به گزارش ایسنا و به نقل از آی ای، در این گزارش به اینکه آیا" اختروش های سرد"( cold quasars) مخلوقات حاصل از مرگ کهکشانی هستند و اینکه آنها چه کار می کنند و چه ارتباطی با کهکشان ها دارند، می پردازیم.
مواد در اطراف " افق رویداد" جمع میشوند که نقطه ای است که در آن جاذبه به قدری قوی می شود که هیچ ماده ای، حتی نور قادر به فرار از آن نیست. همین طور که ماده اطراف سیاه چاله می چرخد، اصطکاک باعث گرم شدن گازها و سایر مواد موجود در دیسک می شود و آن ها را در طیف نور اپتیکال، اشعه ایکس و طول موج های مادون قرمز در طیف الکترومغناطیسی قابل مشاهده می کند.
این اجرام بسیار درخشان هستند، به طوریکه میتوانند از نور تمام ستارگان کهکشان های خود بیشتر درخشش داشته باشند. این بسیار چشمگیر است. با این حال، اعتقاد بر این است که آن ها یکی از آخرین مراحل تشکیل ستاره کهکشانی را نیز نشان می دهند.
اختروش یا کوازار( Quasar) یک هسته فعال به شدت نورانی و دوردست است که وابسته به یک کهکشان است. آن ها در رده یک کلاس از اشیا به نام هسته کهکشانی فعال قرار دارند.
اختروش ها پیشتر بعنوان منابع انرژی الکترومغناطیسی شامل امواج رادیویی و نور مرئی با انتقال به سرخ زیاد شناخته می شدند که به ستاره ها شبیه بودند. با وجود بحث های مختلف بر سر موجودیت این شیء آسمانی همگی دانشمندان به یک توافق علمی رسیدند که یک اختروش، هاله متراکم شده ماده است که ابرسیاهچاله یک کهکشان جوان را محاصره نموده است.
پس از همه اینها پای کشف به اصطلاح" کوازارهای سرد" وسط می آید که نظریه ما را در خصوص تکامل مرحله آخر کهکشان به چالش می کشد.
با نگاه به گذشته و به اولین روزهای جهان، حدود ۶۷۰ میلیون سال بعد از " مه بانگ"، ستاره شناسان قدیمی ترین ابرسیاه چاله را پیدا کردند که این اعتبار را به این نظریه می دهد که سیاه چاله ها جهان نخست را تکثیر نموده اند و موجب بسط و گسترش آن شده اند.
ابرسیاه چاله مذکور موسوم به" J۰۳۱۳- ۱۸۰۶" کمی بیش از ۱۳ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد و تقریباً ۱.۶ میلیارد برابر خورشید جرم دارد. گاز و گرد و غبار بسیار زیادی دور این ابرسیاه چاله می چرخند و یک دیسک افزایشی براق را تشکیل داده اند که بیش از ۱۰۰۰ برابر درخشان تر از همه ستارگان کهکشان راه شیری است.
از آنجا که هر چیزی یک روز به پایان خود نزدیک می شود، سرانجام، کهکشان ها برای تولید ستاره های بیشتر سوخت شان تمام می شود، به دلیل آن که همه هیدروژن موجود آنها در سحابی ها، ستارگان و سیارات موجود قفل شده است و یا توسط یک ابرسیاه چاله بلعیده شده است. با این حال، اخترشناسان با استفاده از داده های طیفی حدس زده اند که ابرسیاه چاله" J۰۳۱۳- ۱۸۰۶" همچنان سالانه معادل ۲۵ خورشید را می بلعد که این بدان معناست که همچنان در حال رشد است.
این جایی است که" کوازارهای سرد" وارد می شوند
" اختروش های سرد" دقیقاً چه هستند؟" آلیسون کرک پاتریک" نویسنده یک مقاله درباره اختروش های سرد از دانشگاه" کانزاس" در مقاله خود می گوید:تمام گازی که روی سیاه چاله جمع می شود، در حال گرم شدن و انتشار اشعه ایکس است و طول موج نوری که می دهد مستقیماً با میزان گرم بودن آن مطابقت دارد. به طورمثال ، بدن من و شما نور مادون قرمز ساطع می کند، ولی چیزی که باعث انتشار اشعه ایکس می شود یکی از داغ ترین چیزهای جهان هستی است. این گاز شروع به جمع شدن بر روی سیاه چاله می کند و با سرعت نسبیتی شروع به حرکت می کند. شما همچنین یک میدان مغناطیسی در اطراف این گاز دارید که میتواند در هم بپیچد. به همان روشی که شراره های خورشیدی را دریافت می کنیم، میتوان فواره هایی از مواد را در حال بالا رفتن از خطوط این میدان مغناطیسی و دور شدن از سیاه چاله مشاهده کرد. این فواره ها اساساً منبع تأمین گاز کهکشان را خفه می کنند، بدین ترتیب هیچ گاز دیگری نمی تواند به کهکشان برود و ستاره های جدید تشکیل دهد. بعد از اینکه از تشکیل ستاره ها توسط یک کهکشان جلوگیری شود، ما می گوییم که این کهکشان یک کهکشان مرده منفعل است.
منطقی است که سیاه چاله واقع در مرکز کهکشان، تمام گاز و گرد و غباری را که میتواند تکینگی آنرا از بین ببرد، می بلعد. پس معلوم می شود که اختروش ها برای کهکشان ها، لااقل برای بعضی از کهکشان ها حکم اعدام خودکار نیستند. تقریباً ۱۰ درصد از کهکشان های قدیمی تر که با اختروش ها در مرکز خود مشاهده و بررسی شده اند، دارای ذخیره گاز هستند و بنابراین هنوز در حال ایجاد ستاره های جدید هستند.
" کرک پاتریک" بیان کرد :ما پیشتر می دانستیم که اختروش ها از مرحله غبار آلودگی عبور می کنند. ما می دانستیم که آنها از مرحله سنگینی که گرد و غبار ، ابرسیاه چاله را احاطه نموده است ، عبور می کنند. ما آنرا مرحله اختروش قرمز می نامیم. ولی اکنون با این نمونه منحصر به فرد مواجه شده ایم که قبلاً ندیده بودیم. پیش از این اگر به کسی می گفتید که یک اختروش درخشان پیدا نموده اید که دارای رنگ نوری آبی است، اما هنوز گرد و غبار و گاز زیادی در آن وجود دارد و تشکیل ستاره زیادی نیز هنوز در آن رخ می دهد، مردم به شما می گفتند نه، این چیزی نیست که از این اجرام انتظار می رود.
" کرک پاتریک" می گوید:ما این طور فکر می کردیم که یک سیاه چاله در حال رشد داریم که غبار و گاز آن را فراگرفته است و آغاز به انفجار این مواد می کند. سپس به یک شیء نورانی آبی تبدیل می شود. ما فرض کردیم وقتی گاز خود را بیرون می دمد، تمام منبع گاز خود را نیز منفجر می کند، اما به نظر می رسد در مورد این اجرام، چنین نیست. این اجرام گرد و غبار خودشان را منفجر می کنند، بنابراین ما آن را به شکل یک جرم آبی می بینیم، اما هنوز همه گرد و غبار و گاز موجود در کهکشان های میزبان را منفجر نکرده اند.
وی افزود:بگذارید بگویم این یک مرحله گذار ۱۰ میلیون ساله است. در بازه ها و مقیاس زمانی نجومی، این زمان ، خیلی کوتاهی است. ما در حال انجام کاری هستیم که به آن بررسی کورکورانه می گوییم تا اجرامی را که به دنبال آنها نبودیم، پیدا کنیم و با یافتن این اجرام، میتوان نشان داد که این اتفاق برای همه کهکشان ها رخ می دهد.
یک ستاره شناس از ناسا نوشت:پروژه" سوفیا"( SOFIA) که یک پروژه مشترک میان ناسا و مرکز هوافضای آلمان است، یک کهکشان بسیار دور را که بیش از ۵.۲۵ میلیارد سال نوری از ما فاصله دارد به نام"" CQ۴۴۷۹ مطالعه کرد. در هسته آن نوع خاصی از اختروش وجود دارد که اخیراً توسط" کرک پاتریک" کشف شد که" اختروش سرد" نامیده می شود. در این نوع اختروش، سیاه چاله فعال هنوز از مواد کهکشان میزبان خود استفاده می کند، اما انرژی شدید اختروش تمام گاز سرد را از بین نبرده است، بنابراین ستاره ها هنوز میتوانند شکل بگیرند و کهکشان زنده بماند. این نخستین بار است که محققان نگاهی نزدیک و دقیق به یک اختروش سرد دارند و مشتقیما رشد سیاه چاله، نرخ تولد ستارگان و میزان گاز سرد باقی مانده برای سوخت رسانی به کهکشان را اندازه گیری می کنند.
محققان می گویند، این" اختروش سرد" در حال حاضر هر ساله تقریباً ۱۰۰ ستاره مانند خورشید ما را به دنیا می آورد.
یکی از پژوهشگران بیان کرد:" سوفیا" به ما اجازه می دهد تا در این پنجره کوتاه هنگامی که دو فرآیند میتوانند با هم وجود داشته باشند را ببینیم. این تنها تلسکوپی است که قادر به مطالعه تولد ستاره ها در این کهکشان است، بدون اینکه تحت تأثیر اختروش بسیار درخشان آن قرار گیرد.
پژوهشگران می گویند:اگر این رشد پیوسته ادامه یابد، قبل از اینکه کهکشان به پایان عمر خود برسد، جرم سیاه چاله و ستارگان اطراف آن سه برابر خواهد شد.
این رشد بسیار چشمگیری است، ولی در نهایت این اختروش به احتمال زیاد تمام گاز و غبار مورد نیاز برای تشکیل ستاره را از بین خواهد برد. سؤال اصلی این است که آیا این یک اتفاق نادر است یا ما شاهد مرحله ای هستیم که همه کهکشان های دارای اختروش طی می کنند؟
- 17
- 4
