خاطره مشاور رئیس جمهور از مریم میرزاخانی

وی در یادداشتی با عنوان «جواهری بنام مریم؛ برایش دعا کنیم» نوشت: در خبرها آمده است که خانم مریم میرزاخانی - بانوی افتخارآفرین ایران و یکی از از برجسته ترین ریاضیدانان حال حاضر دنیا - از نظر جسمی شرایط وخیمی دارد و متاسفانه بیماری سرطان وی که از مدتها قبل بر وجود نازنینش مستولی و تا حدی کنترل شده بود، بخش دیگری از بدن وی را فراگرفته است.

سال ۱۳۷۳- زمانی که مسئولیت وزارت آموزش و پرورش را داشتم - مریم به همراه دختر خانمی دیگر (خانم رویا بهشتی) نخستین دانش آموزان سال سوم دبیرستان بودند که قبل از ورود به دوره پیش دانشگاهی به عضویت تیم المپیاد ریاضی دانش آموزی کشور انتخاب و به مسابقات بین المللی اعزام شدند.

با توجه به سن کم این دو و اینکه هنوز سال سوم را هم تمام نکرده بودند، انتظار زیادی از آنها نداشتیم، ولی در کمال شگفتی، هر دو در المپیاد جهانی مدال طلا گرفتند و عملکرد تیم ایران موجب حیرت همه شرکت کنندگان شد و مریم در میان دانش آموزان دختر شرکت کننده در المپیاد، رتبه اول را کسب کرد.

از آنجا مریم به عنوان دارنده استعدادی درخشان در حد نبوغ شناسایی شد و در سال بعد هم با کسب نمره کامل المپیاد، نه تنها مدال طلای خود را تکرار کرد، که در میان کل شرکت کنندگان نفر اول شناخته شد. مریم برای ادامه تحصیل دانشکده ریاضی، دانشگاه شریف را برگزید و خوشبختانه من هم از نزدیک در جریان موفقیت های درخشان و پیشرفت های وی قرار داشتم. 

بعد از گذراندن دوره کارشناسی به دانشگاه هاروارد رفت و پس از اخذ مدرک دکتری با درجه عالی، به عنوان استاد دانشگاه معروف پرینستون مشغول به کار شد و نوآوری های ذهنی و خلاقیت های خیره کننده وی منجر به کسب جوایز و افتخارات متعدد علمی و نهایتا به اهدای مدال فیلدز - بزرگترین و معتبرترین جایزه ریاضی دنیا که به نوعی نوبل ریاضی شناخته می شود - به او شد.

مریم را می توان در عالم ریاضی با بزرگترین ریاضیدانان دنیا مانند «امی نوتر» مقایسه کرد و بدون شک آثار او در ریاضیات تا سال های متمادی مورد استفاده و بحث مجامع علمی ریاضی دنیا قرار خواهد داشت.

اما آنچه مرا در طول این سال ها پیش از پیش از نبوغ ریاضی مریم تحت تاثیر قرار داده است، سجایای اخلاقی و به خصوص سادگی و تواضع علمی و سایر خلقیات نیکوی او است که از وی یک انسان به تمام معنی ساخته است.

مریم واقعا یک جواهر است و نه تنها برای زن ایرانی که برای همه بانوان جهان می تواند الگوی فروتنی و انسان دوستی در کنار توانمندی علمی و ذهنی باشد. وی به کشورش ایران عشق می ورزید و در طول سال های اقامتش در آمریکا بارها به ایران سفر کرد و ریاضیدانان ایرانی را از نتیجه تحقیقات خود بهره مند ساخت.

اندوه بزرگی است اگر دنیای ریاضیات و جامعه علمی ایران، به این زودی ها مریم عزیز را از دست بدهد. هنوز ناشناخته های ریاضی زیادی است که ممکن است با خلاقیت های او شناخته شوند و نبوغ مریم می تواند برای سالیان دراز پیشرفت های بزرگی را در علم ریاضی محقق سازد و لذا جا دارد که از همه هموطنان درخواست کنم که برای بازگشت سلامتی به وجود عزیز او دعا کنند.

مشاور رئیس جمهور و وزیر اسبق آموزش و پرورش»

مریم میرزاخانی

 ریاضیدان نابغه ایرانی و استاد دانشگاه استانفورد متولد ۱۳ اردیبهشت ۱۳۵۶در شهر تهران است.

وی در سال ۲۰۱۴ به خاطر کار بر «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه‌ ای آنها» برنده مدال فیلدز شد که بالاترین جایزه در ریاضیات است. وی نخستین زن و نخستین ایرانی برنده مدال فیلدز است.

گفته می شود میرزا خانی هم ‌اکنون به دلیل بیماری سرطان در یکی از بیمارستان های آمریکا بستری است.