روزهای سرد تولید خودرو

در‌حالی‌که وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنان جزئیات آمار تولید خودروسازان را اعلام نمی‌کند، گزارش‌های ارائه‌شده به بورس از سوی سه بازیگر اصلی صنعت خودرو نشان می‌دهد تیراژ محصولات سواری آنها طی چهار ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته، افت کرده است.

بنابر اطلاعات ارائه‌شده به بورس، سه خودروساز بزرگ کشور در مجموع ۲۷۱ هزار و ۱۴۴ دستگاه انواع محصول سواری را در چهار ماه امسال به تولید رسانده‌اند تا در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته حدود ۲۶ درصد افت را تجربه کنند.

بر این اساس، ایران‌خودرویی‌ها تیراژی ۹۷ هزار و ۴۷۳ دستگاهی تا پایان تیر امسال داشته‌اند که البته با احتساب تولید سایت‌های شهرستانی، آنها در مجموع ۱۱۷ هزار و ۹۶۷ دستگاه در بازه زمانی موردنظر به تولید رسانده‌اند. با این حساب، آبی‌های جادهمخصوص در چهار ماه ابتدایی امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۲۷ درصد کاهش تولید را تجربه کرده‌اند. سایپا نیز که ۱۲۱ هزار و ۷۲۸ دستگاه محصول سواری را تا پایان تیر امسال به تولید رسانده، اگرچه توانسته ایران‌خودرو را جا بگذارد، اما در مقایسه با ۴ ماه سال گذشته ۸/ ۱۲ درصد کاهش تیراژ داشته است. در نهایت اما پارس خودرویی‌ها نیز تیراژی ۳۱ هزار و ۴۴۹ دستگاهی را در بازه زمانی تحت بررسی از خود به جا گذاشته و بنابراین، نسبت به چهار ماه نخست سال گذشته افت تولیدی ۵۲ درصدی را تجربه کرده‌اند.

آمار منتشره نشان می‌دهد روند نزولی تولید خودرو در کشور همچنان ادامه دارد. تحریم‌های آمریکا علیه خودروسازی ایران، کمبود قطعات و مشکلات مالی، عمده دلایل تداوم افت تولید خودرو در کشور به‌شمار می‌روند که سبب شده‌اند خطوط تولید خودروسازان بسیار کمتر از ظرفیت اسمی‌شان فعال باشد. تا اردیبهشت‌ماه امسال، آمارهای منتشره از سوی وزارت صنعت،معدن و تجارت ملاک اصلی گزارش تولید خودروسازان بود، اما اینوزارتخانه طی دو سه ماه گذشته انتشار جزئیات تولید خودرو را متوقف کرده است. به‌نظر می‌رسد افت ادامه دار تولید و حواشی انتشار آمارها، وزارتصنعت را بر آن داشته تا فعلا و تا رو به راه شدن اوضاع خودروسازی، آمار مربوط به تولید خودروسازان را منتشر نکند.این وزارتخانه همچنین سیاست خود را در تولید خودرو تغییر داده، به نحوی که تکمیل محصولات ناقص در اولویت قرار گرفته است. تا پیش از این، وزارت صنعت اصرار داشت برای بالا بردن اعداد و ارقام، خودروسازان ولو با تولید محصولات ناقص، تیراژ را رشد دهند که این موضوع اثراتی افزایشی روی قیمت گذاشت و مشتریان را ناراضی‌تر از قبل کرد. حالا که سیاست وزارت صنعت تغییر کرده، تیراژ روزانه خودروسازان نیز پایین آمده و این موضوع خود را در آمارهای ماهانه نشان خواهد داد.

افت پژو

نگاهی اما به جزئیات آمار تولید محصولات سواری در ۴ ماه امسال بیندازیم تا مشخص شود غول‌های جاده‌ مخصوص چه افت‌و‌خیزی در این بازه زمانی داشته‌اند. طبق آمار اعلامی، ایران‌خودرویی‌ها باز هم در تولید بیشتر محصولات خود با کاهش تیراژ مواجه شده‌اند. طبق گزارش ارائه‌شده به بورس، در بین محصولات ایران‌خودرو، گروه پژو (به جز پژو ۲۰۰۸) تیراژی ۶۵ هزار و ۵۷۹ دستگاهی تا پایان تیر امسال داشته که این آمار نشان از افت ۸/ ۳۴ درصدی پژویی‌ها در مقایسه با چهار ماه ابتدایی سال گذشته دارد. از آنجا که ایران‌خودرو آمار تولید محصولات پژویی را به تفکیک مدل به بورس ارائه نمی‌دهد، مشخص نیست مدل‌های ۲۰۶، ۴۰۵، ۲۰۷ و پارس هر کدام چند دستگاه تیراژ طی چهار ماه ابتدایی امسال داشته‌اند.  

از پژو که بگذریم، ایران‌خودرو در تولید سمند هم با کاهش تولید مواجه شده ‌است. بنابر آمار منتشره، این شرکت طی چهار ماه ابتدایی امسال، ۱۰ هزار و ۱۷۳ دستگاه سمند را به تولید رسانده‌ و این آمار سبب افت ۵/ ۴۱ درصدی تولید محصول موردنظر نسبت به چهار ماه نخست سال گذشته شده است. در حال‌حاضر سمند تنها در سایت‌های مرکزی و مازندران ایران‌خودرو تولید می‌شود، هرچند در گزارش این شرکت به بورس مشخص نشده سهم هر یک از این سایت‌ها از تولید محصول موردنظر چند دستگاه بوده است.اما آن‌طور که آمار تولید منتشره روایت می‌کند، ایران‌خودرو در دنا نیز کاهش تولید را به خود می‌بیند. این شرکت تا پایان تیر امسال، ۱۰ هزار و ۶۵۹ دستگاه دنا را به تولید رسانده، بنابراین نسبت به چهار ماه ابتدایی سال گذشته ۶/ ۳۵ درصد افت کرده است.

 این در حالی است که دیگر محصول ایران‌خودرو یعنی رانا توانسته رشد را در کارنامه‌اش به ثبت برساند. طبق گزارش ارائه‌شده به بورس، در چهار ماه ابتدایی امسال ۲ هزار و ۲۰۷ دستگاه رانا در ایران‌خودرو به تولید رسیده که در مقایسه با ۹۸۸ دستگاه سال گذشته، رشد ۱۲۳ درصدی را نشان می‌دهد. این رشد به نوعی با کم بودن عدد پایه تولید رانا در سال گذشته در ارتباط است.نگاهی هم بیندازیم به محصولات مونتاژی ایران‌خودرو، محصولاتی که با وجود تحریم‌ها، سرنوشت‌شان برای ادامه تولید طی سال‌جاری مشخص نیست. آن‌طور که گزارش ارائه‌شده به بورس روایت می‌کند، آبی‌های جاده مخصوص تا پایان تیر امسال تنها ۱۲۰ دستگاه سوزوکی گرندویتارا مونتاژ کرده‌اند و این یعنی تولید محصول موردنظر در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۹۲ درصد کاهش داشته است. به نظر می‌رسد ویتارا واپسین روزهای میهمانی در ایران‌خودرو را سپری می‌کند و تا چندی دیگر مونتاژ آن به دلیل نبود قطعات متوقف خواهد شد.

ایران‌خودرو همچنین توانسته ۲ هزار و ۴۲۸ دستگاه هایما را نیز مونتاژ کند، خودرویی چینی که در مقایسه با چهار ماه ابتدایی سال گذشته ۶۳ درصد افت تولید را به خود می‌بیند. دیگر محصول چینی ایران‌خودرو به نام دانگ‌فنگ نیز کاهش تولید را در بازه زمانی تحت‌بررسی به خود می‌بیند. دانگ‌فنگ آماری ۲ هزار و ۱۱۶ دستگاهی تا پایان تیر امسال از خود به جا گذاشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۵/ ۷۷ درصد افت را نشان می‌دهد. سری هم به پژو ۲۰۰۸ بزنیم، خودرویی که فعلا در مدار رشد تولید قرار دارد؛ اما مشخص نیست با توجه به تداوم تحریم‌ها چه سرنوشتی در انتظار آن است. بنابر آمار اعلامی، ایران‌خودرویی‌ها طی چهار ماه ابتدایی امسال ۳ هزار و ۱۸۰ دستگاه پژو ۲۰۰۸ را به تولید رسانده‌اند تا این محصول جزو معدود خودروهایی باشد که افزایش تیراژ را تجربه کرده است. با توجه به تیراژ ۲ هزار و ۹۲۸ دستگاهی پژو ۲۰۰۸ در چهار ماه نخست سال گذشته، تولید این محصول ۶/ ۸ درصد بالا رفته است. گفته می‌شود ایران‌خودرو برنامه‌هایی برای داخلی‌سازی پژو ۲۰۰۸ و ادامه تولید آن پس از اتمام ذخایر قطعه‌ای این خودرو دارد.

سایپا جلو زد

به سایپا برویم و ببینیم این شرکت چه آماری در تولید محصولات خود طی چهار ماه ابتدایی امسال به جا گذاشته است. با توجه به آمار ۱۲۱ هزار و ۷۲۸ دستگاهی تولید سایپا تا پایان تیر امسال، این شرکت حالا لقب پرتیراژترین خودروساز کشور را دارد. بنابر آمار ارائه‌شده به بورس، سایپایی‌ها در تولید سراتو که محصولی مونتاژی و تحت‌لیسانس کیاموتورز کره است، با کاهش تولید مواجه شده‌اند. بر این اساس تا پایان تیر امسال ۲ هزار و ۹۴۴ دستگاه سراتو در سایپا مونتاژ شده که در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته، ۵/ ۵۵ درصد افت را نشان می‌دهد. در بین دیگر محصولات سایپا، تیبا تیراژی ۵۵ هزار و ۲۰۲ دستگاهی را از خود به جا گذاشته و بنابراین نسبت به چهار ماه ابتدایی سال گذشته ۳/ ۹ درصد کاهش تولید را ثبت کرده است.

به نظر می‌رسد بخشی از آمار تیبا را ساینا تشکیل می‌دهد؛ خودرویی که روی پلت‌فرم تیبا ساخته شده است. اما براساس گزارش ارائه‌شده به بورس، تولید پراید نیز در چهار ماه ابتدایی امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته پایین آمده است. بر این اساس، سایپایی‌ها ۶۱ هزار و ۳۲۶ دستگاه پراید را در بازه زمانی تحت بررسی به تولید رسانده‌اند که نسبت به سال گذشته ۲/ ۴ درصد کاهش را نشان می‌دهد. با توجه به این آمار، پراید پرتیراژترین خودروی داخلی به‌شمار می‌رود و این در حالی است که قرار بود طی امسال به‌تدریج حذف شود.

از تیبا و پراید بگذریم و نگاهی هم به محصولات مونتاژی چینی سایپا بیندازیم. طبق آمار، پارس‌خودرو به‌عنوان زیرمجموعه سایپا، توانسته تنها ۷۹ دستگاه برلیانس را به تولید برساند. با توجه به این آمار، برلیانس در مقایسه با چهار ماه ابتدایی سال گذشته ۶/ ۹۹ درصد افت تولید را تجربه کرده است. برلیانس را باید جزو محصولاتی دانست که تا چندی دیگر از خطوط تولید خودروسازی کشور حذف خواهند شد. سایپایی‌ها اما دو محصول چینی دیگر را نیز به مونتاژ می‌رسانند که در این بین، چانگان تیراژی ۲ هزار و ۱۳۶ دستگاهی را طی چهار ماه ابتدایی امسال از خود به‌جا گذاشته است.

بر این اساس، این خودروی مونتاژی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۶۰ درصد افت تولید داشته است. دیگر محصول چینی سایپا، آریو نام دارد که آمار اعلامی از مونتاژ فقط ۱۲۰ دستگاهی آن حکایت می‌کند. با توجه به تیراژ اعلامی، آریو نسبت به چهار ماه نخست سال ۹۷، معادل ۱/ ۹۶ درصد افت تولید داشته است و بنابراین بعید نیست تا چندی دیگر از خطوط تولید سایپا خداحافظی کند. در گزارش ارائه‌شده از سوی سایپا به بورس، مشخص نیست چه تعداد رهام (خودرو جدید سایپا) در چهار ماه ابتدایی امسال به تولید رسیده است.

میل رنو به سمت صفر

نگاهی هم به اوضاع تولید خانواده ال-۹۰ تا پایان تیر امسال بیندازیم و ببینیم این محصول فرانسوی چه شرایطی در تولید طی چهار ماه ابتدایی امسال داشته است. طبق اطلاعات ارائه‌شده به بورس، در مجموع تیراژ خانواده تندر۹۰ (شامل تندر معمولی، پارس‌تندر، تندر اتومات و ساندرو) طی بازه زمانی تحت بررسی به سه هزار و ۶۸۳ دستگاه رسیده است. با این حساب، تیراژ این خانواده در مقایسه با چهار ماه ابتدایی سال گذشته بیش از ۸۷ درصد افت داشته است. اگر آمار تولید خانواده تندر‌۹۰ را به‌صورت جداگانه بررسی کنیم، مشخص می‌شود هر دو شرکت ایران‌خودرو و پارس‌خودرو با کاهش تولید این محصول مواجه شده‌اند. بر این اساس، ایران‌خودرویی‌ها با توجه به تیراژ هزار و ۱۱ دستگاهی خود، افتی ۳/ ۸۳ درصدی را در تولید محصولات رنو به ثبت رسانده‌اند. این خودروساز، تندر۹۰ را در مدل‌های معمولی و اتومات به تولید می‌رساند.

 در پارس‌خودرو نیز آمار‌ها خبر از کاهش تیراژ خانواده تندر۹۰ می‌دهند. طبق آمار ارائه‌شده به بورس، در مجموع طی چهار ماه ابتدایی امسال تنها ۲ هزار و ۶۷۲ دستگاه تندر-۹۰ و ساندرو در پارس خودرو به تولید رسیده که نشان از افت ۵/ ۸۸ درصدی تیراژ این محصول نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد. در گزارش موردنظر مشخص نیست چه تعداد از این تیراژ به تندر-۹۰ و چه تعداد به ساندرو مربوط می‌شود.