به گزارش ایرنا، جهانبخش فرجی روز یکشنبه با اعلام جزییاتی از جشنواره سراسری اذان «الحان سلوک» به خبرنگار معارف ایرنا گفت: برخی تصور می کنند که اذان فقط باید حالت فریاد و بانگ داشته باشد، در حالی که استاندارد اذان در دنیا اینگونه نیست.
وی افزود: به عبارت دیگر وسعت صدایی قاریان مصری مانند مرحوم محمد عمران، محمد رفعت و کامل یوسف، قاریان مشهور مصری در حد ۶ دانگ (تقریبا سه اکتاو) است اما این قاریان و دیگر اساتید مصری از درجات متوسط صدایی خود برای خواندن اذان استفاده کرده اند و این نکته مهم، نشان می دهد که مهمترین معیار در اجرای اذان انتقال حس معنوی مؤذن برای جذب مستمع به اقامه نماز است.
فرجی گفت: به طور معمول صدای هر انسانی از سه محدوده بم، متوسط و اوج تشکیل می شود و به طور معمول اگر کسی بخواهد در موسیقی به ارائه هنری بپردازد، حداقل باید چهار دانگ صدا داشته باشد و چنین سطحی مطلوب است و حتی برخی افراد با سه دانگ نیز قاری یا خواننده شده اند.
وی افزود: باید توجه داشت قلب آن کسی که از ایمان ضعیفی برخوردار باشد با شنیدن انوع اذان های لطیف و تاثیرگذار، نیز به سوی نماز جلب نمی شود اما قلوب پاک و بی آلایش همیشه با شنیدن اذان آن هم در هر محدوده صدایی جذب نماز می شوند.
این استاد قرآن اضافه کرد: برای نمونه در کلیپی شاهد پخش اذان در فرودگاه یکی از کشورهای همسایه هستیم که کودکی خردسال و مسیحی را شیفته خود می کند و میلیون ها انسان با دیدن این کلیپ تحت تاثیر واکنش آن کودک مسیحی قرار گرفتند. چون آن کودک تحت تاثیر آرامش و موسیقی زیبای آن اذان قرار گرفت و ضمیر پاکش جذب آن شد.
وی با بیان این که بسیاری از مردم به دنبال اذانی هستند که به آنان آرامش و حس اقامه نماز دهد، اظهار داشت: از طرف دیگر دیده ایم که غربی های مغرض گاهی از اذان های پر فشار و با اوج بالا به عنوان موزیک متن در فیلم های خود برای اسلام ستیزی و ایجاد ترس و دلهره استفاده می کنند.
فرجی همچنین گفت: به طور معمول صدای هر انسانی از سه محدوده بم، متوسط و اوج تشکیل می شود و معمولا اگر کسی بخواهد در موسیقی به ارائه هنری بپردازد، حداقل باید چهار دانگ صدا داشته باشد و چنین سطحی مطلوب است و حتی برخی افراد با سه دانگ نیز قاری یا خواننده شده اند.
وی برخی از معیارهای موجود در آیین نامه های مسابقات اذان را باعث غافل شدن از اصل موضوع یعنی تاثیرگذاری بر مخاطب دانست و گفت: گاهی ممکن است اذانی از نظر داوران و رعایت معیارهای جزئی نگری، مقبول نیفتد ولی در جان مردم نفوذ کند و باعث اثرگذاری در قلوب آنها شود.
** اذان با یک دید جهان شمول اجرا شود
فرجی گفت: اذان گفتن باید با یک دید جهان شمول اجرا شود به گونه ای که نغمات موذن بتواند گوش و جان شنوندگان را در جریانی که در اذان حاکم است، قرار دهد.
وی افزود: در مواردی که مستمع با هنر تجوید و صوت و لحن آشنا هست نیز باید به عنوان یک شنونده معمولی و برای ارزیابی آرامش و سیالیت معنوی اذان، ابتدا کل اذان را گوش کند، نه این که از همان ابتدای اذان با نگاه داوری یا استادی به دنبال نقاط ضعف آن باشد.
به گفته این استاد صوت و لحن، از عامل مهم دیداری در اذان نیز نباید غفلت کرد و همچنین افراد موذن باید انسان هایی بسیار لطیف، پاک، مورد وثوق مردم، آرام و معنوی باشند.
وی افزود: شخصیت اجتماعی موذن نیز مهم است و اذان گفتن چنین موذنی که سیره رفتاری متواضعانه ای دارد، مطمئنا بر شنونده اثری بسیار مثبت خواهد گذاشت.
فرجی گفت: علاوه بر رعایت کردن اصول ظاهری و موسیقایی اذان برخی اصول باطنی نیز مهم است و شنوندگان نیز باید از فضای مسابقه ای بیرون بیایند و اذان را به عنوان یک اثر کلی گوش کنند و فقط به دنبال مسائلی مانند لحن و تجوید و دانگ صدا نباشند.
وی افزود: سیستم شنوایی انسان ها معمولا تحت تاثیر دیدگاه های غالب در جامعه قرار می گیرد و سلایق مختلف را إیجاد می کند که متاسفانه در ارزیابی ها هم بی تاثیر نیست ولی در بحث معنویت، نکته مهم این است که اذان بر دل شنونده ای بنشیند که زمینه معنوی داشته باشد، هرچند معنویت اذان های فاخر، دل های همه سلایق را به خود جذب خواهد کرد.
** به دنبال موذنانی هستیم که بهترین حس را منتقل کنند
فرجی با بیان اهداف برگزاری جشنواره سراسری اذان «الحان سلوک» گفت: در این جشنواره به دنبال محدوده ای از صدای موذنان هستیم که فشاری روی آن نباشد و گوش شنونده را آزار ندهد.
وی افزود: به عبارت دیگر به دنبال حداقل ۲ دانگ صدای موذنان هستیم که بهترین حس را در طنین مؤذن داشته باشد.
این استاد صوت و لحن اضافه کرد: البته اذان گفتن در محدوده بم صدا معمول نیست، هرچند ممکن است اذان با صدای بم نیز بر روی شنونده تاثیرگذار باشد که به عنوان نمونه بسیاری از کسانی که اذان اینجانب با صدای بم را در اذان صبح سال ۸۸ و در صحرای منا شنیدند، تحت تاثیر قرار گرفتند و برخی از شنوندگان احساس خوب خود را انتقال دادند.
** مهلت ثبت نام تا پایان مرداد
فرجی گفت: ثبت نام در اولین جشنواره سراسری اذان الحان سلوک از ۲۰ فروردین آغاز شده و علاقه مندان تا پایان مرداد فرصت دارند نمونه ای از اذان خود را به کانال الحان سلوک ارسال کنند و پس از تصحیح اذان افراد بر اساس استانداردها، پیشنهادهای نغمه ای به شرکت کنندگان ارائه می شود تا به نقطه ای برسند که اذان را به کمال نهائی برسانند.
برسانند.
وی افزود: البته پس از تصحیح اذان داوطلبان، این اذان ها توسط شرکت کنندگان با رعایت نکات گفته شده باید در یک استودیو ضبط شود که این مرحله به عنوان مرحله نهایی جشنواره خواهد بود.
این قاری بین المللی همچنین گفت: ممکن است اذان یک نفر با استانداردهای جهانی شدن مطابقت نداشته باشد ولی این موذنان می توانند در دوره های بعدی و با تمرین بر نکات اصلاحی موفق شوند.
** استانداردهای اذان ایرانی و مصری
فرجی گفت: ما در این جشنواره دو نوع استاندارد اذان ایرانی و اذان مصری را تعریف کرده ایم که اذان های کشور حجاز هم زیرمجموعه اذان مصری است.
به گفته این قاری قرآن، مهمترین معیار در اذان ایرانی عبارت است از تجوید ایرانی که رعایت صفات و مخارج صحیح حروف عربی در این تجوید، اهمیت دارد. یعنی استاندارد در اذان ایرانی رعایت مخارج و صفات حروف و سپس پردازش موسیقایی در اذان ارائه شده است.
وی تنها تفاوت در اذان مصری و ایرانی را مقوله فصاحت دانست و گفت: در استاندارد اذان مصری اجرای صفات استعلاء و استفال و ادای حرکات کوتاه اهمیت دارد که از آن به فصاحت تعبیر می کنیم ولی در اذان ایرانی رعایت مخارج و صفات حروف کافی است.
فرجی همچنین گفت: گروه های سنی شرکت کننده در این جشنواره شامل زیر ۱۲ سال (صدای کودکانه)، ۱۲ تا ۱۶ سال (صدای کودکانه) و ۱۶ سال به بالا ( صدای بلوغ) است.
وی افزود: با توجه به این که در اولین گروه سنی کودکان شرکت می کنند، سخت گیری های گروه های بالاتر را در مطرح شدن اذان های فاخر و قابل ارائه، در نظر نمی گیریم و از نظر موسیقایی و لحنی اذان نیز قائل به هیچ محدودیتی در مقامات مختلف نیستیم.
این قاری قرآن از کسانی که قصد اجرای اذان تقلیدی را دارند خواست تا اذان خود را دقیقا همانند اذان استاد اجرا کنند و افزود: در بقیه موارد مثل اذان های ترکیبی یا اذان های نو، معیارهای ساختاری در کل اثر در بخش صوت و لحنی بررسی می شوند که توضیحات آن حین موارد اصلاحی به اطلاع شرکت کنندگان خواهد رسید.
- 17
- 3
