آشنایی با احکام وضو و وضوی جبیره

در احکام وضو، مستحب است کسی که وضو دارد برای هر نماز دوباره وضو بگیرد

وضو چیست؟

وضو یا دست نماز یا آبدست به معنی شستن صورت و دست ها با آب، از آداب و عبادات دین اسلام و از مقدمات نماز است. وضو گرفتن همچنین پیش از طواف کعبه و مسح نمودن خط قرآن واجب است. مسلمانان وضو گرفتن قبل از رفتن به مسجد و همچنین وضو گرفتن قبل از خواب را مستحب می دانند.

احکام وضو

>> در احکام وضو آمده است، کسی که در کارهای وضو و شرایط آن مانند پاک بودن آب و غصبی نبودن آن خیلی تردید می‏کند، باید به شک خود توجه نکند.

>> بنابر احکام وضو واجب است صورت و دستها را بشویند و جلوى سر و روى پاها را مسح كنند.

احکام وضو گرفتن و شک های وضو

>> با توجه به احکام وضو چنانچه شک کند که وضوی او باطل شده یا نه، بنا می گذارد که وضوی او ‏‎ ‎‏باقی است، ولی در صورتیکه پس از بول استبراء نکرده و وضو گرفته باشد و پس از وضو ‏‎ ‎‏رطوبتی از او بیرون آید که نداند بول است یا چیز دیگر، وضوی او باطل است.‏

>>بنابر در احکام وضو، در صورتیکه ‏وسط نماز شک کند باید نماز را بهم بزند و وضو بگیرد و نماز بخواند، و چنانچه‏‎ ‎‏بعد از نماز تردید کند که وضو گرفته یا نه نمازش درست است، ولی برای‏‎ ‎‏نمازهای بعدی باید وضو بگیرد.‏

- هرگاه شخصی جنب شود و وقت به قدری که بتواند بدن و لباسش را تطهیر کند و وضو بگیرد، یا لباس خود را عوض نماید نداشته باشد و به دلیل سردی هوا و مانند آن نتواند نماز خود را برهنه هم بخواند، بنابر احکام وضو باید نماز را با تیمم بدل از غسل جنابت با همان لباس ناپاک بخواند. این نماز مجزی (کافی) است و قضای آن بر وی واجب نیست.

با توجه به احکام وضو در صورت نداشتن آب میتوان تیمم کرد

>> در احکام وضو در شرایطی که پس از وضو یا در بین آن یقین کند که برخی جاها را نشسته یا مسح نکرده است، در صورتی‌که رطوبت مکانهایی که قبل از آن است به جهت طول مدّت خشک شده، باید مجدداً دست نماز بگیرد و اگر خشک نشده یا به جهت گرمی هوا و مثل آن خشک شده، باید جایی را که فراموش کرده و آنچه پس از آن است بشوید یا مسح کند و اگر در بین وضو در شستن یا مسح کردن جایی شک کند، باید به همین فرمان عمل نماید.

>> در صورتیکه شك كند كه پوست صورت از لاى مو پیدا است ‏یا نه، در احکام وضو بنابر احتیاط واجب باید مو را بشوید و آب را به پوست هم برساند.

>> اگر به مقدار وضو و نماز وقت پیدا نمی کند و در بین نماز چندبار بول‎ ‎یا غائط از وی خارج می شود که اگر بخواهد پس از هر بار وضو بگیرد دشوار نیست، ‏‎‏باید ظرف آبی پهلوی خود بگذارد و هر وقت بول یا غائط از او خارج شد بلافاصله وضو ‎‏بگیرد ‏‎و بقیه نماز را بخواند و احتیاط مستحب آن است که همان نماز را مجدداً با ‏‎ ‎‏یک وضو بخواند و در‌صورتی‌که در بین آن نماز وضوی او باطل شد توجه نکند.‏

کسی که شک دارد وضو گرفته یا نه، بنابر احکام وضو، باید وضو بگیرد

احکام مبطلات وضو

در اسلام، وضو گرفتن در هر وقت درست است (مگر استعمال آب ضرر داشته باشد) و خواندن چند نماز با یک وضو هم جایز است. دفع ادرار، مدفوع، باد معده و باد روده، خواب، استحاضه، بیهوشی، مستی و جنابت از مواردی است که به عقیدهٔ مسلمانان شیعه و سنی با توجه به احکام وضو، وضو را باطل می کند. پیروان مذهب احمد حنبل معتقدند که خوردن گوشت حیوانی که ذبح شرعی نشده باشد هم وضو را باطل می کند؛ و همینطور در بین تسنن، لمس نمودن نامحرم چه بالذت و چه بدون لذت مورد اختلاف است.

وضو جبیره‏

جبیره چیزى است كه با آن زخم و جراحت یا محلّ شكستگى را مى‏بندند (مانند پانسمان زخم و گچ) یا دوایى است كه بر روى آن ها میگذارند.

وضو یا غسل جبیره احكام متعدّدى دارد، چرا كه محلّ زخم یا شكستگى گاهى باز است و گاهى بسته، وهمچنین زخم یا شكستگى گاهى در صورت و دستها قرار دارد و گاهى در جلوى سر یا روى پاها.

احکام وضوی جبیره

- در احکام وضو چنانچه روی دمل یا زخم یا شکستگی که در دستها و یا صورت است‏‎ ‎‏بسته باشد و آب برای آن ضرر نداشته باشد، باید در هنگام وضو گرفتن آب را به‏‎ ‎‏زیر آن برساند و در‌صورتی‌که آب را بشود به زیر آن رسانید به طوریکه قدر واجب‏‎ ‎‏حاصل شود، باز کردن پارچه روی زخم الزامی نیست، امّا اگر دمل و یا زخم و یا‏‎ ‎‏شکستگی در محل مسح باشد، اگر قادر باشد باید پارچه را باز کند و زیر آن را‏‎ ‎‏مسح نماید و چنانچه ممکن نشود روی آنرا مسح نماید.‏

در احکام وضوی جبیره، اگر آب برای بدن ضرر دارد باید وضو جبیره بگیرید

- اگر در یكى از جاهاى وضو زخم یا دمل یا شكستگى باشد، چنانچه روى آن باز است و آب براى آن ضرر ندارد، بر طبق احکام وضوی جبیره، باید وضو گرفت.

- اگر روی جبیره نجس شود و یا برای چیز دیگر نشود روی آن‏‎ ‎‏دست کشید، با توجه به احکام وضوی جبیره، باید روی آن پارچه ای بگذارند و روی پارچه را دست بکشند.‏

- در احکام وضوی جبیره در صورتیکه روى دمل یا زخم یا شكستگى بسته باشد، اگر بازكردن آن ممكن است و زحمت و سختی هم ندارد و آب هم براى آن زیان ندارد، باید روى آنرا باز كند و وضو بگیرد، چه زخم و مثل آن در صورت و دستها باشد، یا جلوى سر و روى پاها.

- ‏‏اگر جبیره قدری از اطراف زخم یا دمل یا شکستگی را که سالم‏‎ ‎‏است گرفته باشد، در صورتی‌که بیش از مقدار معمولی نباشد، مانعی ندارد و اگر‏‎ ‎‏بیشتر از معمول اطراف زخم را گرفته و برداشتن آن ممکن نیست، باید به دستور‏‎ احکام وضوی ‎‏جبیره عمل کند، یعنی روی آنرا مسح کند و بنابر احتیاط لازم تیمم هم‏‎ ‎‏بنماید و اگر برداشتن جبیره ممکن است باید جبیره را بردارد، پس در حالتی که زخم در‏‎ ‎‏صورت و دستها است، اطراف آنرا بشوید بعد پارچه را بر روی آن ببندد و روی‏‎ ‎‏آن را دست بکشد.‏

گردآوری: بخش مذهبی سرپوش