پنجشنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۳
۰۹:۲۴ - ۱۱ شهریور ۱۳۹۷ کد خبر: ۹۷۰۶۰۲۸۳۱
محیط زیست و گردشگری

سی و سه پل فرو می‌رود!

سی و سه پل,اخبار اجتماعی,خبرهای اجتماعی,محیط زیست

در جای جای کشورمان می‌توان آثار تاریخی و فرهنگی متعدد را به عنوان نماد فرهنگ و اصالت این مرز و بوم مشاهده کرد. در این میان کم نیستند آثاری که در معرض تخریب هستند. هرچند تعداد قابل توجهی از آثار تاریخی و میراثی کشور در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به ثبت رسیده و بخشی از آن نیز در یونسکو در ابعاد بین المللی ثبت شده است. صیانت و نگهداری از این آثار فاخر نیازمند اقدامات علمی و کارشناسی شده است.

بخشی از آثار فاخر نیز نیازمند رسیدگی مناسب از سوی مسئولان امر است. امروزه در دنیا صنعت توریستم یکی از درآمدزاترین صنعت‌هاست، با وجود ظرفیت‌های گردشگری متعدد و متنوع کشور می‌توان این قابلیت را بیش از پیش ارتقا داد. همچنین این بناها می‌تواند کارنامه این مرز و بوم برای آیندگان باشد.

در روزهای اخیر اخباری مبنی بر فرونشست زمین در سی و سه پل اصفهان سر تیتر اخبار قرار گرفته است. سی و سه پل یا پل الله ‌وردی خان، پلی است با ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض، که توسط الله ‌وردی خان اوندیلادزه روی زاینده‌رود در شهر اصفهان و همزمان با حکومت شاه عباس صفوی ساخته شده و محل برگزاری مراسم جشن آب‌ پاشان و همچنین مراسم خاج‌ شویان ارامنه‌ اصفهان در دوره‌ صفویه بوده است. اندیشه‌ بنای سی و سه پل در سال ۱۰۰۸ هجری قمری و در دوازدهمین سال سلطنت شاه عباس اول به وجود آمد و در سال ۱۰۱۱ هجری قمری، الله وردی خان اوندیلادزه گرجی، سردار مشهور او مامور اتمام ساختمان پل شد.

این پل یکی از شاهکارهای معماری و پل‌سازی ایران محسوب می‌شود و از زیبایی و عظمت منحصر به فردی برخوردار است. بارها احتمال بروز آسیب به این پل تاریخی از جانب کارشناسان مطرح شده بود. برخی خشکی‌های پی ‌در پی و طولانی مدت زاینده‌رود را خطری می‌دانستند که ممکن است موجب تخریب پایه‌های این شاهکار معماری شود. این گروه از کارشناسان عنوان می‌کردند، ساروج که یکی از مصالح اصلی مورد استفاده در ساخت این پل تاریخی و البته دیگر پل‌های اصفهان است به آب و رطوبت وابسته است و خشک بودن آن می‌تواند باعث تخریب پل‌های تاریخی شود. از سوی دیگر ساخت و ساز مترو و طرح‌های این چنین نیز از دیگر دلایل در بروز فرونشست زمین در این خطه مطرح شده است.

سی و سه پل فرو می‌رود!

چندی قبل رئیس پژوهشکده تخصصی «پنج اُ هفت» در اصفهان در توصیف وضعیت پل‌های تاریخی اصفهان گفت: اصفهان شهر زاینده رود و شهر پل‌های تاریخی متعدد و بی‌نظیر است. قدمت برخی از این پل‌ها همچون پل شهرستان به پیش از اسلام و دوره ساسانیان می‌رسد و پل‌های شگفت‌‌انگیزی همچون خواجو و سی ‌و سه پل در دوره‌ صفوی در آن بنا شده‌اند. سازه و بدنه اصلی این پل‌ها آجری است و مهندسی دقیقی که طاق و قوس‌های متعدد را بر پایه‌های قدرتمندی از سنگ و ساروج - ملات یا اندودی(روکش) آبدوست است که برای ادامه حیات و حفظ استحکام خود به‌‎طور دائمی به آب نیاز دارد و در نبود آب به مرور ترد و سست می‌شود.

به عبارت دیگر گیرش و استحکام خود را از دست می‌دهد - برای قرن‌ها استوار کرده است. حمید مظاهری خصوصیات ساروج را به واسطه‌ نوع ترکیبات خود و نحوه و فرایند ماهرانه عمل آوردن آن، در ذات خود قادر به تحمل دوره‌هایی از خشکی یا کم‌آبی دانست و افزود: اساسا خشکسالی و خشک شدن رودخانه زاینده‌رود از همان دوره ساخت این پل‌ها در دوره صفوی نیز بسیار و تقریبا هر ساله اتفاق می‌افتاده است، به طوری‌که بسیاری از جشن‌های شهر اصفهان در هنگام شروع خشکی یا آغاز آبگیری زاینده‌رود برگزار می‌شدند.

به گزارش ایسنا، او با بیان اینکه بسیاری از ترک‌ها و شکستگی‌های قابل مشاهده روی پل‌های تاریخی مانند سی ‌و سه پل و خواجو به علت نشست و فرسودگی طبیعی مصالح به‌کار رفته در ساختار آن(آجر، گچ، کاشی، سنگ و ساروج) و البته فرو رفتن تدریجی جسم سنگین پل در بستر زیرین خود است، ادامه داد:‌ این عوارض حتی در صورت پر آب بودن دائمی زاینده‌رود نیز به مرور اتفاق می‌افتد، هر چند نباید فراموش کرد که اکثر پل‌های اصفهان و ایران بر اساس مکان‌یابی دقیق و با اشراف کامل معماران بر مقدار سختی و میزان مقاومت جنس خاک بستر پل‌ها ساخته شده‌اند که این امر تضمین‌ کننده طول عمر و ادامه حیات پل‌های اصفهان در طول این سال‌ها بوده است.

پل‌های تاریخی اصفهان تحت پایش‌های دوره‌ای

یک کارشناس میراث فرهنگی و گردشگری درباره انتشار برخی از اخبار با این مضمون که خطر فرو نشست، سی و سه پل را تهدید می‌کند به خبرنگار «آرمان» می‌گوید:‌ خطر فرو نشست تمامی اراضی را در مناطق گرم و خشک به دلیل نوسانات جوی تهدید می‌کند و این مشکل فقط شامل حال سی و سه پل نمی‌شود. فرونشست زمین ماحصل خشکسالی است و تمامی اراضی کشور تحت تاثیر این امر قرار دارند.

شهرام امیری می‌افزاید: نکته قابل تامل این است که هر گونه تغییر و تحول در شرایط هر یک از آثار میراث فرهنگی مستلزم علائم است. با این تفاسیر اگر خطر فرو نشست زمین وجود داشته باشد، تمامی اراضی این خطه تحت فرونشست زمین قرار می‌گیرند و این قضیه فقط شامل آثار تاریخی نمی‌شود، بلکه تمامی سازه‌ها فرو می‌ریزد. مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی اصفهان تاکید می‌کند:‌ تداوم خشکسالی خطرات متعدد را به‌دنبال دارد، اما باید هر گونه اظهار نظر با مستندات علمی بیان و مطرح شود، چون هر گونه تغییر و تحول در اراضی سی و سه پل به‌دلیل

وجود این اثر در مرکز شهر اصفهان دیگر سازهای این شهر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بی‌شک با فرونشست زمین دیگر اراضی نیز دچار فرونشست می‌شوند. با این اقدام تمامی پل‌های جدید نیز دچار فرونشست می‌شوند. برای مثال در اصفهان نزدیک به ۱۰ پل تازه ساز محل تردد خودرو است؛ این پل‌ها بار سنگین را تحمل می‌کنند، اگر قرار باشد زاینده‌رود فرونشست داشته باشد، طبیعتا این مساله تمامی اراضی شهر اصفهان را تهدید می‌کند. به گفته او انتظار می‌رود مسئولان امر به گمانه‌زنی پرداخته و از طریق آزمایش خاک، آب و...

مشکلات را شناسایی کنند. امیری می‌افزاید: در یکسال اخیر برای حفاظت از پل‌های تاریخی کمیته‌ای تحت عنوان کمیته‌ پایش پل‌های تاریخی تشکیل شده است. حدود ۱۱ پل تاریخی در زاینده رود از مبدا تا مقصد وجود دارد، چون حوضه آبریز زاینده‌رود وسیع است، این کمیته وظیفه دارد تا ۱۱ پل تاریخی را در فواصل مشخص با همکاری شهرستان‌هایی که در مسیر زاینده‌رود قرار دارد را مورد پایش قرار دهد. برای مثال اولین پل تاریخی با عنوان پل اورگان در منطقه شهرستان چادگان قرار دارد. در سال ۱۳۹۶ اقداماتی در زمینه مرمت این پل انجام شده و هم اکنون نیز مشکلی وجود ندارد.

همچنین پل‌هایی در گاوخونی با عناوین کله، چوم، بابا محمود، مارنان، چوبی، سی و سه پل، خواجو، شهرستان و پل ورزنه قرار دارد. به گفته او هر یک از این پل‌ها مورد بررسی‌های علمی و کارشناس قرار گرفته و در سال‌جاری اقداماتی در زمینه این پل‌ها در دستور کار قرار دارد. به گفته او پنج پل در داخل شهر اصفهان قرار دارد که از محور غرب زاینده رود وارد شهر اصفهان می‌شود، عبارتند از پل مارنان، سی و سه پل، پل چوبی، پل خواجو و پل شهرستان است. باید دانست که قدمت پل شهرستان به دوره ساسانیان قبل از اسلام بر می‌گردد.

هم‌ اکنون خطری پل‌های اصفهان را تهدید نمی‌کند. مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی اصفهان درباره کم و کیف رسیدگی به آثار تاریخی اصفهان می‌گوید: این آثار به شکل دوره‌ای تحت پایش قرار گرفته و نیاز مرمتی آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای مثال هم اکنون در سی و سه پل سه طرح مرمتی در حال انجام است. در این اقدام تمامی درهای قدیمی پل تعویض شد. همچنین شاه نشین‌های سی و سه پل بعد از گذشت ۴۵ سال مجددا بازگشایی و مرمت شد. در عین حال طرح ایمن سازی نیز در لبه‌های رواق‌های طبقه دوم پل در حال اجرا است. به گفته او هم اکنون نه تنها سی و سه پل بلکه هیچ پلی در اصفهان دستخوش آسیب و خطر نیست.

امیری تاکید می‌کند: خطرات محیط زیستی تهدید کننده استان را رد نمی‌کنیم، اما از کارشناسان امر خواستار مستندات مصداقی در زمینه تخریب اماکن میراث فرهنگی هستیم. باید دانست که هر گونه خطر محیط زیستی تهدید کننده این آثار میراثی زندگی مردم را هم تهدید می‌کند. به گفته این کارشناس میراث فرهنگی رفع هر گونه آسیب تهدید کننده نیازمند همکاری و همراهی تمامی سازمان‌ها و نهادهای مربوطه است که باید درباره جاری شدن آب در

زاینده رود تصمیم‌گیری کنند، چون این تصمیم به تنهایی در اختیار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیست. او همچنان تاکید می‌کند: هم اکنون هیچ مساله محیط زیستی پایه‌های پل‌های اصفهان را تهدید نمی‌کند. به بیان دیگر هر گونه نارسایی که منجر به تخریب میراث فرهنگی شود، جامعه را نگران و ملتهب می‌کند. هم‌اکنون شاهد فعالیت کارشناسان روی سی و سه پل هستیم.

زهرا سلیمانی

armandaily.ir
  • 17
  • 3
۵۰%
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
ویژه سرپوش