مقامات رسمی ناسا به‌تازگی اعلام کردند که در سال ۲۰۲۰، یک هیلیکوپتر کوچک و بدون سرنشین را طی یک ماموریت فضایی راهی مریخ خواهند کرد؛ این هلیکوپتر پس از رسیدن به سیاره‌ی سرخ و گذران یک ماموریت ۳۰ روزه اثبات خواهد کرد که امکان پابرجایی یک وسیله‌ی سنگین‌تر از هوا بر فراز سطح مریخ وجود دارد. جیم برایدنستین، مدیر ناسا در بیانیه‌ای اعلام کرد: ناسا تاریخچه‌ی پرافتخاری در زمینه‌ی ورود به اولین‌ها دارد. ایده‌ی پرواز یک هلیکوپتر بر فراز یک سیاره‌ی دیگر هیجان‌انگیز است. هلیکوپتر مریخ می‌تواند نویدبخش علم آینده و ماموریت‌های اکتشافی مریخ باشد.
ساخت این هلیکوپتر در سال ۲۰۱۳ در آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا (JPL) در کالیفرنیا آغاز شد. وزن این وسیله کم‌تر از ۱/۸ کیلوگرم است و بدنه‌ی آن هم‌اندازه‌ی یک توپ سافت‌بال است. شارژ این هلیکوپتر کوچک به‌وسیله‌ی سلول‌های خورشیدی انجام می‌شود. سلول‌های خورشیدی توسط نور خورشید نوعی مکانیزم گرمایشی ایجاد می‌کنند که تحمل شب‌های سرد مریخ را برای این وسیله ممکن خواهد کرد.
از آنجا که مریخ اتمسفر نازک‌تری نسبت به زمین دارد، پره‌های دوقلوی هلیکوپتر می‌توانند ۱۰ برابر پره‌های همان هلیکوپتر بر فراز زمین بچرخد. مایمی اونگ، مدیر پروژه‌ی هلیکوپتر مریخ می‌گوید: رکورد ارتفاعی که برای این هلیکوپتر ثبت شده است، معادل ۱۲۰۰۰ متر بالاتر از سطح زمین است. اتمسفر مریخ تنها یک درصد اتمسفر زمین است؛ بنابراین زمانی که هلیکوپتر ما در جو مریخی قرار می‌گیرد، ارتفاعی معادل ۳۰ هزار متر خواهد داشت.
وی افزود: برای این که هلیکوپتر بتواند در اتمسفر رقیق‌تری پرواز کند، مجبور بودیم همه‌ی موارد را بررسی کنیم و ویژگی‌هایی مانند سبکی و قدرتمندی را کنار هم قرار دهیم.
ماموریت مریخ ۲۰۲۰ در تابستان این سال با پرتاب موشک اتلس ۵ از ایستگاه نیروی هوایی کیپ کارناوال در فلوریدا انجام می‌شود و طی این مامویت موشک در فوریه‌ی ۲۰۲۱ وارد مریخ خواهد شد. یک کاوشگر ۶ چرخه به این هلیکوپتر متصل است که قسمت‌های قابل استقرار سطح مریخ را نشانه‌گذاری می کند.
این کاوشگر مجهز به ۲۳ دوربین، یک میکروفون و همچنین یک مته برای جمع‌آوری نمونه از مریخ است. هلیکوپتر مریخ‌پیمای ناسا از راه دور کنترل می‌شود. به‌محض این که کاوشگر متصل به آن در فاصله‌ای امن از سطح مریخ قرار گرفت، کنترلرهای مستقر در زمین شروع به هدایت آن می‌کنند تا اولین پرواز مستقل خود را شروع کند. اونگ در این خصوص گفت: در اینجا هیچ خلبانی نداریم و این هلیکوپتر طی چند دقیقه از زمین دور می‌شود. بنابراین هیچ راهی برای کنترل از راه دور آن در زمان واقعی نداریم و اعمال دستورات با تاخیر زمانی صورت می‌گیرد.در عوض، این وسیله دارای یک قابلیت مستقل است که می‌تواند دستورات را از زمین دریافت و سپس تفسیر کند و به دنبال آن به پرواز درآید.
مقامات ناسا هم در این خصوص می‌گویند: این هلیکوپتر در طی ماموریت خود ۵ بار تلاش می‌کند تا ارتفاع پروازش را بالاتر ببرد و در هر ۹۰ ثانیه چند صد متر اوج می‌گیرد. ضمن این که می تواند ۳ متر بالاتر رفته و ۳۰ ثانیه در این وضعیت به‌صورت معلق باقی بماند.
بنابر اعلام ناسا، پروژه‌ی هلیکوپتر مریخ ریسک بالایی داشته و به‌دنبال آن پاداش‌های زیادی برای آن در نظر گرفته شده است. چنانچه این هلیکوپتر سقوط کند، هیچ تاثیری در ماموریت مریخ ۲۰۲۰ نخواهد گذاشت. اما موفقیت آن بدان معنا است که ناسا موفق شده تا ابزار جدید و قدرتمندی برای رصد و دسترسی سیاره‌های غیرقابل دسترس فراهم کند. توماس زبوروچن، مدیر اجرایی ماموریت علوم ناسا در دفتر مرکزی این سازمان گفت: کشف سیاره‌ی سرخ با این هلیکوپتر نوعی پیوند نوآوری‌های علمی و تکنولوژیک است که فرصتی منحصربهفرد برای پیشبرد اکتشافات مریخ در آینده را پیش رو خواهد گذاشت. برادران رایت در ۱۱۷ سال پیش ثابت کردند که امکان پرواز به‌صورت ثابت و کنترل شده بر فراز سطح زمین وجود دارد. اکنون گروه دیگری سعی در اثبات این وضعیت در سیاره‌ای دیگر دارند.
وی در ادامه افزود: وضوح چشم اندازهای پله‌های بعدی برای کاشفان آینده اهمیت بسیاری دارد. در حال حاضر دید فوق‌العاده‌ای از سطح مریخ و مدار آن داریم. با ثبت تصاویری از زاویه‌ی دید پرنده با کمک مارسکوپتر [یا مریخ‌کوپتر!] می‌توانیم تصور کنیم که ماموریت آینده چه خواهد شد.
حمیده خادم زاده
- 16
- 3
