ميدان گازي پارس جنوبي از جمله بزرگ‌ترين منابع گازي در دنيا محسوب مي‌شود. اين ميدان در منطقه مرزي مشترك ايران و قطر در آب‌هاي خليج فارس و در فاصله ۱۰۰ كيلومتري ساحل جنوبي كشور ما قرار دارد. وجود گاز در اين ميدان در سال ۶۹ پس از حفر نخستين چاه اكتشافي در آن بر اساس نتایج حاصل از لرزه‌نگاری تاييد شد. وسعت این میدان ۹۷۰۰ کیلومتر مربع بوده که بخش متعلق به ایران ۳۷۰۰ کیلومتر است.
دو كشور ايران و قطر از همان ابتداي برداشت از اين ميدان در رقابت با يكديگر براي بهره‌برداري از منابع هیدروکربنی این میدان به سر مي‌بردند اما درظاهرقطر در اين زمينه بيش از ايران موفق بوده است. روز گذشته وزير نفت كشورمان اعلام كرده كه ايران در برداشت از منابع اين ميدان از قطر پيشي گرفته است.
اهميت پارس جنوبي
در مورد ميدان گازي پارس جنوبي گفته مي‌شود كه در صورت برداشت کامل گاز این میدان، انرژی ۱۰ سال کل ساکنان کره زمین تامین خواهد شد؛ موضوعي كه بيانگر اهميت اين ميدان گازي خواهد بود. پارس جنوبي ميداني با مساحت ۹۷۰۰ کیلومتر مربع است که ۳۷۰۰کیلومتر مربع آن در آب‌های سرزمینی ایران و ۶۰۰۰ کیلومتر مربع آن در آب‌های سرزمینی قطر واقع شده است. حجم گاز برداشت‌شدنی میدان به همراه میعانات گازی، معادل ۲۳۰ میلیارد بشکه نفت خام است.
در دوران دولت‌هاي هشتم و نهم ، كشور ما ۱۰ فاز تولید گاز از پارس جنوبی را به بهره‌برداری رساند. در دولت دهم اما با وجود سرمايه‌گذاري‌هاي زيادي كه در اين ميدان انجام شد، كشور ما نتوانست هيچ فاز جديدي را به بهره‌برداري عملي برساند. در آن زمان مديران شركت نفت وضع تحريم‌ها عليه ايران را از دلايل عدم موفقيت در بهره‌برداري جديد از اين ميدان دانستند؛ چراكه با آغاز تحريم‌ها شركت‌هاي سرمايه‌گذار كشور را ترك كردند.
پيشتازي قطر
از سال ۸۰ برداشت گاز از ميدان پارس جنوبي به صورت مشترك در هر دو كشور آغاز شد. اين برداشت مشترك به مدت ۶ سال به صورت همتراز انجام مي‌شد تا اينكه پس از آن قطر به مدت هشت سال در برداشت گاز از ايران جلو افتاد و تولید گاز اين كشور در آن مدت به ۶۰۰ میلیون مترمکعب رسید؛اين در حالي بود كه ظرفیت تولید ایران در آن بازه زماني ۲۸۵ میلیون مترمکعب در روز بود. تعداد چاه در حال بهره‌برداری از میدان مشترک پارس جنوبی در مرداد۱۳۹۲ در ایران ۱۱۰ و در قطر ۴۰۱ حلقه بوده است.
این میزان در اسفندسال ۹۶ در ایران به ۲۵۲ رسید و در قطر همان ۴۰۱ حلقه چاه ماند. تولید روزانه گاز غنی از این میدان در مرداد سال ۹۲ در ایران ۲۸۵ میلیون مترمکعب و در طرف قطری ۵۶۶ میلیون مترمکعب بود که این میزان تا اسفندسال ۹۶ در قطر ثابت ماند و در ایران به ۵۷۰ میلیون مترمکعب رسید.
برداشت تجمعی گاز غنی از میدان پارس جنوبی در مرداد سال ۹۲ در ایران ۵۹۶ میلیارد مترمکعب و در قطر ۱۵۶۰ میلیارد مترمکعب بوده که این میزان در اسفند سال ۹۶ در ایران به ۱۲۳۲ و در قطر به ۲۲۸۰ میلیارد مترمکعب رسید. همچنین ظرفیت برداشت از لایه‌های نفتی پارس جنوبی که در مرداد سال ۹۲ در طرف ایران صفر بود در اسفند سال ۹۶ به ۲۵ هزار بشکه در روز رسید. این میزان در طرف قطری در مرداد سال ۹۲، ۳۰۰ هزار بشکه در روز بود که تا اسفند سال ۹۶ بر همین میزان باقی ماند.
ايران از قطر جلو افتاد
در حال حاضر طبق آخرین گفته وزیر نفت، میزان تولید گاز غنی ایران از این میدان مشترک از قطر در پارس جنوبی پیشی گرفته است. بيژن زنگنه در آیین رسمی بهره‌برداری از خط انتقال گاز کهنوج – جیرفت در اين خصوص اعلام كرده است: «در دولت یازدهم و دوازدهم، معادل ۱۴ فاز استاندارد پارس جنوبی عملیاتی شده است و مقدار برداشت گاز از این میدان مشترک از رقم روزانه ۲۸۰ میلیون مترمکعب در پایان سال ۹۱ به رقم کنونی حدود ۶۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسیده که این به معنای پیشی گرفتن از کشور قطر است».
به گزارش ايسنا، براساس آخرین برآوردهای انجام شده، ذخیره درجای این بخش، حدود ۱۴.۲ تریلیون مترمکعب و همچنین دارای ذخیره‌ای بالغ بر ۱۹ میلیارد بشکه میعانات گازی است. با توجه به وسعت این میدان توسعه آن در فازهای مختلف مطابق با برنامه‌های پنج‌ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران و با هدف تامین تقاضای روبه رشد گاز طبیعی، اعم از مصارف داخلی در کشور و تزریق آن به میادین نفتی به‌منظور صیانت از مخازن و همچنین صادرات گاز در دستور کار وزارت نفت قرار گرفته است.
آغاز ارسال اتان پارس جنوبی به پتروشیمی‌ها
در روزهاي گذشته ارسال اتان تولیدی پالایشگاه پارس جنوبي به مجتمع‌های پتروشیمی آغاز شده است. بر اساس اعلام شرکت نفت و گاز پارس، با بهره‌برداری کامل از واحدهای تولید اتان فاز ۱۳ پارس جنوبی، روزانه ۲۷۵۰ تن اتان تولیدی پالایشگاه این طرح به مجتمع‌های پتروشیمی ارسال خواهد شد. در همين راستا مجری طرح توسعه فاز ۱۳ پارس جنوبی از آغاز ارسال اتان تولیدی پالایشگاه این فاز به مجتمع‌های پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس خبر داد.
پیام معتمد در اين باره گفت: خوشبختانه تولید و ارسال پیوسته اتان پالایشگاه فاز ۱۳ پارس جنوبی با توجه به بهره‌برداری از خط لوله انتقال اتان پالایشگاه‌های پارس۲، آغاز شده و یکی دیگر از محصولات ارزشمند این طرح با هدف بهره‌مندی در چرخه صنایع پایین دستی، به مجتمع‌های پتروشیمی منطقه پارس جنوبی منتقل می‌شود. واحد تولید اتان فاز ۱۳ پارس جنوبی در اواخر آذر امسال (۲۵ آذر) به بهره‌برداري رسيد و پالایشگاه این فاز به خط لوله انتقال اتان پارس ۲ به مجتمع‌های پتروشیمی متصل خواهد شد. باتوجه به آماده نبودن این خط لوله تا پیش از این، اتان تولیدی این طرح با هدف حفظ ارزش محصول تولیدی و جلوگیری از هدر رفت آن، به شبکه سراسری انتقال گاز تزریق می‌شد.
- 14
- 4
