واکسن کرونا کی ساخته خواهد شد؟

به گزارش ایرنا به نقل از پایگاه خبری گاردین، اکنون حدود ۳۵ شرکت مختلف برای ساخت این واکسن (vaccine) در رقابت هستند و حداقل چهار شرکت آزمایشات واکسن خود را روی حیوانات شروع کرده اند. قرار است نخستین نمونه از این واکسن ها که توسط یک شرکت مستقر در بوستون آمریکا موسوم به Moderna تولید شده است، در ماه آوریل روی انسان های داوطلب آزمایش شود.

این پیشرفت سریع در ساخت واکسن تا حد زيادي مدیون تلاش چینی ها برای شناسایی تناوب ژنتیکی ویروس کرونا است. این کشور نتیجه پژوهش های ژنتیکی خود را در ماه ژانویه با دیگران به اشتراک گذاشت تا امکان کشت ویروس زنده و مطالعه روی نحوه تهاجم آن به انسان فراهم شود.

علاوه بر این تحقیقاتی که برای ساخت واکسن دو ویروس سارس و مرس در سال های ۲۰۰۲ و ۲۰۱۲ میلادی انجام گرفت، زمینه مناسبی را برای پیشبرد تحقیقات مربوط به ساخت واکسن کرونا (corona) فراهم می کند. در واقع واقع بین ۸۰ تا ۹۰ درصد از ساختار ژنتیکی ویروس جدید کرونا با ویروس سارس شباهت دارد.

آزمایشات بالینی که انجام آن برای تائید واکسن تولید شده ضروری است، معمولاً در سه فاز انجام می شود. فاز اول با تعداد انگشت تعدادی داوطلب و به منظور اطمینان از امنیت و آثار کلی آن انجام می پذیرد. فاز دوم با مشارکت چندصد داوطلب و در مناطق آلوده با هدف ارزیابی میزان اثربخشی واکسن انجام می شود و فاز سوم نیز با همین هدف و با کمک چند هزار داوطلب انجام می شود.

درصورتی که قبلا واکسن مشابهی تولید شده باشد، مرحله تائید واکسن جدید با سرعت بیشتری انجام می پذیرد. ولی با توجه به اینکه قبلا واکسن مشابهی برای ویروس جدید کرونا تولید نشده، این فرآیند امکان دارد مدت زيادي به طول انجامد.

با توجه به این فرآیند، معمولاً ساخت یک واکسن جدید و اخذ تائیدیه های آن به حدود یک دهه زمان نیاز دارد. با وجود این بسياري از متخصصان معتقد هستند ساخت واکسن ویروس جدید کرونا دست کم به ۱۸ ماه زمان احتیاج دارد.

علاوه بر این مشکلات دیگری نیز در رابطه با دسترسی عمومی به این واکسن موجود است که توجه به آن ضروری است. یکی از این مشکلات، ظرفیت تولید است. برای این که برای تولید انبوه یک واکسن جدید باید کارخانجات جدید با تجهيزات سفارشی ساخته شوند که مستلزم سرمایه گذاری چشمگیری در این حوزه است.

چالش بعدی رساندن واکسن بدست افرادی است که واقعا به آن احتیاج دارند. انجام این کار داخل یک کشور امر دشواری است، ولی در یک اپیدمي جهانی تمام کشورها برای دسترسی سریعتر به واکسن با یکدیگر رقابت می کنند و این امر موضوع را پیچیده تر می کند.

همینطور با توجه به اینکه ویروس کرونا بيش ترین اثر را روی شهروندان کشورهایی دارد که ضعیف ترین سیستم سلامت را داشته و کم ترین بودجه را در این حوزه صرف می کنند، برقراری تعادل بین نیاز کشورها و توان خرید آنها یک چالش جدّي محسوب می شود.

سازمان جهانی بهداشت تلاش هایی را برای ایجاد ساختارهای مناسب و تدوین استراتژی های کاربری به منظور جمع آوری بودجه و توزیع عادلانه واکسن ها بکار گرفته است. ولی با توجه به اینکه خط مشی های این سازمان برای هیچ دولتی الزام آور نیست و معمولاً شیوع ویروسی مثل کرونا دولت ها را با موقعیت های اضطراري روبرو می کند، سوالات بسياري در این رابطه بدون پاسخ باقی مانده است.