بامداد پنجشنبه پهپاد متجاوز آمریکایی توسط سپاه پاسداران سرنگون شد تا ایران پاسخی قاطع به این عمل غیرقانونی داده باشد. این اتفاق ازآنجا مهم است که ایران و آمریکا در فضایی کاملاً تنازعی قرار داشتند که همین عامل موجب شد، تحلیل‌های مثبت و منفی‌ای دراین‌باره طرح شود و از زوایای مختلف به تبعات آن پرداخته شود.
عبدالله ناصری عضو اسبق شورای عالی اصلاحات در گفت‌وگویی با همدلی با گفتن اینکه «این کار باعث شد، حساب کار دست همه بیاید که ایران کشوری نیست که مرزهایش محله بروبیا باشد. اما به‌هرحال ما در عرصه جهانی درگیری‌های زیادی داریم که می‌تواند منافع ملی‌مان را تهدید کند. قبل از سقوط این پروازجمع بندی جهانی این بود که هم آمریکا و هم ایران در فضای رویارویی حرکت می‌کنند و به همین دلیل، نمی‌توان به تبعات منفی سقوط پهپاد بی‌تفاوت بود.» به سوال‌های طرح‌شده پاسخ می‌گوید:
سرنگونی پهپاد آمریکایی اتفاق پررنگ جامعه جهانی است.
خب! وقتی بین دو کشوری که باهم دعوا دارند، چنین مسئله‌ای پیش می‌آید، باید اذعان داشت که حتماً به نفع ایران بود. البته در اینکه این اقدام، اقتدار و توانایی قدرت دفاعی ایران را به رخ جهانیان کشید که خب! این اتفاق بسیار مثبتی است. اما این را هم باید در نظر داشت، این حادثه باعث ایجاد تنش در روابط بین‌الملل و همچنین نوعی نگرانی و اضطراب در داخل کشور خواهد شد. درواقع با یک رویدادی روبه‌رو هستیم که هم به نفع وجهه نظام است و هم به‌هرحال مشکلاتی را به وجود می‌آورد. چراکه قبل از سقوط این پهپاد ایران و آمریکا فضایی مملو از تنش و چالش را باهم تجربه می‌کردند و خب این حادثه حتماً شرایط را بدتر می‌کند.
بااین‌حال نمی‌توان نسبت به اثرات مثبت چنین اقدامی بی‌تفاوت بود.
قطعاً همین‌طور است. این کار باعث شد، حساب کار دست همه بیاید که ایران کشوری نیست که مرزهایش محله بروبیا باشد. اما به‌هرحال ما در عرصه جهانی درگیری‌های زیادی داریم که می‌تواند منافع ملی‌مان را تهدید کند. قبل از سقوط این پروازجمع‌بندی جهانی این بود که هم آمریکا و هم ایران در فضای رویارویی حرکت می‌کنند و به همین دلیل، نمی‌توان به تبعات منفی سقوط پهپاد بی‌تفاوت بود.
چه تبعاتی؟
مشخصاً می‌توانیم منتظر التهاب در بازار ارز و طلا باشیم که چنین حالتی می‌تواند آرامش مردم را تحت‌الشعاع خود قرار بدهد. همچنین احتمالاً برخی کشورها که سیاست مقابله با نظام جمهوری اسلامی رادارند، تصمیم به ممنوعیت پرواز در آسمان ایران خواهند گرفت که آثار منفی زیادی برای ما خواهد داشت. همین‌الان کشورهایی چون ژاپن و استرالیا تردد هواپیماهای خود در آسمان ایران را ممنوع کرده‌اند که پیش‌بینی من این است، در روزهای آینده این تصمیم از سوی خیلی از کشورهای دیگر هم اتخاذ خواهد شد.
تاکید می‌کنم، غرب با جمهوری اسلامی بنای ناسازگاری دارد و به همین دلیل، دنبال بهانه هستند تا به‌نوعی کشور ما را با تهدید و تحدید روبرو کنند که شاید آمارشان بیش از نیمی از کشورهای دنیا باشد. که چنین حالتی فضای روانی را به هم می‌ریزد و باعث می‌شود، مردم سراسیمه دنبال ذخیره‌سازی کالاهای اساسی زندگی‌شان بروند. همه این نشانه‌ها نشان می‌دهد، باید این شرایط حساس را به‌خوبی مدیریت کنیم تا آسیب‌های احتمالی را به کمترین حالت ممکن خود برسانیم. من امیدوارم یک تصمیم در سطح کلان گرفته شود تا خدای‌ناکرده متحمل هزینه‌های گزاف نشویم.
با توجه به حساسیت موضوع، لازم است چنین تحرکاتی با تصمیم نهادها و دستگاه‌های مختلف اتخاذ شود؟
قطعاً چنین رویکردی لازم است. مثلاً می‌توان به موضع معقول وزارت امور خارجه اشاره کرد که به‌طور رسمی از سازمان ملل خواسته است تا در قبال تعرض به حریم هوایی جمهوری اسلامی ایران بعد از انجام بررسی‌های لازم، واکنش لازم را نشان بدهد که می‌توان چنین کاری را کاملاً در راستای منافع ملی باشد. بالاخره همه کشورها باید بدانند، عبور غیرقانونی و خودخواسته از مرزهای هوایی، آبی و زمینی تعرض آشکار به حریم کشورها است که خب نمی‌توان نسبت به چنین روندی بی‌تفاوت بود. اما مسئله این است که اقدام ایران به سرنگونی پهپاد آمریکا، در شرایطی بود که دو کشور در حالت عمیق قهری به سر می‌برند و به همین دلیل در سطح جهانی، حساسیت‌هایی را به وجود آورد.
این اتفاق چقدر می‌تواند، اجماعی جهانی را علیه ایران فعال کند؟
در اینکه جمهوری اسلامی در ۴۰ سال اخیر همیشه در نظام بین‌الملل بدخواهانی داشت، جای هیچ شک و شبهه‌ای نیست. به همین دلیل نظام و به‌طور مشخص وزارت امور خارجه باید اقدام‌های پیشگیرانه را در دستور کار قرار دهند تا اجازه و امکان سوءاستفاده را از دشمنان قسم‌خورده جمهوری اسلامی سلب کنند.
واکنش کشورهای هم‌پیمان ایران به این مسئله چه نوع واکنشی خواهد بود؟
نگرانی شدید همین است که نباید بگذاریم، آنها این موضوع را به برجام ربط بدهند و یا از همراهی با ایران در پرونده هسته‌ای صرف‌نظر کنند که باید گفت، این بدترین حالتی است که می‌تواند برای ایران اتفاق بیفتد. چون در چنین شرایطی باید به‌کل قید برجام را بزنیم.
مانور تبلیغاتی در تریبون‌هایی مانند نماز جمعه را تا چه اندازه مثبت و کارساز ارزیابی می‌فرمایید؟
ببینید! اصلاً به این احتیاجی نداریم که این کار را در بوق و کرنا کنیم. اینکه با سرنگونی پهپاد آمریکایی عزت و اقتدار کشور را به رخ کشیدیم، یک حرف است و اینکه در شرایط فعلی چه تبعاتی دارد، یک بحث دیگر است. به همین دلیل لازم به چنین کارهایی نیست و نباید کاری کنیم تا نظام بین الملل، برای مقابله با جمهوری اسلامی تحریک شود. مخصوصاً در شرایطی که مردم واقعاً مشکل‌دارند وزندگی‌شان روزبه‌روز دشوارتر می‌شود. پس باید با منطق‌گرایی کاری نکنیم تا وضعیت مردم سخت‌تر از اینی باشد که الآن هست.
- 9
- 5
