سطح حمایتی دلار شکست

روز یکشنبه، شاخص ارزی ۱۴۰ تومان افت را به چشمان خود دید و روی نقطه ۱۱ هزار و ۴۲۰ تومانی قرار گرفت. آخرین بار این ارز در تاریخ ۱۳ بهمن ماه ۹۷، سطح قیمتی پایین تری را تجربه کرده بود. در کنار این، میزان افت دلار در یک ماه گذشته سابقه نداشت. آخرین بار در اوایل مرداد قیمت بیش از ۱۴۰ تومان طی یک روز افت قیمت را تجربه کرده بود. به گفته فعالان، افزایش فعالیت معامله‌گران خالی فروش، کاهش نرخ حواله درهم در همان ابتدای روز یک شنبه، بالا رفتن احتمال آغاز به کار بازار متشکل ارزی در آینده‌ای نزدیک تر و گمانه‌زنی‌ها از پیام مکرون به ایران چهارضلعی بودند که زمینه‌ساز آن شدند که شکست سطح حمایتی دلار با سرعتی آرام ادامه یابد.

پیشتر دلار با آرامش از سطح ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومان پایین رفته بود و اکنون به همان آرامی از سطح حمایتی ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان عقب نشینی کرد. پس از اعلام خبر سفر وزیر امور خارجه ایران به فرانسه دلار تا ۱۱ هزار و۳۰۰ تومان پایین رفت.

به گفته معامله‌گران ارزی، قیمت دلار در همان ابتدای روز دوشنبه معاملات خود را از زیر سطح یاد شده آغاز کرد. عده‌ای آن را ناشی از افزایش فعالیت خالی‌فروشان در ساعات انتهایی روز شنبه می‌دانستند و گروه دیگری باور داشتند، شروع کاهشی نرخ حواله درهم، انتظارات معامله‌گران بازار داخلی را تحت‌تاثیر قرار داده است. در این میان، عده‌ای نیز خبر معاون اسبق بانک مرکزی مبنی بر تکمیل پرونده بانک‌ها و صرافی‌های بانکی برای حضور در بازار متشکل ارزی را متغیری می‌دانستند که انتظارات فعالان ارزی را تغییر می‌داد.

خبر تهران‌فر به این معنا تعبیر شد که شرایط برای آغاز به کار بازار متشکل ارزی بیشتر از قبل فراهم شده است. در کنار این، در دو روز گذشته عنوان شده است که مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به سایر قدرت‌های جهانی پیشنهاد کرده است که به ایرانبرخی معافیت‌های فروش نفت اعطا شود. مشخص نیست که نتیجه این پیشنهاد به کجا انجامید، ولی صرف وجود آن تا حدی می‌توانست فضای روانی بازار را به سمت کاهشی بگرداند.

یکی از مشخصاتی که در بازار روز یکشنبه جلب توجه می‌کرد، نوع رفتار بازارساز در صرافی‌های بانکی بود. دیروز حداقل تا ساعت ۳ بعدازظهر صرافی‌های بانکی نرخ فروش دلار خود را بالاتر از قیمت بازار آزاد تعیین کرده بودند؛ عدد فروش صرافی‌ها تا ساعت ۳ بعدازظهر ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان بود، حال آنکه در بازار آزاد قیمت در محدوده۱۱ هزار و ۴۰۰ تومانی قرار داشت. برخی از فعالان باور داشتند بازارساز به این دلیل چنین استراتژی را انتخاب کرد که بتواند ارزهای وارد شده به بازار را جذب خود کند. در واقع اگر فرد عادی دیروز به بازار ارز مراجعه می‌کرد، بالاترین قیمتی که می‌توانست دلار خود را به فروش برساند، به صرافی‌های بانکی بود.

با این حساب می‌توان گفت، بازارساز هم زمان که کاهش آرام قیمت‌ها را دنبال می‌کند، به دنبال جمع‌آوری بخشی از ارزهای بیرونی است که به بازار وارد می‌شود.  بازارساز در ۱۱ ماه اخیر تاکتیک‌های متفاوتی را به کار بسته است که زمینه ساز آرامش در بازار شود. اخیرا در گزارش عملکرد دولت دوازدهم، یکی از موفقیت‌های بانک مرکزی که از نگاه سیاست گذار منجر به کاهش نوسانات دلار شد، محدود کردن گردش سفته‌بازان ریال عنوان شده است.

بر اساس این گزارش، حذف چک‌های تضمینی قابل پشت نویسی و محدود کردن مبلغ تراکنش پرتفوی بانکی به ۱۰۰ میلیون تومان به ازای هر شماره کارت ملی و ۵۰ میلیون تومان به ازای هر کارت بانکی دو اقدام مهمی بودند که نقش اساسی در کنترل گردش سفته‌بازان ریال داشت و عملا ده‌ها هزار میلیارد تومان گردش سفته‌بازانه ریال را از چرخه بازارها (خصوصا بازار ارز و سکه) خارج کرد و احتمال حمله سفته‌بازانه از طریق پوزهای بانکی در کشورهای ترکیه، کانادا، عراق، افغانستان را به شدت محدود ساخت.  سکه در روز ابتدایی هفته به واسطه افزایش بهای اونس در انتهای بازارهای جهانی در برابر نزول دلار از خود مقاومت نشان داده بود.