباط کریم) بر مسند رئیس شورای شهر تکیه بزند. اما شهرهای دیگر در این مورد پیشتاز بودند. سوسن سلیمان آبادی نیز پس از مراسم تحلیف به ریاست شورای شهر کنگاور (کرمانشاه) منصوب شد.
در سال گذشته (۱۳۹۵) مرمر فیروزپور در شهر بابل (مازندران)، سیما کمایی در رامهرمز (خوزستان)، مهناز کعیان‌حسینی در شهر چمران (خوزستان)، طیبه نیکخودیلمی در شهر دیلمان (گیلان)، اختر ویسی در شهر جوانرود (کرمانشاه)، جمیله ملازهی در شهر نیک‌شهر (سیستان و بلوچستان)، شعله مصطفی‌پور در شهر نوشهر (مازندران) و زینب کاظمی در شهر کجور (مازندران) بر صندلی داغ ریاست شورای شهرشان نشسته و سکان پارلمان شهری خود را به دست گرفتند.
بانوان شهردار ایران زمین
بانوان در مدیریت شهری به ریاست شورای شهر هم بسنده نکرده و سکان شهرداری دو شهر را به دست گرفتند. بعد از انتخابات شورای شهر و مراسم تحلیف اعضای شورای شهر و روستا در کشور، انتخاب شهردار یکی از مهمترین رویدادها به نظر می‌رسد. رویداد انتخاب شهردار در پایتخت، دیگر انتخاب‌ها را تحت الشعاع خود قرار داد. یکی از گزینه‌های شهرداری تهران، الهه کولایی بود که تا آخرین ساعت‌های انتخابات هم حضورش را جدی گرفته بود و برای شهردار شدنش برنامه‌ای «مردم محور» را به شورای شهر ارائه داد اما سکان این کشتی بزرگ به دست نجفی سپرده شد.
در روزهای پرتنش انتخاب شهردار تهران بود، شهرهای دیگر هم برنامه گزینه‌های خود را مورد بررسی قرار دادند و به دور از هر گونه سیاسی‌کاری، دو بانوی توانمند توانستند مدیریت دو شهر را بر عهده بگیرند.
اعضای شورای شهر سهند (آذربایجان شرقی) و کلات (مرکز شهر سرباز در سیستان و بلوچستان) با تکیه بر توانمندی‌ها و به دور از نگاه جنسیتی، شهردار خود را انتخاب کردند. شیفته بدرآذر به عنوان شهردار سهند و مهنا محمدموحد به عنوان شهردار اسپکه مدیریت خود را بر شهر‌هایشان آغاز خواهند کرد.
شیفته بدرآذر، پیش‌تر مدتی نیز به‌عنوان شهردار منطقه ۶ تبریز مشغول به فعالیت بوده است. وی اولین بانوی شهردار در استان آذربایجان شرقی است.
مهنا محمدی‌موحد شهردار شهر اسپکه (از توابع نیک‌شهر درسیستان و بلوچستان) شد. او ۲۹ساله، مدرس دانشگاه و دومین زن بلوچ که به عنوان شهردار انتخاب می شود.
البته این اولین بار نیست که بانویی به سمت «شهردار» دست می‌یابد. شکوفه شهابی‌پور، عنوان اولین شهردار مستقل بانو در استان هرمزگان و در سطح کشور، بعد از انقلاب را به خود اختصاص داده و توانسته است با توانمندی‌هایش در سطح مدیریت شهری نامش را در شهر تازه تاسیس سرگز و در قلب مردمانش حک کند.
سیاست‌زدگی مانع توسعه شهری می‌شود
آیا مردم این شهرها در رسیدن به رشد اجتماعی گوی رقابت را از کلانشهرها و پایتخت ایران ربوده‌اند؟ مینو خالقی، فعال حقوق زنان در گفتگو با آفتاب یزد به این سوال پاسخ داده و می‌گوید: «مدیریت اجتماعی، فرهنگی، زیست‌محیطی و... شهرهایی که بیشتر درگیر مسائل سیاسی هستند، رنگ و بوی سیاسی گرفته و مسئولان این شهرها کمتر تصور می‌کنند که بانوان برای مناصبی مثل شهردار، استاندار و... توانایی کامل را دارند. اما در شهرهایی که دیدگاهشان واقعا توسعه شهری و مباحث بنیانی توسعه پایدار شهری است مسلما شایستگی و توان یک فرد را در نظر می‌گیرند نه جنسیت او را. بنابراین بعد از رای‌گیری بانوان به عنوان شهردار انتخاب می‌شوند.»
وی با اشاره به این که در افضل‌آباد تمامی اعضای شورای شهر بانوان هستند، می‌افزاید: «در شهرهایی که سیاست‌زدگی بر بسیاری از مسائل مدیریتی سایه‌انداخته است، کمتر بانوان را در مناصب بالا به کار گیرند اما در استانی مثل سیستان و بلوچستان که بیشترین رای را به دولت آقای روحانی داد، این رای بالا با وجود تمام کمبودهایی که مردم این دیار دارند، به آقای روحانی داده شد. این نشان از توسعه سیاسی و فکر رشد یافته سیاسی - فرهنگی این خطه از کشور است. مسئولان و مردم سیستان و بلوچستان در عین همه کمبودهایی که حتی در نیازهای اولیه دارند، از توانایی بانوان به خوبی استفاده می‌کنند. کما این که خانم ریزی، فرماندار این خطه
(با وجود قومیتی بودن سیستان و بلوچستان) با استقبال مردم و مسئولان روبرو شده است.»
به گفته مینو خالقی؛ «به نظر موضوع حضور زنان در شهرهای مختلف نیاز به یک مطالعه گسترده فرهنگی و جامعه‌شناختی دارد که در بخش‌هایی از مملکت که از قضا با مشکلات شدید اقتصادی و نیازهای اولیه روبرو هستند، شاهد توسعه سیاسی هستیم، اما در برخی کلانشهرها خیر.»
- 19
- 3
