هوای پایتخت باز هم آلوده شد، آلودگی‌ای که به گفته معاون پایش و نظارت سازمان حفاظت محیطزیست تا سه‌شنبه هفته جاری ادامه‌دار خواهد بود. به گزارش «وطن امروز»، آلودگی هوا در حالی تنفس را برای شهروندان تهرانی سخت کرده است که مدیران شهری هیچ برنامه منسجمی برای کاهش آن ندارند. شهردار تهران که چندی پیش برای پاکی هوای پایتخت از آلودگی دست به دامن «باد» شد، آب پاکی را روی دست شهروندان ریخت تا ناتوانی مدیران شهری را در کاهش آلودگی هوا برملا کند.
اکنون که افزایش قیمت بنزین شهروندان را به استفاده از حملونقل عمومی ترغیب کرده است، مسؤولیت شهرداری برای تامین حملونقل عمومی نیز بیشتر شده است. این در حالی است که شهرداری تهران طی چند سال اخیر توجه خاصی به نوسازی ناوگان حملونقل عمومی و نیز افزایش تعداد اتوبوس و توسعه آنچنانی خطوط مترو نکرده است تا جایی که به گفته کارشناسان، بخش عمده آلودگی هوای تهران ناشی از وجود ناوگان فرسوده حملونقل عمومی است.
در همین ارتباط، معاون پایش و نظارت محیط زیست با بیان اینکه هوای تهران ناسالم است و این شرایط تا پایان روز سه‌شنبه هفته جاری ادامه‌دار خواهد بود، تصریح کرد: هوای تهران برای گروه‌های حساس شرایط مناسبی ندارد، بنابراین توصیه می‌شود طی چند روز آینده سالمندان، خردسالان و گروه‌های حساس و افرادی که بیماری ریوی و قلبی دارند از تردد غیرضرور در شهر امتناع ورزند.
محمد رستگاری در گفت‌وگو با «وطن امروز» در پاسخ به این سؤال که با توجه به ناسالم بودن هوای تهران طی ۳ روز اخیر، آیا این احتمال وجود دارد که وضعیت هوا در روزهای آینده به شرایط اضطرار و در نهایت به تعطیلی مدارس برسد، گفت: اکنون که هوای پایتخت ناسالم است، البته موضوع قرار گرفتن در شرایط اضطرار بستگی به میزان نشر آلاینده‌ها و نیز شرایط جوی دارد.
وی آلودگی هوا را ناشی از عوامل متعدد عنوان کرد و گفت: البته بحث آلودگی هوا بیشتر تابع ۲ موضوع یعنی عوامل اقلیمی (پارامترهای هواشناسی) و میزان انتشار آلاینده‌هاست. با این وجود چنانچه هوا در فصل سرما با وارونگی همراه شود و از طرفی آلاینده‌های ناشی از منابع متحرک نظیر خودروها و موتوسیکلت‌ها افزایش یابد، کیفیت هوا نامطلوب می‌شود که این موضوع نیز بستگی به میزان انتشار آلاینده‌ها دارد.
معاون پایش و نظارت محیطزیست افزود: زمانی که جو با هوای پایدار نسبتا سرد همراه است، خروج آلاینده‌ها از هوا سخت شده و در فرآیندی وارونه به نزدیک زمین برمی‌گردد و این پدیده موجب آلودگی هوا می‌شود، بنابراین وجود ذرات سمی آلاینده در ارتفاع کم و استنشاق آن باعث خواهد شد سلامت شهروندان در روزهای هوای آلوده و ناسالم تهدید شود.
رستگاری مهمترین علت نشر ذرات سمی در هوا را تردد انبوه خودروهای فرسوده همچنین وجود خودروهایی که عمر بالایی دارند، دانست و اظهار داشت: اگر بخواهیم آلودگی هوا در کلانشهرها کاهش یابد، باید با حرکت در مسیر تکنولوژی‌های مدرن و نوین و به کارگیری آخرین استانداردهای روز دنیا تغییراتی در ساخت خودروها و موتوسیکلت‌ها ایجاد و از طرفی نیز اقدامی جدی در جمع‌آوری خودروهای فرسوده انجام شود.
وی علاوه بر توجه به ساخت وسایط نقلیه استاندارد، تمرکز بر کیفیت سوخت (بنزین و گازوئیل) را مهم دانست و گفت: هر چند اقداماتی برای استانداردسازی سوخت خودروها انجام شده است اما کافی نیست.
معاون پایش و نظارت محیطزیست با تاکید بر اینکه اقدامات لازم برای نوسازی خودروهای فرسوده بویژه ناوگان حملونقل عمومی و... باید مورد توجه مسؤولان قرار گیرد، افزود: اگر وسایل نقلیه از استاندارد ساخت و مصرف سوخت سالم برخوردار باشند هوای کلانشهرها اینگونه ناسالم نمی‌شود.
رستگاری به اقدامات لازم برای کاهش آلودگی هوا اشاره کرد و افزود: اقداماتی نظیر کنترل خودروهای بدون معاینه فنی از طریق دوربین‌های سطح شهر انجام می‌شود اما بهترین راه، نوسازی ناوگان حملونقل بویژه دیزل‌هاست که باید مورد توجه مسؤولان قرار گیرد.
وی اضافه کرد: مطابق برنامه‌ریزی‌های به عمل آمده قرار بود خودروهای دیزل که عمر بالایی دارند و نیز خودروهای حملونقل عمومی در قالب طرحی ساماندهی شوند اما این طرح متوقف شد.
* خودروهای فرسوده؛ منشأ آلودگی هوا
عضو سابق شورای شهر تهران در گفت‌وگو با «وطن امروز» درباره بی‌برنامگی شورای شهر و شهرداری تهران برای کاهش آلودگی هوا گفت: مطابق برنامه ۵ ساله دوم شهری، ظرفیت خطوط متروی شهری و حملونقل عمومی (اتوبوسرانی) باید به نقطه‌ای برسد که شهروندان تهرانی کمتر از خودروهای شخصی استفاده کنند اما اکنون با توجه به کمبود اتوبوس‌های خطوط واحد و بی‌آرتی مردم در برخی خطوط برای رسیدن اتوبوس بیش از نیم ساعت انتظار می‌کشند. در چنین شرایطی مردم از ناوگان حملونقل عمومی دور شده و مجبور به استفاده از خودروهای شخصی می‌شوند که نتیجه آن ایجاد ترافیک و آلودگی است.
ابوالفضل قناعتی به فعالیت ۹ هزار دستگاه اتوبوس در تهران که بخش عمده‌ای از آنها فرسوده هستند اشاره کرد و گفت: از این تعداد حدود ۳ هزار دستگاه توسط بخش خصوصی تامین شده که زمان استاندارد فعالیت آنها گذشته است و منشأ آلودگی هوای تهران شده‌اند. زمان فعالیت استاندارد هر دستگاه اتوبوس ۶ سال است اما خیلی از اتوبوس‌های فعال در تهران عمری بالای ۱۰ سال دارند.
وی افزود: شهرداری تهران متاسفانه به جای تدبیر برای کاهش آلودگی هوا با برنامه‌ریزی درست و کارشناسانه آنگونه که به افزایش حملونقل عمومی و خروج خودروهای فرسوده از سطح شهر منجر شود، منتظر وزش باد برای پاک شدن آلودگی هواست یا اینکه سعی دارد با ایستگاه‌های دوچرخه، مردم را به دوچرخه‌سواری برای رسیدن به محل کار دعوت کند، این در حالی است که کلانشهر تهران ۹۰ کیلومتر فضای محیطی دارد.
* دولت اجرای «طرح برنامه جامع کاهش آلودگی هوای کلانشهرها» را در اولویت قرار نمی‌دهد
مدیرکل سابق حفاظت محیطزیست استان تهران درباره راهکار برون‌رفت از معضل آلودگی هوای پایتخت به «وطن‌امروز» گفت: تا زمانی که «برنامه جامع کاهش آلودگی هوای کلانشهرها» بخوبی اجرا نشود، نمی‌توان انتظار داشت معضل آلودگی هوای تهران حل شود.
محمدهادی حیدرزاده با بیان اینکه «طرح برنامه جامع کاهش آلودگی هوای کلانشهرها» در اوایل دهه ۷۰ مطرح شد و در دهه ۹۰ مورد بازبینی و بازنگری قرار گرفت، گفت: کاهش تدریجی آلودگی هوای تهران نیازمند اجرای دقیق چنین طرح مهمی است اما از آنجا که عملیاتی شدن این طرح نیازمند رعایت یکسری مولفه‌ها و محورهای مندرج در مفاد این طرح است، اجراکنندگان آن همیشه کمبود منابع مالی را بهانه عدم اجرای دقیق آن قرار می‌دهند. وی به محورهایی چون گسترش ناوگان حملونقل عمومی، رعایت معاینه فنی خودرو، اصلاح مدیریت سوخت، استانداردسازی تولید خودرو و نیز اصلاح صنایع ساکن در «طرح برنامه جامع کاهش آلودگی هوای کلانشهرها» اشاره کرد و گفت: هرچند در این زمینه اقداماتی انجام شده اما ناکافی است.
مدیرکل محیطزیست استان تهران با بیان اینکه برخی دستگاه‌ها در اجرای این طرح به تکالیف خود عمل نمی‌کنند، افزود: چنانچه نظارت دقیقی بر تولید خودرو متناسب با استانداردهای روز دنیا و تولید سوخت شود، همچنین به گسترش و نوسازی ناوگان حملونقل عمومی در کنار سایر مولفه‌ها توجه شود، بتدریج شاهد کاهش آلودگی هوا خواهیم بود اما متاسفانه خیلی از دستگاه‌های مرتبط و متولی نسبت به این موضوع بی‌توجه بوده و کمبود اعتبارات را بهانه عدم اجرای طرح برنامه جامع کاهش آلودگی هوا بیان می‌کنند. وی در پاسخ به این سؤال که چرا سازمان برنامه و بودجه در بودجه سالانه اعتبارات مورد نیاز سازمان‌ها و دستگاه‌های مرتبط را برای اجرای این طرح مهم بخوبی تامین نمی‌کند، گفت: متاسفانه دولت تامین اعتبار لازم برای «طرح برنامه جامع کاهش آلودگی هوای کلانشهرها» را به‌عنوان یک ضرورت در اولویت قرار نمی‌دهد و این موضوع باعث شده شاهد آلودگی هوا در کلانشهرها بویژه پایتخت باشیم.
* بخشی از آلودگی هوای تهران ناشی از اتوبوس‌های فرسوده است
مدیرعامل اتحادیه اتوبوسرانی کشور با بیان اینکه در ۸ سال گذشته یک اتوبوس هم خریداری نشده است، گفت: دولت هزار میلیارد تومان بدهی به اتحادیه دارد. محسن مسلم‌خانی در این‌باره گفت: وضعیت مطلوب ما برای اتوبوس موجود ۳۵ هزار دستگاه است ولی در حال حاضر ۲۰ هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس در سراسر کشور خدمات ارائه می‌دهند که تعدادی از این اتوبوس‌ها نیز فعال و سالم نیست و حدود ۱۵ هزار دستگاه اتوبوس نیز نیاز به بازسازی دارد، چرا که میانگین عمر استفاده از اتوبوس‌ها نیز بالاست.
اتوبوس‌های ما در حال حاضر بیش از ۱۰ سال عمر کرده‌اند و هنوز هم دارند خدمات ارائه می‌دهند و همین موضوع یعنی بخشی از آلودگی هوای تهران و دیگر کلانشهرها به خاطر همین اتوبوس‌های فرسوده است که دوستان محیطزیست باید این موضوع را رصد و گزارش آن را اعلام کنند. مسلم‌خانی تصریح کرد: اکثر اتوبوس‌های فعال در حملونقل عمومی فرسوده هستند و همان‌طور که مطرح شد مشکلات زیست‌محیطی هم دارند.
پس بنابراین بیش از ۲۰ هزار دستگاه اتوبوس فعال هستند که هنوز ۱۵ هزار دستگاه اتوبوس با وضعیت مطلوب فاصله داریم و سه‌چهارم اتوبوس‌های در حال فعالیت هم فرسوده هستند و عمر آنها بالای ۱۰ سال است. در بعضی شهرهای کشور نیز عمر استفاده از اتوبوس‌ها به ۱۴ سال رسیده و علت این عقب‌ماندگی در تامین اتوبوس این است که دولت نقدینگی نداشته و نتوانسته اتوبوس خریداری کند. وی با بیان اینکه ناوگان اتوبوسرانی کشور در طول روز حدود ۱۱ میلیون نفر را جابه‌جا می‌کند و نیاز است به این حوزه توجه بیشتری شود، گفت: سه‌چهارم اتوبوس‌های موجود فرسوده هستند و روز‌به‌روز از تعداد آنها کم می‌شود و به هیچ عنوان نمی‌توانیم بخشی از آنها را بازسازی کنیم.
در بعضی شهرها قطعات اتوبوس‌هایی را که از رده خارج شده‌اند برمی‌دارند و روی اتوبوس‌های دیگر می‌گذارند و این موضوع هم مشکلاتی را ایجاد می‌کند. مدیرعامل اتحادیه اتوبوسرانی کشور در ادامه افزود: در حوزه مینی‌بوس نیز با مشکلاتی مواجهیم و میانگین عمر مینی‌بوس‌ها به ۱۵ سال می‌رسد و در حال حاضر ۱۵ هزار دستگاه مینی‌بوس نیز داریم که ۱۰ هزار دستگاه آن فرسوده است و نیاز به بازسازی یا از رده خارج شدن دارد.
بنا بر این گزارش، شاخص کیفیت هوا دیروز روی عدد ۱۰۶ قرار گرفت و نشان داد هوای تهران ناسالم است. تهران از ابتدای سال ۲۵ روز هوای پاک، ۱۸۳ روز هوای سالم و ۳۸ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و یک روز هوای ناسالم برای همه افراد داشته است، این در حالی است که در مدت مشابه سال پیش پایتخت ۱۴ روز هوای پاک، ۲۰۱ روز هوای سالم و ۳۲ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس داشت.
اسدالله خسروی
- 13
- 4
