دیروز وزیر ارتباطات همزمان در حساب کاربری توییتر و اینستاگرامش نوشت: «امروز با یکی از تاکسی اینترنتی‌ها می‌رفتم، راننده گفت که ١٠میلیون تومان در سایت‌های شرطبندی باخته و دارد دو شیفت کار می‌کند تا اجاره این ماهش را بدهد. گویا فامیل جوانش هم کل داروندارش را شرط بسته بوده و به خاطر باختش خودکشی کرده. مادر و پدر سالمندی هم برایم نامه نوشته بودند که پسر ما کل پاداش بازنشستگی ما را این شکلی از دست داده است. واقعا قمار زندگی‌ها را نابود می‌کند. هرچند چندلایه و پیچیده‌اند، اما باید شرط‌بندی‌ها و بخت‌آزمایی‌ها را در فضای مجازی متوقف کنیم. لطفا ایده‌ها و نظرهای خود را بفرمایید. به ما خیلی کمک می‌کند.»
گذشته از احوالپرسی و جواب‌های جالب آذری‌جهرمی به بعضی از کامنت‌ها، خیلی از مردم هم‌پای همین پست‌ها روایت‌های مشابهی تعریف کردند. روایت‌هایی که نشان می‌دهد مسأله سایت‌ها، کانال‌ها و گروه‌های شرطبندی چقدر جدی است. همین چند وقت پیش سردار کمال هادیانفر، رئیس پلیس فتای کشور از شناسایی ۳هزار و ۳۲۳ کانال در این حوزه خبر داد که ۱۸۴ نفر هم در ارتباط با آن دستگیر شده بودند.
او همچنین اعلام کرد که گردش مالی این سایت‌ها در ساده‌ترین مورد، روزی یک‌میلیارد تومان است. با احتساب فقط ١٠درصد حق کارمزد، هرکدام از این شبکه‌های مجازی، روزی دست‌کم ١٠٠میلیون تومان درآمد دارند. هرچند میزان دقیق تراکنش‌های مالی مشخص نیست، اما محمد ارباب‌افضلی، پژوهشگر ارشد پژوهشکده پولی و بانکی کشور اخیرا به همشهری گفته بود: «روزی ١٠٠میلیون درآمد رقم دور از ذهنی به‌نظر نمی‌رسد.»
حالا ممکن است از خودتان بپرسید که چطور می‌تواند چنین رقمی از طریق نامشروع و آن هم در حوزه‌ای با این‌همه کاربر درحال گردش باشد، اما امکان برخورد قاطع با این سایت‌ها و کانال‌ها و ریشه‌کن کردن آنها وجود نداشته باشد. پاسخ این است که آنها از روش‌هایی استفاده می‌کنند که برخورد با آنها را سخت و سخت‌تر می‌کند. مجید افرا، کارشناس صنعت پرداخت در این مورد می‌گوید: «بسیاری از این‌گونه کسب‌وکارها برای دریافت پول از مردم درگاه بانکی ایجاد می‌کنند، درگاه‌هایی که قابل مسدود‌کردن است، اما به همان سرعت هم می‌شود درگاه دیگری راه انداخت. راه‌حل‌های این شرکت‌ها لحظه‌ای است و آنها معمولا بلافاصله بعد از بستن درگاه‌های اینترنتی، راهکار جدیدی را پیدا خواهند کرد.»
او ادامه می‌دهد: «برخی از این درگاه‌ها گردش مالی نجومی دارند، به تازگی هم که درگاه اینترنتی برخی از آنها مسدود شده است، درگاه‌هایی که به‌طور متوسط ماهانه یک‌میلیارد تومان گردش مالی و سود داشتند. بستن درگاه‌ها وظیفه ما است که تاکنون نیز این کار را انجام داده و بالغ بر ۱۰۰ درگاه اینترنتی متخلف را مسدود کرده‌ایم. البته ما درگاه‌ها را به خاطر مشکوک‌بودن می‌بندیم و اگر مشکلی نداشته باشند، مجدد بازگشایی می‌شوند، اما به‌هرحال این یک راه‌حل قطعی و نهایی نیست.»
محسن کریمی، کارشناس آی‌تی و برنامه‌نویس است و در جواب این‌که آیا راه‌حل فنی برای مقابله با این سایت‌ها وجود دارد یا نه، می‌گوید: «راه‌حل زیاد است، اما ماندگار نیست، مثل کندن علف‌های هرز است، کار خوبی است، شدنی هم هست، اما نمی‌توان جلوی رشد علف‌های جدید را گرفت، یعنی از لحاظ فنی نمی‌توان کاری کرد، چون فیلترکردن که موثر نیست، مسدود‌سازی درگاه‌های پرداخت هم فقط می‌تواند در کار آنها وقفه ایجاد کند.»
او در مورد این‌که آیا می‌توان فهمید یک درگاه پرداخت متعلق به چه شخص حقیقی است، می‌گوید: «در مواردی امکان شناسایی مقصد درگاه‌ها وجود دارد و در همین موارد هم پیگیری‌ها می‌تواند منجر به دستگیری افراد شود، اما در موارد بیشتری، امکان رهگیری درگاه وجود ندارد و صرفا می‌توان درگاه‌ها را مسدود کرد.»
سرهنگ علی نیک‌نفس، رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فتا هم اگرچه از ظرفیت‌های قانونی و جدیت پلیس در برخورد با سایت‌ها و کانال‌های شرطبندی خبر می‌دهد، اما راه‌حل نهایی را آگاه‌سازی مردم می‌داند و می‌گوید: «از مردم خواسته‌ایم فریب تبلیغات دروغین و فریبنده اینترنتی این نوع سایت‌ها را نخورند. عاملان این شرط‌بندی‌ها فروپاشی خانواده‌ها را نیز سبب شده‌اند، چراکه برخی کاربران خانه خود را فروخته‌اند تا در این بازی‌های قمار شرکت کنند و بعضی‌ها هم بعد از باخت‌های متعدد به اجبار برای تامین هزینه‌های شرطبندی، طلا و جواهرات همسر و فرزند خود را به فروش رسانده یا به دام پول‌های بهره‌ای افتاده‌اند تا به اعتیاد قمار خود ادامه دهند.»
او ادامه می‌دهد: «پلیس فتا براساس ماده ٥٢ قانون جرایم رایانه‌ای می‌تواند با قمارخانه‌های اینترنتی برخورد کند، همچنین عناوین مجرمانه و مجازات‌های آنها در زمینه قمار و سایت‌های قماربازی که شامل سایت‌های شرطبندی است، در بندهای ٧٠٥، ٤٠٦، ٧٠٧ و ٧١٠ قانون مجازات اسلامی مجازات تعیین شده و دست پلیس در این رابطه کاملا باز است و امکان رسیدگی وجود دارد و رسیدگی و برخورد هم می‌کنیم، اما به‌هرحال باز هم شاهد رشد قارچ‌گونه این سایت‌ها هستیم و اینجاست که اهمیت آگاهی مردم مشخص می‌شود.»
- 12
- 3
