٦ ماه از زلزله کرمانشاه می‌گذرد و حالا بیشتر از یک‌سوم خانه‌ها تعمیر شده‌اند و زلزله‌زده‌ها به سر خانه و زندگی‌شان برگشته‌اند. ٣٥هزار خانه در زلزله کرمانشاه آسیب دیده‌اند که از این میان ١٦٠٠ خانه کاملا تخریب‌شده، سقف‌گذاری شده‌اند. این موضوع در حالی رخ می‌دهد که حسن روحانی، رئیس‌جمهوری در سفر نوروزی که به کرمانشاه داشته، اعلام کرده است که تا پایان تابستان ٩٧ تمام زلزله‌زده‌ها به سر خانه و زندگی‌شان برمی‌گردند. از این میان بیشتر زلزله‌زدگان نگران بازپرداخت وام‌هایی هستند که برای تعمیرات خانه‌شان گرفته‌اند. هر چند بانک‌ها گفته‌اند ٢ سال فرصت تنفس برای بازپرداخت اقساط به زلزله‌زدگان می‌دهند اما کرمانشاه که پیش از این هم رکوددار بیکاری در ایران بوده است، مردمانش را نگران بازگشت به شرایط عادی اقتصادی‌شان کرده است.
تعمیر و احداث واحدهای زلزله‌زده به روایت آمار
برای تعمیر و ساخت واحدهای زلزله‌زده ٢٧٠٠میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده که تمامی آن ابلاغ شده و به مرور در حال حال اختصاص است. آمارهای اعلامی از طرف بنیاد مسکن نشان می‌دهد که ٣٥هزار و ٢٠٠ واحد احداثی در منطقه زلزله‌زده کرمانشاه وجود دارد که از این تعداد ١٩هزار و ١٢١ واحد احداثی، عملیات آواربرداری‌اش به اتمام رسیده، ١١هزار واحد پی‌کنی شده، فونداسیون ٦٥٥٠ واحد پایان یافته، ١٨٠٠ واحد دیوار چینی شده، ٤٢٠٠ واحد اسکلت‌بندیش انجام و ١٦٠٠ واحد هم سقف‌گذاری شده است. آن‌گونه که رئیس ستاد هماهنگی بازسازی مناطق زلزله‌زده کرمانشاه می‌گوید، میزان تسهیلات در شهرها ٤٠میلیون تومان به اضافه ٦ میلیون تومان کمک بلاعوض است. همچنین برای احداث هر واحد مسکونی در شهر و روستا ٨ میلیون تن سیمان رایگان در نظر گرفته شده و هیچ هزینه نظارت بر ساخت‌وساز، کشیدن نقشه و صدور پروانه گرفته نمی‌شود.
بیشتر از یک‌سوم خانه‌ها تعمیرات‌شان تمام شد
تکمیل واحدهای تعمیری با سرعت بیشتری در حال انجام است. آن‌گونه که رضا خواجه‌ای، رئیس ستاد هماهنگی بازسازی مناطق زلزله‌زده کرمانشاه می‌گوید، عملیات تعمیر در ٣١هزار واحد از ٥٩هزار و ٦٤٢ واحد تعمیری آغاز و ٢٢هزار واحد تحویل متقاضیان داده شده است. آن‌گونه که از آمارها بر می‌آید تاکنون ٦٨ هزار نفر به بانک‌های عامل جهت دریافت تسهیلات معرفی شده‌اند که از این تعداد ٤٤هزار به مرحله عقد قرارداد رسیده و موفق به دریافت وام شده‌اند. در این میان هستند زلزله‌زدگانی که از ترس بازپرداخت تسهیلات دریافتی عطای وام برای تعمیر خانه‌های‌شان را به لقایش بخشیده‌اند.
خانه‌های ناامنی که ایمن نشدند
بیان به همراه ٣ خواهر و مادرش حدود ٣ هفته‌ای می‌شود که به خانه خود در ثلاث باباجانی بازگشته است؛ خانواده ٥ نفره‌ای که ١٥ سال است پدر خود را از دست داده‌اند و از مستمری ناچیزی که از بهزیستی دریافت می‌کنند، امورات زندگی خود را می‌گذرانند، نگران بازپرداخت تسهیلات ١٢میلیون تومانی هستند که برای تعمیر خانه گرفته‌اند. او می‌گوید: تا سقف ٣٥میلیون تومان تسهیلات برای بازسازی خانه‌مان می‌دادند اما با این مستمری بهزیستی نمی‌توانیم آن اقساط را پرداخت کنیم. هر چند که قرار است بازپرداخت تسهیلات با یک دوره تنفس ٢ ساله انجام شود اما هیچ یک از ما کاری نداریم که بتوانیم روی آن حساب کنیم. به خاطر همین سعی کردیم که خانه‌مان را با حداقل هزینه‌ها بازسازی کنیم.
از او راجع به ایمنی منزل‌شان می‌پرسم و این‌گونه سخنان خود را تکمیل می‌کند: خانه‌مان قدیم‌ساخت بود و کارشناسان ناظر بر روند ساخت‌وساز و تعمیر منازل زلزله‌زده به ما اعلام کردند که باید ساختمان را تخریب کرده و از نو بسازیم اما ساخت خانه حداقل ٤٠میلیون تومان آب می‌خورد، چطور از پس این همه هزینه برآییم؛ نمی‌توان که وام روی وام گرفت.
تدابیر ویژه برای تأمین وسایل سرمایشی ٣٢هزار خانواده
«چادرها و کانکس‌ها کوچک هستند، برخی از وسایل خانه را پشت کانکس‌ها چیده‌ایم. وسایل آشپزخانه فلزی است و با یک باران دیگر کاملا زنگ می‌زنند.» معصومه گفته‌های خود را این‌گونه تکمیل می‌کند: آسمان هم با کرمانشاه چپ افتاده است. گرمای تابستان سریع‌تر از آنچه تصور می‌کردیم، سراغمان آمده است. وسط ظهر که می‌شود، به دلیل گرمای زیاد نمی‌توانیم در کانکس‌ها بمانیم. نه کولر داریم، نه یخچال. موادغذایی‌مان خیلی زود فاسد می‌شود، اما معصومه درحالی نگران روزهای داغ کرمانشاه است که فرماندار سرپل ذهاب از انجام تدابیری برای کاهش سختی روزهای پرحرارت تابستان می‌گوید. جمالی‌نیا با بیان این‌که فصل بهار به دلیل گرم‌شدن هوا و بالارفتن رطوبت زمان مناسبی برای تکثیر و تزاید حشراتی همچون پشه، مگس، کنه و سایر انگل‌های دامی به‌ویژه در مناطق زلزله‌زده است، گفت: تخریب جایگاه‌های دام، وضع نامناسب بهداشتی و تجمیع زباله و نخاله ساختمانی در بعضی مکان‌ها به‌ویژه در مناطق زلزله‌زده استان شرایط را برای رشد و تکثیر این ناقلین هموار کرده است، برهمین اساس سم‌پاشی مناطق زلزله‌زده با جدیت هرچه تمام دنبال می‌شود.
به گفته او، وضع بهداشتی منطقه را هر روز رصد می‌کنیم و جاهایی که آلوده به گند آب هستند را رفع می‌کنیم. همچنین قبل از ورود به فصل گرما و شروع بیماری‌هایی همچون قارچ و سالک سم‌پاشی شهر آغاز شده و همچنین درحال برنامه‌ریزی برای تأمین وسایل سرمایشی ٣٢هزار واحد این شهر هستیم. آن‌گونه که این مقام مسئول توضیح می‌دهد، سم‌پاشی مزارع به پایان رسیده و سم‌پاشی روستاها هم ظرف دو سه‌روز آینده آغاز می‌شود.
بلاتکلیفی مستأجران
معصومه که پیش از زلزله در یک خانه اجاره‌ای زندگی می‌کرده، می‌گوید: تنها ٥میلیون تومان وام بلاعوض گرفته و ٣٠٠هزار تومان عیدی که هلال‌احمر به هریک از زلزله‌زده‌ها داد. نمی‌دانم اگر این عیدی هم نبود، قرار بود با چه دل خوشی سال را نو کنیم. او می‌گوید: ساخت‌وساز و تعمیر منازل در مناطق زلزله‌زده آغاز شده اما هنوز تکلیف مستأجران مشخص نیست. به ما گفته‌اند که قرار است مجتمع‌هایی ساخته شود و مستأجران در آن اسکان داده شود ولی هنوز خبری از مجتمع نیست.
پایان خانه‌های روستایی تا شهریور
اما تسهیلات درنظر گرفته‌شده در روستاها ٣٠میلیون تومان به اضافه ٦میلیون تومان کمک بلاعوض است؛ با این وجود، نبود بروکراسی اداری در روستا سرعت پیشرفت کار را سریع‌تر کرده است. ١١٣هزار واحدی که در روستاهای کرمانشاه به صورت صد‌درصدی تخریب شده‌اند، تا پایان شهریور امسال کار سقف‌گذاری‌اش به اتمام می‌رسد؛ البته آن‌گونه که خواجه‌ای اعلام کرده، اگر مردم مشارکت داشته باشند، حتی زودتر. به گفته او، درحال حاضر کسانی که همکاری خوبی داشتند، ساخت و تعمیر خانه‌های‌شان را تمام کرده و ساکن شده‌اند اما کسانی هم هستند که هنوز در مرحله تأیید نقشه هستند.
تمایل زلزله‌زدگان
روند پیشرفت کار در شهرها بیش از هرچیز به همکاری مردم بستگی دارد. هرچند که وضع اسکان بهتر شده اما رئیس ستاد هماهنگی بازسازی مناطق زلزله‌زده کرمانشاه می‌گوید که بروکراسی کار در شهرها به دلیل تأیید‌هایی از سازمان نظام مهندسی باید دریافت شود، کمی پیچیده‌تر است. با این وجود دیگر خبری از کانکس‌ها و چادرهای درهم‌تنیده در ورودی شهرها نیست. آن‌گونه که جمالی‌نیا فرماندار سرپل ذهاب می‌گوید، ١٥٠٠ چادر و کانکسی که در معابر ورودی شهرها نمای ورودی شهرها را زشت و زننده کرده بود، جمع‌آوری شده است. صاحبان این کانکس‌ها افرادی بودند که به صورت مجردی یا صنفی به این شهرها آمده بودند و مشغول به کار بودند. شهری که ٣٢هزار واحد تخریبی و تعمیری داشت، حالا از آن غمزدگی روزهای نخست فاصله گرفته و جان دوباره‌ای گرفته است. آن‌گونه که این مقام مسئول می‌گوید: تعمیرات و مقاوم‌سازی ٨هزار واحد در سرپل ذهاب به اتمام رسیده و بسیاری از مردم تمایل دارند تا به خانه‌های‌شان بازگردند.
- 17
- 1
