شنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۳
کد مقاله: ۹۹۰۴۰۰۰۳۹

همه چیز درباره ی سی و سه پل، ارزشمندترین پل تاریخی اصفهان

سی و سه پل,عکس سی و سه پل اصفهان,تاریخچه سی و سه پلسی و سه پل از مهمترین اماکن تاریخی و تفریحی اصفهان
سی و سه پل یکی از یازده پل تاریخی و ارزشمند اصفهان محسوب می شود که بر روی زاینده رود واقع شده است و طولانی ترین پل روی این رودخانه میباشد که با داشتن طراحی و عظمت بی نظیر خود توانسته است سالیان سال، بدون بروز اتفاق یا خرابی شاهد گذر زمان و تاریخ باشد. 

تاریخچه سی و سه پل

سی و سه پل در انتهاى جنوبى خیابان چهارباغ پل الله وردیخان است که به نام بانى و سازنده آن خوانده مى‏شود و در همان موقعى که شاه عباس دستور کاشتن درختان چهارباغ را مى‏داده رفیق و سپه سالار شاه هم در ساختمان این پل به وسیله آجر و سنگ تراش فعالیتى به خرج میداد، وضعیت این پل با قدیمش تفاوت زیادى نکرده است. ایوانچه‏ ها و غرفه‏ هاى زیبا و متناسب دو طرف پل که جاى نشستن اهالى و عبور و مرور است به همان حالت اولیه باقى مانده است.

همه چیز درباره ی سی و سه پل,سی و سه پل,سی و سه پل در اصفهانمجسمه رضا شاه کبیر بر روى ستونى در مقابل سی و سه پل قرار دارد

وى در سال ۱۳۳۰ که آقاى مصطفى خان مستوفى ریاست شهردارى اصفهان را داشت شهامت و شجاعت به خرج داد و اراضى مذکور را از تصرف غاصبین خارج و مجراى عبور آب چشمه ‏ها را باز کرد و اقدام به ساختمان دیوارهاى سنگى در طرف شمال رودخانه کرده که هنوز آثارش پابرجا و عملیاتش زبانزد مردم این شهر است. در دوره صفویه ارمنی ها حق داشتند تا میدانى که اول پل احداث شده بود جمع شوند و مال ‏التجاره و صنایع خود را با صنعتگران اصفهانى تبدیل نمایند و حق نداشتند از این پل عبور کرده و داخل شهر شوند. در جلوی پل سی و سه پل، مجسمه رضا شاه کبیر بر روى ستونى به ارتفاع ۵ متر دیده مى‏شود که بر روی اسبى سوار است و اطراف این مجمسه میدان ۲۴ اسفند ماه و با میدان مجسمه نامیده مى‏شود. در شمال شرقى پل سی و سه پل یعنى اول خیابانى که به طرف شرق امتداد دارد ساختمان آجرى است که بیاد مقبره کمال الدین اسماعیل (قبرش در جهانباره است) ساخته شده و خیابان مذکور به نام آن بزرگوار نامیده مى‏شود که به طرف پل جوئى و خواجو امتداد دارد.

عکس پل سی و سه پل,تصاویری از سی و سه پل,سی و سه پلسی و سه پل در قرن هفدهم میلادی ساخته شد

سی و سه پل اصفهان

سی و سه پل در گذشته «پل جلفا» نامیده می شد (چون از این طریق به جلفا که تازه احداث شده بود می رسیدند). در سال ۱۵۹۹ میلادی شروع به ساخت این سازه ی جذاب کردند و در آخر کار آن در سال ۱۶۰۲ میلادی به پایان رسید. طول این پل ۳۰۰ متر و ۱۴ متر عرض میباشد و آنراساختند تا عبور و مرور بومیان از روی زاینده رود راحت تر باشد.

سی و سه پل به «الله وردیخان» نیز معروف است چون سردار معروف شاه عباس یکم یا شاه عباس صفوی دستور ساخت سی و سه پل را داد و او پنجمین پادشاه دودمان صفویان محسوب می شود. به هزینه و نظارت سردار معروف او الله ‏وردى‏ خان بنا شده است. این پل در حدود ۳۰۰ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد و طویل‏ ترین پل زاینده ‏رود است که در سال ۱۰۰۵ هجرى ساخته شده است. در دوره صفویه، مراسم جشن آبریزان یا آبپاشان ارامنه در کنار پل سی و سه پل صورت می گرفت. ارامنه جلفا، مراسم «خاج شویان» را نیز در محدوده همین پل برگزار می کرده اند. پل مذکور یکی از شاهکارهای معماری و پل سازی ایران و جهان محسوب می شود.

در قسمت شرقی پل سی و س پل، پل خواجو و در بخش غربی آن پل مارنان ساخته شده و در بخش شمالی خیابان چهارباغ عباسی و بخش شمال شرقی آن میدان نقش جهان با تمامی آثارهای تاریخی واقع شده است. پل موسوم به سی و سه پل اول دارای ۴۰ دهنه بوده به همین جهت به آن چهل چشمه می گفتند. برخی از چشمه های پل بر اثر سیل ویرانگری تخریب شدند و چیزی که ماند پلی با ۳۳ دهنه یا چشمه بود که نام ۳۳ پل بر روی آن ماندگار شد بعضی از گرجی تبارها معتقدند چون حروف الفبای گرجی سی و سه عدد است و الله وردی خان گرجی بوده بدین دلیل سی و سه پل سی و سه دهانه دارد، البته این نطریه را بیشتر کارشناسان و محقیقن رد کرده اند و عدد ۱۰۰ و سی سه را مربوط به آناهیتا می دانند. در پایان این پل تاریخی در سال ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۱۰ به ثبت آثار ملی ایران رسید.

سی و سه پل,عکس از سی و سه پل,سی‌وسه‌پلنام سی و سه پل در گذشته پل جلفا بود

معماری سی و سه پل اصفهان

بی تردید بزرگان ما و خیلی از افراد شاهد استفاده از نقش سی و سه پل بر روی اسکناس ۲۰۰ ریالی بوده ایم که این امر نشان از اهمیت و شهرت این پل در کل ایران و جهان دارد. معمار بزرگ پل سی وسه پل استاد بزرگوار حسین بنا اصفهانی بوده است که پدر ایشان از بزرگ ترين و مشهورترین معماران در زمان صوفیه بوده است و از برترین آثار آن میتوان به مسجد شیخ لطف الله (مسجدی در ضلع شرقی میدان نقش جهان) اشاره کرد.

سی و سه پل اصفهان از نمای جلو,سی و سه پل,عکس سی و سه پل خواجو در اصفهاننقش سی و سه پل بر روی اسکناس ۲۰۰ ریالی

سی و سه پل با استفاده از باکیفیت ترین و پایدار ترین مصالح زمان خود و بدون بکار رفتن فلزات و فولادهای بسیار مقاوم تهیه و ساخته شده است و نکته جالب این است که پس از گذشت سده های متمادی هنوز هم حیرت خیلی از معماران مدرن امروزی را برانگیخته است.

سی و سه پل اندازه دهانه,سی و سه پل اصفهان,سی و سه پلبرای ساخت سی و سه پل از مصالحی مثل سنگ، آجر، ملات ساروج و گچ استفاده شده

عمر شاه عباس برای تکمیل این پل عظیم زمان خود، کفایت نکرد و الله وردی خان که از سرداران مشهور زمان شاه اسماعیل بود، تکیمل و راه اندازی پل سی و سه پل را پس از مرگ شاه عباس به عهده گرفت و همین امر باعث شد تا در بعضی از متون تاریخی به این پل، پل الله وردی خان نیز گفته شود. این سازه دارای سی و سه پل یا قوس است که ارتفاع های مختلفی دارند و بین ۷ تا ۹ متر می باشند. روی این سازه ۹۹ طاقچه به چشم می خورند که هریک با ظرافت خاصی ساخته شده اند که گفته می شود بر روی آنها نقاشی هایی کشیده بوده اند و امروزه هیچ اثری از آن ها به چشم نمی خورد.

سی و سه پل,سی و سه پل در اصفهان,عکس پل سی و سه پلعکس سی و سه پل (پل الله وردی خان)

مصالح به کار رفته در ساخت سی و سه پل

برای ساخت سی وسه پل از مصالحی مثل سنگ، آجر، ملات ساروج و گچ استفاده شده است. طبق نظر کارشناسان زمین شناسی و میراث فرهنگی، پایه و فونداسیون این پل بگونه ای ساخته شده که رطوبت، دوام و استحکام آنرا فزونی می دهد. به همین علت است که در طولانی مدت هم آب به آن آسیبی نزده، متأسفانه با خشک شدن رودخانه زاینده رود و حفر تونل مترو اصفهان و نشست زمین آسیبهائی به این شاهکار هنری وارد شده که امیدواریم سبب تخریب عمده و از بین رفتن سی و سه پل نشود.

سی و سه پل را بنامهاى: پل چهل چشمه- پل الله وردیخان- پل جلفا- پل سى و سه- پل شاه عباسى خوانده ‏اند و وجه تسمیه هر یك چنین است:

- سی و سه پل چون در ابتداء چهل چشمه داشته پل چهل چشمه نامیدند.

- سی و سه پل چون به مباشرت و اهتمام الله وردی خان ساخته شده به پل الله وردی خان معروف گردیده است.

- سی و سه پل از لحاظ اینكه معبر مردم به جلفا بوده آنرا پل جلف هم گفته‏ اند.

سی و سه پل که اینك سى و سه چشمه دارد به پل سى و سه چشمه اشتهار دارد.

- به سی و سه پل از آن جهت پل شاه عباسى گویند كه شاه عباس اول دستور بناى آنرا داده است.

گردآوری: بخش گردشگری سرپوش

  • 15
  • 2
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
ویژه سرپوش