جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳
۰۸:۳۹ - ۲۰ بهمن ۱۳۹۸ کد خبر: ۹۸۱۱۰۳۱۳۴
اخبار بازار خودرو

فروش فوری خودرو از طریق «قرعه‌کشی» و «بخت‌آزمایی»

فروش فوری خودرو از طریق قرعه‌کشی,اخبار خودرو,خبرهای خودرو,بازار خودرو
در طرح جدید که به فروش فوری مربوط می شود، اتومبیل از روش قرعه کشی واگذار خواهد شد.

وزارت صنعت، معدن و تجارت در حالی تصمیم دارد بزودی از طرح خود برای مدیریت تقاضا در بازار خودرو رونمایی کند که شنیده می شود بر اساس این طرح، واگذاری اتومبیل به مشتریان از طریق قرعه کشی انجام خواهد شد.

هفته قبل بود که مدیرعامل شرکت ایران خودرو خبر از تدوین طرحی در وزارت صنعت، معدن و تجارت در راستای تنظیم بازار خودرو داد. آن گونه که فرشاد مقیمی بیان کرد ، در جلسه ای با حضور مسئولان وزارت صمت و خودروسازان، راهکارهای فروش خودرو به مصرف کنندگان حقیقی مورد بررسی قرار گرفته است. به گفته او، در این نشست برای مدیریت تقاضا و تأمین نیاز مصرف کنندگان واقعی اتومبیل، برنامه هایی عرضه شده است. در این باره اما رضا رحمانی، وزیر صمت نیز تلویحاً خبر از ارائه طرحی مبتنی بر مدیریت تقاضا و تنظیم بازار خودرو داده بود، طرحی که قرار است طی روزهای آینده و بعد از انجام چکش کاری های لازم، اعلام و ایفا شود.

اینکه چه شد وزارت صمت تمایل به تغییر در روش فروش خودروسازان گرفت، ریشه در نارضایتی شهروندان از روند ثبت نام خودرو و هرج و مرج بازار دارد. بعد از خروج آمریکا از توافق هسته ای و برجام در اردیبهشت ماه سال پیش و به پیروی آن، تحریم صنعت خودروی ایران، تیراژ تنزل کرد و قیمت ها روندی تصاعدی در بازار بخود گرفتند.هرچه تولید پایین آمد، نرخ افزایش یافت ، آنقدر که همه از قیمت های جدید شگفت زده ماندند.

برای آنکه متوجه شویم در این بازه زمانی چه بر سر بازار خودرو آمده، کافی است قیمت محصولی مثل پراید را مورد بررسی قرار دهیم. این اتومبیل تا پیش از نقض برجام، حول و حوش ۲۲ میلیون تومان قیمت داشت، ولی یکی یکی مرزهای قیمتی را پشت سر گذاشت و از ۳۰ میلیون، ۴۰ میلیون، ۵۰ میلیون و ۶۰ میلیون تومان هم عبور کرد و اکنون محصولی ۶۵ میلیون تومانی به حساب می آید. تا شهریور پارسال ، شورای رقابت مسئول تعیین نرخ خودروها به شمار می رفت، ولی با توجه به شلوغی بازار و ناخشنودی توامان مشتریان و خودروسازان، شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه مصوب کرد شورای رقابت از قیمت گذاری بیرون و این مهم بر عهده سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و ستاد تنظیم بازار قرار گیرد. چند ماه گذشت و خبری از تعیین قیمت های جدید نشد، تا اینکه سرانجام وزارت صمت از روش جدید خود برای قیمت گذاری خودرو رونمایی کرد.

طبق این روش، خودروسازان مجاز شدند قیمت محصولات‌شان را تا پنج درصد زیر نرخ بازار تعیین کنند. اگرچه گمان می رفت با اجرای این فرمول، نرخ خودرو به نوعی طبق عرضه و تقاضا تعیین و تفاوت قیمت کارخانه و بازار خودروها و به پیروی آن، رانت و دلالی به حداقل برسد، ولی در ادامه حوادث دیگری رخ داد. وزارت صمت عملا اجازه اجرای جامع فرمول قیمت گذاری ( پنج درصد زیر نرخ بازار) را نداد و اختلاف قیمت کارخانه و بازار خودروها فزونی یافت. از همین رو اتومبیل بیش از پیش در قامت کالایی سرمایه ای ظاهر و در نتیجه، فروش فوری های خودرو سازان جذاب تر شد. با وجود آنکه خودرو سازان چند فروش فوری را طی یک سال پیش ایفا کردند، مشتریان همچنان از روند ارائه خودرو ناراضی و معتقد هستند فروش ها به نوعی ساختگی است. از آن سو منحنی قیمت خودرو در بازار هم نزولی که نشد هیچ صعود هم کرد.

در آخر، اخیرا وزارت صمت و خودروسازان طی آنکه پذیرفتند فروش فوری هم نتوانسته قیمت ها را کنترل کرده و خودرو را بدست مصرف کننده حقیقی برساند، اعلام کردند علاوه بر تورم انتظاری و دلالی و جلو افتادن خرید شب عید، روبات ها هم دیگر مقصر ماجراهای گذشته بوده اند. گفته می شود روبات ها با هک سیستم فروش خودروسازان، شرایط ثبت نام را به نفع تعدادی خاص تغییر و تحول داده و اجازه نداده اند ثبت نام در فروش فوری ها بر اساس روال طبیعی پیش برود.با توجه به این چالش ها، وزارت صمت و خودروسازان تصمیم گرفتند تقاضا در بازار خودرو را از مسیری دیگر کنترل کنند و این مسیر گویا« قرعه کشی» است.

پاک کردن صورت مسئله

اگرچه وزارت صمت و خودروسازان رسماً اعلام نکرده اند که طرح موردنظرشان برای مدیریت تقاضا در بازار اتومبیل چیست، ولیکن شنیده می شود آن ها تصمیم دارند از روشی منتسب به دهه ۶۰ استفاده کنند. بر این مبنا، گویا قرار است برای تحویل اتومبیل به متقاضیان در طرح های فروش فوری، ازطریق قرعه کشی استفاده شود. بر اساس شنیده ها، ظاهرا در روش جدید، ثبت نام برای همگی و البته با قید و شرط هایی خاص، آزاد بوده، ولی ملاک تحویل خودرو به مشتریان، خارج شدن نام آن ها از گردونه قرعه کشی است. به عبارت بهتر، تکمیل ثبت نام ملاک دریافت خودرو نخواهد بود و مشروط به این است که نام افراد از صافی قرعه کشی هم رد شود.

به عنوان مثال، امکان دارد در طرح فروش فوری خودروسازان، یک میلیون نفر شرکت کنند و مشروط بر آنکه همه واجد شرایط اولیه ثبت نام باشند، نام کل آن ها در گوی ریخته می شود و با انجام قرعه کشی، برندگان مشخص خواهند شد. در صورتیکه فرض کنیم برای طرح فروشی که یک میلیون نفر در آن شرکت نموده اند ، ۱۰ هزار خودرو در نظر گرفته شده باشد، شانس پیروز شدن در این بخت آزمایی ، یک به ۱۰۰ خواهد بود. فی الواقع از هر ۱۰۰ نفر، تنها یکی این شانس را خواهد داشت که دستش به خودروهای ثبت نامی برسد و با فروش آن در بازار، سودی کلان( فعلا دست کم ۲۵ میلیون تومان) به جیب بزند.

طبعا هرچه تعداد ثبت نام کنندگان بیشتر و خودروهای ارائه شده کمتر باشد، احتمال برنده شدن اشخاص هم پایین خواهد آمد. به طور مثال اگر در طرح فروشی ۱۰ هزار دستگاهی، پنج میلیون نفر شرکت کنند، بعد از آن احتمال پیروز شدن یک به ۵۰۰ خواهد بود. البته در طرح های فروش فوری خودروسازان به خصوص در شرایط فعلی که تیراژ محدود است و خودروسازان تعهدات معوق متعددی دارند، تعداد بسیار محدودی برای فروش فوری در نظر گرفته می شود، به عنوان مثال دو هزار دستگاه؛ اگر برای این تعداد، به فرض دو میلیون نفر ثبت نام کنند، شانس برنده شدن برای اشخاص یک به هزار خواهد بود، یعنی از هر هزار نفر، تنها یکی موفق به خرید خودرو با نرخ کارخانه خواهد شد.

اگر شنیده ها درست و طرح کامل وزارت صمت برای مدیریت استدعا و تنظیم بازار خودرو همین شیوه قرعه کشی باشد، سازماندهی ها عملا به دهه ۶۰ بازگشته اند. در این دهه و آن گونه که مدیران خودرویی وقت می گویند، برای فروش خودرو به مشتریان ازطریق قرعه کشی استفاده می شده است. در آن زمان، برای خودرویی مثل پیکان تقاضای فراوانی وجود داشته، چه آنکه اختلاف قیمت کارخانه و بازار آن بسیار زیاد بوده است. از همین رو مسئولان وقت برای آنکه به فکر خودشان عدالت را رعایت کرده باشند، بین متقاضیان قرعه کشی برگزار و هر شخصی نامش بیرون می آمد، صاحب خودرو می شد. معروف است که می گویند آن هنگام از در و دیوار خانه متقاضیان بالا می رفته اند تا خاطرجمع شوند خودرو ندارند و هر فردی داشت، دیگر خودرویی با قیمت کارخانه به او تعلق نمی گرفت.

حالا با گذشت سه دهه و شکست خوردن اقسام طرح ها و روش های دولت و خودرو سازان برای مدیریت تقاضا و تنظیم بازار خودرو، وزارت صمت چاره را در قرعه کشی دیده است، آن هم در حالیکه پاشنه بازار خودرو جهان بر پایه« عرضه و تقاضا» می چرخد. احتمالا در نگاه نخست، قرعه کشی از جنبه رعایت عدالت، شیوه مناسبی برای فروش خودرو به حساب بیاید، ولی نه تنها چالش هایی را به دنبال خواهد داشت، بلکه اصل بیماری بازار خودرو درمان نخواهد شد.

شاید اولین چالشی که گریبان وزارت صمت و خودروسازان را بگیرد، معترض شدن آن دست از ثبت نام کنندگانی است که نام شان از گوی بیرون نیامده است. به طورمثال ، در فروشی که یک میلیون نفر در آن ثبت نام نموده اند و تنها نام پنج هزار نفر در قرعه کشی بیرون آمده، ۹۹۵ هزار نفر معترض به دنبال خواهد داشت. سوال اینجاست که وزارت صمت و خودروسازان چطور می خواهند این جمعیت عظیم را یا نصف آن ها را یا ثلث و ربع شان را قانع کنند که قرعه کشی در کمال عدل برپا شده است؟ اصلاً چه تضمینی هست که در همین شیوه قرعه کشی هم رانتی وجود نداشته باشد؟ این قانون را که هرجا قیمت دو نرخی است، رانت هم وجود دارد ، نمی توان انکار کرد ، بدین ترتیب اصلاً بعید نیست قرعه کشی مدنظر وزارت صمت نیز درگیر رانت شود.

سوال مهم دیگر از مسئولان وزارت صمت و خودروسازان این است که آیا تضمین میدهند با روش قرعه کشی، تقاضا در بازار ماشین مدیریت و بازار تنظیم شود؟ بنظر می رسد جواب این پرسش منفی باشد، برای این که ریشه های التهاب بازار اتومبیل و رانت موجود در آن و فراوانی استدعا، در مسائل دیگری به خصوص قیمت گذاری دستوری نهفته است. سیاست سرکوب قیمت که در این سالها ادامه داشته و حتی بعد از مصوبه قیمت گذاری در حاشیه بازار نیز اجرا شد، اصلی ترین دلیل دو نرخی شدن قیمت خودروها با فاصله زیاد( بین نرخ کارخانه و بازار) به شمار می رود.

فعلا کف اختلاف قیمت بین کارخانه و بازار خودروها به حدود ۲۵ میلیون تومان رسیده و همین است که خیلی ها برای ثبت نام در فروش خودروسازان به اصطلاح سر و دست می شکنند. این اختلاف قیمت از سیاست های دستوری وزارت صمت سرچشمه می گیرد، چه آنکه در صورتیکه این وزارتخانه اجازه می داد قیمت خودرو در حواشی بازار تعیین شود، حالا مشتریان با این وضعیت مواجه نبودند. هرچند نیت وزارت صمت از قیمت گذاری دستوری، احیانا جلوگیری از افزایش قیمت خودرو بود، با این حال در بازار تصویر آن رخ داده و این وسط بیشتر خوش به حال دلالان و واسطه گران شده است.

به نظر میرسد روش جدید فروش خودرو( قرعه کشی) حتی اگر از جنبه مؤلفه های مدنظر وزارت صمت نیز موفق از آب دربیاید( که البته بعید است)، درد اصلی بازار خودرو یعنی سوداگری و دلالی را از بین نخواهد برد. به عبارت بهتر، تا وقتی سیاست سرکوب قیمت ادامه پیدا کند و فاصله ای فاحش بین نرخ کارخانه و بازار خودروها باشد، رانت و دلالی هم هست و هنوز مصرف کنندگان واقعی، معترض خواهند بود و بازار هم از التهابات در امان نمی ماند. در مجموع به نظر می رسد با توجه به ریشه های اصلی التهاب بازار خودرو، شیوه جدیدی که گفته می شود وزارت صمت روی آن برای مدیریت تقاضا نظر دارد، به نوعی در حکم پاک کردن صورت مسئله است و بعید است کارآمد و کارگشا باشد.

donya-e-eqtesad.com
  • 10
  • 6
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
علی نصیریان بیوگرافی علی نصیریان؛ پیشکسوت صنعت بازیگری ایران

تاریخ تولد: ۱۵ بهمن ۱۳۱۳

محل تولد: تهران

حرفه: بازیگر، نویسنده و کارگردان

آغاز فعالیت: ۱۳۲۹ تاکنون

تحصیلات: دانش آموخته مدرسه تئاتر در رشته هنرپیشگی

ادامه
پاوان افسر بیوگرافی پاوان افسر بازیگر تازه کار سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: ۲۷ تیر ۱۳۶۳ 

محل تولد: تهران

حرفه: بازیگر 

آغاز فعالیت: ۱۳۹۲ تاکنون

تحصیلات: لیسانس رشته ی مدیریت بازرگانی

ادامه
امین پیل علی بیوگرافی امین پیل علی بازیکن تازه نفس فوتبال ایران

تاریخ تولد: ۱۷ دی ۱۳۸۱

محل تولد: گیلان

حرفه: فوتبالیست

پست: هافبک

تیم: تیم ملی فوتبال ایران

شماره پیراهن: ۱۵

ادامه
ابوطالب بن عبدالمطلب زندگینامه ابوطالب بن عبدالمطلب پدر امام علی (ع)

تاریخ تولد: ۳۵ پیش از عام‌الفیل

محل تولد: مکه

دیگر نام ها: عبدالمطلب، عبدالمناف، عمران

دلیل شهرت: رئیس قبیله بنی هاشم، پدر امام علی (ع)، عمو و حامی حضرت محمد (ص)

درگذشت: سال دهم بعثت

آرامگاه: مکه در گورستان ابوطالب

ادامه
رودریگو هرناندز بیوگرافی «رودریگو هرناندز»؛ ستاره ای فراتر از یک فوتبالیست | هوش و تفکر رمز موفقیت رودری

تاریخ تولد: ۲۲ ژوئن ۱۹۹۶

محل تولد: مادرید، اسپانیا

حرفه: فوتبالیست 

پست: هافبک دفاعی

باشگاه: منچسترسیتی

قد: ۱ متر ۹۱ سانتی متر

ادامه
موسی التماری بیوگرافی موسی التماری بازیکن فوتبال اردنی

تاریخ تولد: ۱۰ ژوئن ۱۹۹۷

محل تولد: امان، اردن

حرفه: فوتبالیست

باشگاه کنونی: باشگاه فوتبال مون‌پلیه فرانسه

پست: مهاجم

قد: ۱ متر ۷۶ سانتی متر

ادامه
اوسمار ویرا بیوگرافی اوسمار ویرا سرمربی تیم پرسپولیس

تاریخ تولد: ۳ ژوئیه ۱۹۷۵

محل تولد: ریو گرانده دو سول ، برزیل

حرفه: سرمربی تیم فوتبال

باشگاه کنونی: پرسپولیس

آغاز فعالیت: سال ۱۹۹۴

ادامه
اوستون ارونوف بیوگرافی اوستون ارونوف بازیکن فوتبال ازبکی در تیم های ایرانی

چکیده بیوگرافی اوستون ارونوف

نام کامل: اوستون رستم اوگلی اورونوف

تاریخ تولد: ۱۹ دسامبر ۲۰۰۰

محل تولد: نوایی، ازبکستان

حرفه: فوتبالیست

پست: هافبک تهاجمی

باشگاه کنونی: پرسپولیس

ادامه
اکرم عفیف بیوگرافی اکرم عفیف بازیکن برتر تیم ملی قطر

تاریخ تولد: ۱۸ نوامبر ۱۹۹۶

محل تولد: دوحه، قطر

حرفه: فوتبالیست

پست: وینگر

باشگاه کنونی: السد قطر

قد: ۱ متر ۷۶ سانتی متر

ادامه
ویژه سرپوش