صف‌آرایی نیروهای شبه‌نظامی در عراق

مقام‌های عراقی می‌گویند در حمله مردان مسلح ناشناس به تجمع معترضان در شامگاه جمعه ۱۵ آذرماه در بغداد دست‌کم ۲۰ نفر کشته شدند. الجزیره در گزارش دیروز شنبه نوشت مردانی که نقاب به‌صورت زده بودند به معترضان ضددولتی در تحریر حمله بردند. این مردان مسلح که به سلاح‌های سرد و گرم مسلح بودند دست‌کم ۱۳۰ نفر را مجروح کردند. الجزیره به نقل از آسوشیتدپرس نوشت، این خونین‌ترین حادثه در بغداد از زمان اعلام کناره‌گیری عادل عبدالمهدی از سمت نخست‌وزیری عراق است.

شاهدان عینی به خبرگزاری فرانسه گفتند مردان مسلح سوار بر یک وانت به یک ساختمان در نزدیکی پل «سینک» در اطراف میدان تحریر و محل استقرار معترضان حمله کردند. به دنبال ورود مردان مسلح به این ساختمان، معترضان کوشیدند به بیرون این ساختمان فرار کنند. این افراد مسلح این ساختمان چند طبقه را به آتش کشیدند. تلویزیون دولتی عراق هم می‌گوید، این ساختمان چند طبقه به‌طور کامل در آتش سوخت.

گزارشگر الجزیره می‌نویسد: «به گفته منابع ما، این خشونت اواخر جمعه شب در میدان خیلانی که درست در شمال میدان تحریر قرار دارد شروع شد.» این گزارش می‌افزاید که حمله‌کنندگان با ضرب و شتم معترضان را وادار به تخلیه ساختمان کردند. اعتراضات در عراق از دو ماه پیش با شعارهایی علیه فساد، بیکاری، ناکارآمدی دولت و درخواست استعفای عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر کشور آغاز شد و گفته می‌شود دست‌کم ۴۳۰ نفر در این اعتراضات کشته و بیش از ۲۰ هزار نفر زخمی شده‌اند. تلویزیون دولتی عراق می‌گوید کل این ساختمان از سوی مردانی مسلح و مرموز در آتش سوخت. گزارشگر الجزیره بر این باور است که این برخوردها باعث خشن شدن معترضان شده و افزون بر این، موجب شکاف در صفوف آنها شده و باعث می‌شود گروه‌های مختلف ادعای نمایندگی معترضان را داشته باشند.

دیوید شِنکر، مدیرکل وزارت خارجه آمریکا در امور خاور نزدیک، هشدار داد چنانچه خشونت علیه معترضان در عراق متوقف نشود، واشنگتن آماده است تا تحریم‌های بیشتری را علیه عاملان این خشونت‌ها اعمال کند. یکی از کارکنان درمانی می‌گوید لااقل پنج نفر را که با ضربات چاقو به پهلو زخمی شدند را درمان کرده است. این حمله درست یک روز پس از مجموعه‌ای از حملات مشکوک صورت می‌گیرد که بر اساس آن عده‌ای با چاقو به معترضان حمله کرده و ۱۳ نفر را در میدان تحریر، که نماد اعتراضات در عراق است، زخمی کردند.

«سیمونا فولتین»، گزارشگر الجزیره، خشونت‌های اخیر در عراق را یک «نقطه عطف» می‌داند. او می‌گوید: «آنچه تاکنون شاهد آن بودیم تلفاتی بود که به‌خاطر تقابل مستقیم میان معترضان با نیروهای امنیتی رخ می‌داد.» ناظران بر این باورند که این بار معلوم نیست منشأ حملات چیست یا کیست؛ چراکه عده‌ای نقاب‌پوش احتمالا با هماهنگی قبلی با هدف متفرق کردن معترضان به آنها حمله کردند. این نشان می‌دهد که احتمالا میان جریان‌های سیاسی عراق در مورد نحوه برخورد با معترضان اختلاف‌نظر و صف‌آرایی وجود دارد.  به دنبال این درگیری‌ها، یکی از نزدیکان مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق، از حمله پهپادی به محل اقامت مقتدی صدر در شهر نجف خبر داد.

به گزارش سومریه‌نیوز، صالح محمد العراقی، از منابع نزدیک به جریان صدر عراق گفت که منطقه «الحنانه» در نجف هدف حمله پهپادی توسط پهپاد مسیریاب قرار گرفت. این منبع به جزئیات حمله اشاره‌ای نکرد و تنها گفت این حمله پس از آن صورت گرفت که رهبر جریان صدر عراق به گروه موسوم به «کلاه‌آبی‌ها» دستور داد از تظاهرات کنندگان در بغداد و نجف حمایت کنند. کلاه‌آبی‌ها از حامیان جریان صدر هستند که به دستور رهبر این جریان و به منظور حفاظت از معترضان در میدان‌های محل تظاهرات مستقر شده‌اند. هنوز مشخص نیست که آیا مقتدی صدر رهبر جریان صدر در این مکان حضور داشته و در جریان حمله آسیبی دیده است یا خیر اما خبرگزاری فرانسه اعلام کرده مقتدی صدر در عراق نیست.

کلاه‌آبی‌ها (نیروهای سرایا السلام شاخه نظامی جریان صدر) هستند. آنچه در مورد درگیری‌های اخیر در میدان تحریر قابل تامل است احتمال درگیری میان نیروهای شبه‌نظامی و کلاه‌آبی‌های وابسته به جریان صدر است. گفته شده در درگیری‌های روز جمعه در میدان تحریر شماری از نیروهای سرایا السلام وابسته به صدر که به سمت میدان التحریر بغداد حرکت کرده بودند با نیروهای حشد الشعبی درگیر شده و دو تن از کلاه‌آبی‌های وابسته به صدر در حملات میدان تحریر کشته شدند. صف‌آرایی جدید اکنون میان نیروهای شبه‌نظامی در عراق است که باعث پیچیده‌تر شدن بحران در این کشور خواهد شد.