زمین‌های گران روی خطرناک‌ترین گسل‌ها!

به گزارش شهروند، گران‌ترین زمین‌های تهران، تبریز و مشهد روی خطرناک‌ترین گسل‌ها قرار دارند. این درحالی است که در سایر کشورهای جهان تا شعاع یک کیلومتری گسل‌ها ممنوعیت ساخت‌وساز ایجاد کرده‌اند. این نکته‌ای است که علی بیت‌اللهی، مدیر بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و شهرسازی اعلام کرده و می‌گوید: براساس مقررات جدید، احداث ساختمان‌های مرتفع و مهم در حریم گسل‌ها ممنوع و گذر لوله‌ها و خط‌های ارتباطی از این مناطق محدود می‌شود. این اظهارات در شرایطی انجام می‌شود که در سال‌های گذشته به ساخت‌وساز در حریم گسل‌ها توجه لازم نشده است.

ممنوعیت ساخت ساختمان‌های مهمدر محدوده گسل‌ها

مدیر بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه با بیان این‌که این جلسات برای بررسی نحوه ساخت خانه‌های معمولی است، اما برای ساخت ساختمان‌ها و بناهای مهم و استراتژیک باید ممنوعیت‌ها و قوانین محکم و با پشتوانه علمی گذاشته شود، افزود: ما گسل‌ها را اول شناسایی و تطبیق خواهیم کرد تا اختلاف نظری در این رابطه میان کارشناسان وجود نداشته باشد که در این جلسات حریم گسل‌ها را مشخص و تصویب خواهیم کرد و به کارگروه زلزله کشور فرستاده و سپس به شورایعالی معماری و شهرسازی ارسال می‌کنیم.

به گفته او، حریم گسل‌ها پس از تصویب شورا به هیأت دولت ارسال می‌شود که پس از تصویب دولت، در طرح‌های شهری و شهرسازی شهر مشهد اجرا خواهد شد؛ براساس آن، ساختمان‌های مهم و مرتفع مقاوم‌سازی شده و ساخت‌وساز در حرایم ممنوع می‌شود و گذر لوله‌ها و خط‌های ارتباطی از این مناطق ممنوع خواهد شد و در کل در نقشه تفصیلی شهر مشهد بازنگری خواهد شد. این مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی درخصوص وضع تقسیم‌بندی گسل‌ها از نظر مطالعات ژئوفیزیک توضیح داد: گسل‌های اصلی، گسل‌هایی هستند که بیش از ۱۰ کیلومتر طول داشته باشند و ما در مشهد هم باید روی همین گسل‌ها تحقیق داشته باشیم.

گرانترین زمین‌هاروی خطرناک‌ترین گسل‌ها

بیت‌اللهی با اعلام این‌که برای تهیه نقشه گسل‌ها و حریم آن در شهر تهران حدود ۱۲‌سال تحقیقات کامل و جامع انجام شد، گفت: در این دوره توانستیم نقشه گسل‌های تهران و رعایت ضوابط خاص شهرسازی در مناطق گسل‌ها و حریم گسل‌ها را مصوب کنیم که بر این اساس حدود ۵۵ کیلومتر مربع پهنه گسل در شهر تهران وجود دارد که اتفاقا همین زمین‌ها جزو گران‌ترین زمین‌ها هستند و این کاملا غیرمنطقی و خطرناک است. او با بیان این‌که در تبریز و مشهد هم گران‌ترین اراضی و زمین‌ها در حریم و پهنه خطرناک‌ترین گسل‌ها واقع است، بیان کرد: این موضوع کاملا غیرمنطقی و خطرناک است و شهرداری‌ها باید درباره این وضع تمهیدات و برنامه‌های فوری در نظر بگیرند تا از تراکم جمعیت در نقاط خطرناک شهرها کاسته و حتی ساخت‌وساز در این اراضی ممنوع شود.  وی با بیان این‌که براساس طرح کارگروه ملی مخاطرات زلزله در وزارت راه و شهرسازی، ساختمان‌های مهم در حرایم گسل‌ها باید مقاوم‌سازی شود، گفت: در بعضی شهرها در این مناطق ابنیه استراتژیکی وجود دارد، به‌عنوان مثال در بخش شمال تهران مخزن‌های سوختی وجود دارد که در صورت زلزله و تخریب این مخزن‌ها، می‌تواند فاجعه بیافریند.

بلندمرتبه‌سازی در مناطق گسل‌ها ممنوع

عضو هیأت‌علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با تأکید بر این‌که با توجه به تمهیدات وزارت راه و شهرسازی بلندمرتبه‌سازی در مناطق گسل‌ها و حریم آن در شهرهای بزرگ به‌زودی ممنوع می‌شود، افزود: براساس این برنامه، طرح تفصیلی شهرهای بزرگ باید بازنگری شود، تفهیم گسل‌ها انجام شده و وزارتخانه‌ها و سازمان‌های شریانی باید برای ایجاد خطوط انتقال آب، برق و گاز مقاوم‌سازی کنند و ایجاد یک‌سری نکات ایمنی را در نظر بگیرند و پس از این اقدامات، باید گزارشی کامل به وزارت راه و شهرسازی و مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ارایه دهند تا ما این گزارش‌ها را به هیأت دولت گزارش دهیم.

او در ادامه از مقاوم‌سازی بیمارستان‌ها، مراکز درمانی و مدارس در مناطق زلزله‌خیز خبر داد و گفت: حتی در صورت لزوم و پس از تحقیقات کامل در این‌باره، جابه‌جایی یک‌سری از این ساختمان‌ها باید در دستور کار قرار گیرد.  بیت‌اللهی با تأکید بر این‌که در اجرای این مطالعات و تحقیقات لرزه‌نگاری و زمین‌شناسی باید دیدِ اجرایی و کارشناسی مدنظر قرار گیرد، افزود: برنامه مدنظر ما این است که حتی اگر نقطه خطرناک جدیدی در شهرها و مناطق مسکونی با جمعیت بالا شناسایی شد، به فوریت قوانینی اعمال شود تا ساخت و سازها در آن مناطق محدود شود و با ضوابط صورت گیرد. نتیجه این قوانین و اعمال محدودیت‌ها هم در حدود ۲۰‌سال آینده مشخص می‌شود که فرزندان ما در شهرهایی ایمن زندگی خواهند کرد.