روزنامه همشهری در گزارشی نوشت: سال ۱۳۹۹ یکی از پرنوسان ترین دوره های زمانی برای بازار طلا و سکه بود. سکه، فروردین ماه سال جاری را از کف کانال ۶میلیون تومان شروع کرد و ظرف ۶ ماه به بالاترین قیمت خود تا به امروز رسید. ۲۴مهرماه و هم زمان با رسیدن دلار به مرز ۳۰هزار تومان، سکه هم به قله تاریخی ۱۶میلیون و۴۶۰هزار تومان رسید و این رکورد را تا امروز حفظ کرده است.
سکه پس از این تاریخ روند نزولی خود را شروع کرد. بالاترین نرخ سکه در طول سه ماه زمستان ۱۲میلیون و۲۳۰هزار تومان بود که در تاریخ ۳بهمن به ثبت رسید. روند صعودی نرخ طلا هم که امسال را با قیمت ۶۳۱هزار تومان برای هر گرم طلای ۱۸عیار آغاز کرده بود روز ۲۷مهرماه به اوج خود رسید. هرگرم طلای ۱۸عیار در این تاریخ تا مرز یک ونیم میلیون پیش رفت و با قیمت یک میلیون و۴۸۸هزار تومان معامله شد؛ قیمتی که دیگر تکرار نشد و طلا هم به مانند سکه در مسیر افت قیمت قرار گرفت. بالاترین رقم به ثبت رسیده برای طلای ۱۸عیار در سه ماه زمستان یک میلیون و۲۱۳هزار تومان بود که در تاریخ ۱۶دی ماه رقم خورد.
عوامل مؤثر بر بازار طلا
بازار طلای ایران همواره تابع ۲فاکتور بهای انس جهانی و قیمت ارز در داخل کشور بوده و سال۹۹ بازه تغییرات این دو فاکتور به دلیل شرایط حاکم بر ایران و جهان، بسیار گسترده بود. با شیوع کووید- ۱۹ و ایجاد رکود شدید اقتصادی در تمام کشورهای دنیا، گرایش به سرمایه گذاری روی طلا تا جایی پیش رفت که بهای انس جهانی به رکورد باورنکردنی ۲۰۰۰دلار هم رسید. البته کشف واکسن از یک سو و کنار رفتن ترامپ از قدرت در ایالات متحده از سوی دیگر با ایجاد امید به کاهش ریسک های اقتصادی و تنش های دیپلماتیک تأثیرگذار بر اقتصاد جهانی، بهای انس را در مسیر کاهش قرار داد و تا ۱۶۷۵ در هفته گذشته پایین آورد.
کاهشی که به باور کارشناسان اقتصادی مقطعی است و این فلز گرانبها دوباره در مسیر صعودی قرار خواهد گرفت. میثم رادپور، کارشناس بازار ارز و سرمایه معتقد است:سال۱۴۰۰، قیمت طلا در سطح جهانی وارد یک دوره صعودی جدی خواهد شد و این روند صعودی، آینده قیمت طلا به ریال در بازار ایران را برخلاف اغلب دوره های زمانی که تحت تأثیر نرخ ارز بود، به قیمت انس وابسته خواهد کرد.
او در توضیح این پیش بینی می گوید:به اعتقاد من، فلزات گرانبها و به ویژه طلا وارد روند صعودی بلندمدت شده اند و این ناشی از ورود نظام های پولی دنیا به ویژه ایالات متحده به یک دوره تورمی است که آثار این دوره تورمی بر قیمت کالاهای اساسی و فلزات گرانبها به طور خاص تأثیرگذار است. به اعتقاد این کارشناس، افزایش قیمت جهانی فلز زرد در افق یک سال آینده، با وجود پیش بینی ثبات نسبی در بازار ارز در کشور، قیمت طلا به ریال را در ایران در مسیر افزایشی قرار خواهد داد.
کاهش منابع طلا در جهان و استخراج بیش از ۸۰درصد ذخایر آن، دلیل دیگری است که برخی کارشناسان برای رشد بلندمدت بهای جهانی طلا به آن استناد می کنند. با این حال، کاهش ریسک های اقتصادی با نتایج مثبت تزریق واکسن کرونا در دنیا نیز عاملی است که می تواند تا حدی بر تحقق پیش بینی ها تأثیرگذار باشد. باید دید تحولات جهانی در کوتاه مدت و ظرف ۹ ماه باقی مانده از سال۲۰۲۱ کفه نوسانات قیمتی را به کدام سمت سنگین تر می کند. سال۲۰۲۰ پرنوسان ترین دامنه برای بهای انس رقم خورد.
پیش بینی نرخ ارز بعنوان مهم ترین عامل تأثیرگذار بر بازار طلا خود تحت تأثیر فاکتورهای دیگری است. نرخ دلار از ابتدای امسال با اعمال سیاست های فشار حداکثری از سوی ترامپ افسارگسیخته افزایش یافت و درکنار تحریم های نفتی و بانکی و همینطور کووید- ۱۹، فشار مضاعفی را بر اقتصاد کشور وارد کرد. روی کارآمدن بایدن در آمریکا، با افزایش امید به کاهش فشار تحریم، قیمت دلار را در ایران کاهش داد و آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده در دیگر کشورها نیز می تواند با افزایش تزریق ارز به بازار از سوی بانک مرکزی قیمت را بیش از این کاهش دهد اما از سوی دیگر بازار ارز ایران با کمرنگ شدن تدابیر مسافرتی ناشی از کرونا در سال۱۴۰۰ قطعا با افزایش تقاضا برای ارز مسافرتی مواجه خواهد بود و مشکلات واردات مواداولیه و افزایش قیمت کالاهای وابسته به واردات نیز معضل دیگری است که حل آن مستلزم افزایش تزریق ارز به بازار است.
با این حال به اعتقاد کارشناسان، ۱۴۰۰ احیانا سال به نسبت با ثباتی برای بازار ارز خواهد بود. رادپور در این زمینه می گوید:مسئله برجام هرچند مسایل ساختاری بازار ارز ما را برطرف نمی کند و ارز هرسال پابه پای تورم، رشد قیمت دارد اما در میان مدت می تواند با کاهش تنش ها و آزادسازی منابع تا حدودی به تثبیت نرخ ارز کمک کند. از دیگر سو، رشد جهانی قیمت کالاهای اساسی به افزایش درآمدهای ارزی ما کمک می کند کما اینکه در ۱۰ ماه گذشته تمام کالاهای اساسی چه حامل های انرژی، چه فلزات و چه محصولات کشاورزی گران شدند و به اعتقاد من این گرانی ادامه خواهد داشت. این کارشناس اقتصادی، تورم در نظام های پولی دنیا را نیز عاملی می داند که باعث می شود سرعت کاهش ارزش ریال در مقابل پول هایی که خود دچار بحران هستند کمتر شود و این ترمزی در برابر افزایش بی رویه نرخ دلار خواهد بود.
تأثیر عامل تقاضا
عوامل تأثیرگذار بر بازار طلا قیمت دلار، بهای اونس طلا و تا حدودی تقاضا در بازار است.تقاضا کاهشی است که بخشی از آن و مشخصا در بخش مصنوعات طلا به افت قدرت خرید خانوارها بازمی گردد اما به گفته فعالان صنفی در بازار طلا با وجود رکود مطلق در زمینه مصنوعات، تقاضا برای طلای آب شده و سکه همچنان وجود دارد.
این نشان می دهد در شرایطی که سرمایه گذاری در بخش مسکن به علت نرخ های بسیار بالا کاهش یافته و بورس نیز در سالی که گذشت در تحقق رویاهای سرمایه گذاران خود چندان موفق نبود و در عین حال نرخ سود بانکی جذابیت سرمایه گذاری های بانکی را کاهش داده، طلا کماکان برای حفظ ارزش سرمایه های خرد مورد توجه است و بعید است افزایش قیمت تقاضا را از حد موجود پایین تر بیاورد.
برایند عملکرد عوامل تأثیرگذار در نرخ طلا و سکه چشم اندازی صعودی در بازار فلز زرد در ایران را ترسیم می کند که گرچه در حد و مرز آن توافقی وجود ندارد اما به نظر می رسد نمی توان در درستی تحقق آن شک داشت.
- 13
- 4
