حامیان مشهور حسن روحانی به یکباره علمدار مخالفت با او شدند. در راس این چهره‌ها هم کسانی مثل علی کریمی و رضا صادقی بودند، حرفشان هم این بود که شرایطی چون، تعرفه سه برابری خروج از کشور، قطع یارانه ۳۵ میلیون نفر، بنزین ۱۵۰۰تومانی، دلار ۴۲۰۰تومانی و در مقابل، افزایش بودجه مراکز و موسسات بلااستفاده نورچشمی را نمی‌توانند بپذیرند.
آنها به گونه‌ای رویگردانی از رئیس دولت دوازدهم را کلید زدندو مردم هم خیلی سریع هشتگ
"پشیمان هستیم" را درشبکه‌ها‌ی مجازی فراگیر کردند؛«پشیمان هستیم که به روحانی رای دادیم».
نتیجه چنین جوی این شد که رئیس دولت چند روز بعد در سخنرانی اش اعلام کند او پای قول‌ها‌یش می‌ایستد و مردم نیز پای قولشان نسبت به وفاداری به او بایستند.
جمله‌ای که بیانگر این بود؛حسن روحانی صدای اعتراض مردم را شنیده و البته از این موضوع سخت به دلش هراس افتاده چرا که تنها پشتوانه خود راکه این ملتند ازدست رفته می‌بیند (!)
مردمی بود
بعد از موج «پشیمان هستیم» اما سعی شد به‌طور موازی موج دیگری با عنوان «ما پشیمان نیستیم» به راه افتد، موجی که البته بازهم قرار بود از سوی برخی از سلبریتی‌ها مثل باران کوثری، همین‌طور اصلاح طلبان و هواداران حسن روحانی به راه افتد. اما در عمل آنچه روی داد این بود؛ کمپین "ماپشیمان نیستیم" هرگز به مانند "ماپشیمان هستیم" فراگیر نشد.
نکته‌ای که می‌توانست بیانگر یک موضوع باشد؛ اینکه حتما مردم پشت این کمپین ضدروحانی بوده‌اند تا دسیسه.
در حالی که بسیاری از چهره‌ها‌ی اصلاح طلب و همین طور نزدیکان روحانی عملا تلاش داشتند تا نشان دهند که این کمپین، برنامه‌ریزی شده از سوی جناح راست برای هجمه به حسن روحانی است اما شواهد نشان می‌دهد که ماجرا چیزی فرای این است.
حسام الدین آشنا مشاور حسن روحانی یکی از چهرههایی است که این کمپین را به گردن جریانات مخالف حسن روحانی و احمدی نژادی‌ها انداخته است. چهرههایی مثل مرتضی مبلغ اصلاح طلب هم با بیان اینکه «دستهای خاص پشت کمپین پشیمانی به زودی نمایان خواهد شد و معتقدم این کمپین به هیچ وجه موجودیت واقعی ندارد.» صورت مسئله را پاک کرده‌اند.
کسانی مثل عبدالله ناصری هم به تایید این موضوع که پشت پرده‌ای در جریان کمپین «پشیمان هستیم» در کار است، پرداختند.
اما به راستی اگر دستهای پنهانی در کار است و اصولگرایان یا احمدی نژادی‌ها برای فشار به دولت چنین کمپینی را به راه انداخته اند و اثری از مردم پشت آن نیست، پس چرا تا این حد فراگیر شده؟ آیا این فراگیری غیر از این است که - حتی اگر منشاء کمپین مردم نباشد - مردم از آن حمایت می‌کنند؟
پرواضح است که فراگیری کمپین "پشیمان هستیم" را نمی‌توان به حساب یک جریان کوچک گذاشت، که اگر این بود روحانی چند روز بعد از این موج، از ایرانیان نمی‌خواست تا برسر پیمان‌شان با او باقی مانده و به وی پشت نکنند.
انکار مردمی بودن این جریان چیزی جز فریفتن خود نیست اما اگر امروز کسی این سوال را بپرسد که "چه طور مردم این سرزمین تنها ۶ ماه بعد از روی کار آمدن دولت دوازدهم که خود به آن رای داده اند، اینگونه به ستوه آمده و از آن رویگردان شده اند؟"قابل بررسی است، آیا ۶ ماه زمان مناسبی برای این پشیمانی و رویگردانی است؟
آن رای دادن و این پس گرفتن رای، شاید خیلی‌ها را به یاد مردمی بیندازد که صبح زنده باد مصدق سردادند و شب مرگ بر مصدق، کسانی که سابقه داشته بعد از رای به رئیس جمهور وقت گفتند که رایشان به او را پس می‌گیرند، آیا این مردم همان مردمند؟ مردمی که صبح یک نظر دارند و شب یک نظر؟
و یا موضوع کمپین «پشیمان نیستم» متفاوت از این جریان‌های تاریخی است؟
مردم ما...
و به راستی عده‌ای که ۶ ماه بعد از ریاست جمهوری حسن روحانی از رای به او پشیمان می‌شوند، آدم‌های کم طاقتی هستند؟ و یا آنقدر عملکرد حسن روحانی بد بوده که این کم طاقتی و ناامیدی شکل گرفته است.
جعفر بای جامعه شناس سیاسی هم این کمپین را کاملا مردمی می‌داند اما انتقاداتی جدی را به سبک و سیاق نگاه سیاسی مردم وارد می‌داند. او در مورد ایجاد کمپین دوگانه «پشیمان هستیم و نیستیم» به آفتاب یزد می‌گوید: «باید بپذیریم که ما دارای مردمی با قضاوت شتابزده در امور سیاسی، چه در تعریف و چه در دشنام شخصیت‌ها و جناح‌های سیاسی هستیم، ازسویی مردم ایران ملتی هستند تمامیت خواه و آرمانگرا که بی‌کم و کاست دوست دارند تا همه وعده‌های مسئولین و اجرایی شدن هرآنچه گفته شده را شاهد باشند. »
وی درباره موج‌های به وجود آمده هشتگی در شبکه‌های مجازی می‌گوید: «مردم، چه در کمپین پشیمان هستیم و چه در کمپین پشیمان نیستیم، می‌خواهند به گونه‌ای رفتار کنند که از غافله دیگران عقب نمانند، بلافاصله در ارتباط با هر موضوعی تمایل داریم واکنش نشان دهیم و این یکی از مشکلات در همه هورا گفتن‌ها و مرگ بر گفتن‌هاست. به عبارتی ما دچار یک پیروی محض هستیم، مردم احساسی هستیم. منفعت‌های آنی را به منافع بلندمدت و منفعت‌های فردی را به منافع گروهی ترجیح می‌دهیم و همین موارد چنین کمپین‌ها‌یی را فراگیر کرده است از طرفی مخالف جریان آب حرکت کردن هم یک تفاخر برای بسیاری از مردم ماست.»
علیرغم همه این انتقادهایی که ازقرار معلوم «جعفر بای» به سبک نگاه مردم به عرصه سیاست دارد اما اینبار حسن روحانی را هم مورد نقد قرار می‌دهد و می‌گوید: «روحانی نیزدر بسیاری موارد خوب عمل نکرد، آقای روحانی پس از مبارزات انتخاباتی برای ارضای مجموعه هوادار خودش می‌بایست متناسب با روحیه مردم، اقدامات ولو روبنایی، انجام می‌داد تا لااقل بتواند این خواسته‌های آنی و فوری فردی را تامین کند در غیر این صورت موج مخالف مردمی همواره بر حسن روحانی غالب می‌شود. »
کم طاقت نیستند
اما جواد میری دیگر جامعه شناس سیاسی برخلاف "بای" دراین ماجرا مردم را مقصر نمی‌داند و معتقداست که حسن روحانی باید حسابی این روزها حواسش جمع باشد (!)وقتی از او می‌پرسیم که آیا مردم واقعا کم طاقتند که بعد از ۶ ماه از روحانی به ستوه آمده اند؟پاسخ می‌دهد: «چهار دهه از انقلاب گذشته است، مردم، انقلاب، جنگ ۸ ساله، تحریم‌های ۴۰ ساله را دیده و تاب آورده اند، پول ملی ما افت کرده، پویایی اقتصاد از بین رفته، بیکاری و... را تجربه کرده‌ایم ولی ما با فرهنگ و بصیرت تا به امروز در برابر تمامی این بحران‌ها مقاومت کرده‌ایم پس نمی‌توان گفت مردم بی‌طاقتند.»
وی ادامه می‌دهد: «مردم براساس یک پلتفرم در برابر رایی که به روحانی دادند، آرمانها و اهدافی داشتند، آرمان‌هایی که البته حداقلی بود. به هر‌حال مردم می‌دانستند که رئیس‌جمهور در ماتریس چندجانبه قرار گرفته و تحت فشار است، بنابراین حداقل خواسته‌ها را در نظر گرفتند.»
میری اضافه می‌کند: «اینکه عده‌ای پشیمان شدند(!) بسته به زندگی روزمره انسان‌ها، بسته به تحولات اقتصادی است، پاشنه آشیل دولت این است که نتوانسته یک ثبات در این زندگی عادی ایجاد کند، درآمدها در حال فروکش کردن است و اختلافات نرخ ارز نشان‌دهنده فقیرتر شدن مردم در این سال‌هاست و برآیند این موضوع تاثیرگذار بر نگاه به دولت است.»
از میری می‌پرسیم که چرا فکر می‌کند توقعات حداقلی مردم هم بر آورده نشده؟ پاسخ می‌دهد: «این موضوع را می‌توان در دو ساحت دید، یک ساحت آن به ساختار دولت برمی‌گردد. در چارچوب دولت اولا افراد استخواندار اصلاح‌طلب وجود ندارد و از سویی افرادی که به‌عنوان اعتدالیون مطرح‌اند جهت‌گیری مشخص ندارند ومعلوم نیست براساس چه تئوری پیش می‌روند، از سویی دولت تحت تاثیر فشارها از اهداف حداقلی که مردم می‌خواسته‌اند نیز عدول کرده است.»
وی تاکید می‌کند: «با این اوصاف، امور سیاسی در ایران دچار مشکل خواهد شد. مطمئن باشید شکست این دولت، دیگر شکست روحانی و اصلاح‌طلبان نیست».
میری اضافه می‌کند: «بازیگران سیاسی باید بدانند که دیگر آن بازی بین اصلاحات و اصولگرا در کار نخواهد بود و ساحت سیاست در ایران دچار تغییرات بنیادین شده است. باید گفت تضعیف‌شدن این دولت تحت هر شرایطی دیگر تضعیف دولت به معنای تضعیف یک جناح نیست بلکه تضعیف نهاد دولت است. »
خطر جدی
از اظهارنظرهای کارشناسان می‌توان به این نکته پی برد که اولا برخلاف ادعای حامیان دولت، جنبش ما «پشیمان هستیم»، اتفاقا از مردم نشات گرفته است، به عبارتی اگر چنین جنبشی حتی از دل مردم هم ایجاد نشده باشد، اما دردل مردم جای گرفته است و این یک زنگ هشدار برای جریان اصلاحات روحانی و شاید آن طور که میری می‌گوید نهاد ریاست جمهوری است. اینکه عده‌ای بخواهند با مطرح کردن دستهای پشت پرده و یا در میان‌کشیدن پای احمدی نژادی‌ها مخالفت‌ها‌ی مردم با دولت روحانی و عملکرد او را نادیده بیانگارند، بی‌تردید پاک کردن صورت مسئله و چشم پوشی به روی حقایق است. اینکه مردم از روی کم طاقتی و یا به حق اینچنین علیه شخصی شدند که همین چند ماه پیش خود به او رای داده اند نیز چیزی را در نتیجه عوض نمی‌کند. مهم این است مردم چه به حق و چه به ناحق، از امید به روحانی تا حدودی پشیمان شده‌اند... و این یک خطر جدی است.
- 18
- 3
