در آخرین روز مهرماه، دلار سومین افت متوالی را تجربه کرد و سکه تمام‌بهار آزادی به زیر مرز ۳ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان رفت. روز سه‌شنبه، دلار ۱۰ تومان افت قیمت را ثبت کرد و به بهای ۱۱ هزار و ۳۱۰ تومان رسید. با ثبت این کاهش، بازدهی این ارز در اولین ماه پاییز به حدود منفی ۸/ ۰ درصد رسید. این در حالی بود که چهار ماه پیاپی کاهش‌های بیشتری را به ثبت رسانده بود.
در کنار این، انحراف معیار قیمتی دلار در مهر۹۸ نیز حکایت از کاهش نوسانات دارد. انحراف معیار قیمتی دلار در ماه گذشته به ۴۶ تومان رسید که کمترین میزان در سال جاری بوده است. انحراف معیار، پراکندگی قیمتی را نشان می‌دهد و هر چقدر کمتر باشد، نشان می‌دهد که تغییرات قیمت در آن مقطع زمانی محدود بوده است. بر این اساس، ثبت کمترین انحراف معیار در مهرماه ۹۸ به معنای آن است که این ماه باثبات‌ترین مقطع زمانی دلار در سال جاری بوده است. افزون بر این دلار در سه ماه تابستان به ترتیب، حدود، ۸، ۵ و ۲ درصد افت قیمت را به ثبت رسانده بود و کاهش میزان بازدهی به منفی ۸/ ۰ درصد در اولین ماه پاییز خود حکایت دیگری از کاهش تغییرات قیمتی دارد.
به گفته فعالان از زمانی که قیمت دلار وارد کانال ۱۱ هزار تومانی شد، بازارساز فشار زیادی برای نزول بیشتر به بازار نیاورد و از آن‌سو دلالان و نوسان‌گیران نیز هیچ‌گاه توان آن را از خود نشان ندادند که قیمت را به سطوح بالاتر بازگردانند. بیشتر کارشناسان باور دارند، بازارساز بهتر است در ادامه سال نیز با توجه به محدودیت‌های خود سطح عرضه ارز را در حدی تنظیم کند که منجر به وقوع شوک‌های شدید ارزی نشود. در واقع از نگاه این گروه هر چقدر دامنه نوسانات محدودتر باشد، فضای اقتصاد آرام‌تر خواهد بود و خاصیت پیش‌بینی‌پذیری بیشتری را برای فعالان اقتصادی به همراه می‌آورد.
آینده بازار ارز در پاییز
از نگاه شماری از کارشناسان، آنچه در ادامه سال می‌تواند قیمت دلار را در مسیر افزایشی قرار دهد، یکی افزایش تقاضای تجاری در دو ماه انتهایی پاییز است و دیگری وقایع غیرمنتظره سیاسی. البته عده‌ای نیز عنوان می‌کنند کاهش صادرات نفت و افت درآمدهای ارزی ناشی از آن می‌تواند به مرور بازار ارز داخلی را تحت تاثیر قرار دهد. در مقابل کاهشی‌های بازار باور دارند، وضعیت تقاضا در دوران تحریم و رکود با شرایط عادی تقاوت دارد و نمی‌توان انتظار داشت که به‌طور سنتی تقاضا در آستانه پایان سال میلادی افزایش پیدا کند. در کنار این از نظر این گروه سیاست‌گذار بیشتر توجه خود را معطوف به مدیریت قیمت‌های بازار ارز کرده است و همین موضوع موجب می‌شود که از تمام ابزارها برای محدود نگه‌داشتن دامنه نوسان استفاده کند. آنها باور دارند تا زمانی که در زمینه عرضه حواله درهم مشکلی ایجاد نشود، قیمت دلار در بازار داخلی نیز با نوسانات زیادی مواجه نخواهد شد.
از نگاه این گروه چهار ماه افت پیاپی به خودی خود نشان می‌دهد که تسلط بازارساز بر بازار ارز در چه سطح و میزانی قرار دارد. یکی از موفقیت‌های سیاست‌گذار در سال ۹۸ مدیریت نوسانات بوده که در نهایت منجر به خروج معامله‌گران بزرگ از بازار ارز شده است. این معامله‌گران تنها در شرایطی به بازار ارز برمی‌گردند که در سمت انتظارات اتفاق مهمی رخ دهد. در حال حاضر بیشتر قدرت بازار در دست کاهشی‌هاست و آخرین خبرها حکایت می‌کرد که پس از ساعت پنج بعدازظهر قیمت دلار حتی زیر محدوده ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان رفته است. با این حال نکته مهم‌تر این است که بازار در سال ۹۸ هرگز توان شکست مرز ۱۱ هزار تومانی را از خود نشان نداده است و عده زیادی از فعالان انتظار دارند بازار در آستانه این مرز با بازگشت قیمتی مواجه شود. مساله بزرگ نوسان‌گیران این است که دلار بیش از یک ماه هست که توان عبور از سطح مقاومتی ۱۱ هزار و ۵۵۰ تومانی را از خود نشان نمی‌دهد.
زندان مهرماهی دلار
قیمت دلار تقریبا در تمام روزهای مهرماه در دامنه ۱۱ هزار و ۳۵۰ تا ۱۱ هزار و ۵۵۰ تومان نوسان کرد و تنها در همین روزهای آخر بود که از کف این محدوده پایین‌تر رفت. ۲۸ روز نوسان در دامنه محدود یاد شده موجب شد که انحراف معیار دلار در مهرماه ۹۸ به زیر ۵۰ تومان برسد. این در حالی بود که میزان این شاخص در شهریورماه ۱۰۷ و در مردادماه ۱۶۷ تومان بود. میزان انحراف معیار در ماه‌های تیر و خرداد بسیار بیشتر از اعداد یاد شده بود. در واقع می‌توان گفت روند بازار ارز از مردادماه آرام‌تر شده و در مهرماه به ثبات مناسبی رسید. به گفته برخی فعالان هر چقدر دامنه نوسانات محدودتر بماند، تقاضا به‌صورت درونی بیشتر کاهش خواهد یافت و در نتیجه احتمال افت قیمت بدون آنکه عرضه زیادی صورت بگیرد، بالا خواهد رفت.
سکه بیش از ۲ درصد افت کرد
هم‌راستا با ثبت بازدهی منفی در بازار دلار، در ماه گذشته سکه تمام‌بهار آزادی نیز کاهش قیمت را تجربه کرد. فلز گرانبهای داخلی ۱۷ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۳ میلیون و ۹۴۵ هزار تومان رسید. ثبت این کاهش منجر به ثبت یک رکورد ۹ ماهه در بازار این فلز گرانبها شد؛ آخرین بار سکه تمام بهار آزادی در تاریخ ۲۷ دی ۹۷ عدد پایین‌تری را به ثبت رسانده بود. البته در مقاطعی از سال ۹۸ قیمت سکه به اعداد پایین‌تری نیز رسید، ولی هرگز قیمت بسته شده انتهای روز به زیر ۳ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان نرفته بود.
با ثبت افت روز آخر مهر، بازدهی سکه در مهرماه به منفی ۸/ ۲ درصد رسید. این فلز گرانبها در شهریورماه نیز حدود ۲ درصد از ارزش خود را از دست داده بود. به نظر می‌رسد، یکی از عواملی که موجب شد روند منفی سکه تمام‌بهار آزادی در مهرماه شدت بگیرد و در مقایسه با دلار نیز افت بیشتری را تجربه کند، پایین آمدن بهای طلای جهانی بود که روز سه‌شنبه تا ساعت ۳ بعدازظهر حتی در مقاطعی تا نزدیکی محدوده هزار و ۴۸۰ دلاری نزول کرد. این در حالی بود که در انتهای شهریورماه، اونس با قدرت بالای مرز هزار و ۵۰۰ دلاری قرار داشت. در کنار این عامل بیرونی، عده‌ای از فعالان باور دارند، ضعف تقاضا در بازار داخلی نیز در افت قیمت سکه اثرگذار بوده است.
- 12
- 3
