با انجام دادن برخی از اقدامات مي توان میزان خسارت زلزله را کم کرد؛به طوری که آسیب‌های جانی کمتر باشد. این در حالی است که زمین‌لرزه‌ها همگی به یک نوع رفتار نمی‌کنند. ممکن است یک زلزله بزرگ بیاید و بعد پس‌لرزه‌ای نباشد یا اینکه چند پس لرزه بیاید و بعد زلزله بزرگی رخ ندهد. هنوز علم زلزله شناسی توانایی پیش بینی دقیق ندارد. اما بیشتر از رفتار زمین لرزهها، رفتار شهروندان است که می‌تواند تیتر اخبارِ فردا را تعیین کند. قبل، بعد و هنگام زلزله باید چگونه رفتار کنیم؟
قبل از وقوع زلزله
حرکت زمین به‌ندرت علت واقعی مرگ یا آسیب است. بیشترین تلفات، ناشی از فروپاشی ساختارهای جزيی، سقوط اجسامی مانند سرازیر شدن دودکش‌ها، سقوط آجر، گچ سقف و وسایل روشنایی است. بسیاری از این موقعیت‌ها با رعایت چند راهکار ساده، قابل پیشگیری و اجتناب است. اشیاي سنگین‌تر را روی قفسه‌های پایین‌تر قرار دهید تا از شکستگی و آسیب شخصی جلوگیری شود. هر چیزی که ممکن است سرازیر شود، مانند قفسه‌های سنگین، لوازم‌خانگی و مبلمان را نزدیک دیوار قرار دهید.
قاب عکس‌های سنگین یا آینه‌ها را بالای تخت نگذارید. حتی‌الامکان از آویزان کردن گلدان‌ها از سقف بپرهیزید؛ چرا که امکان دارد از قلابی که به آن متصل شده‌اند، بیرون بیایند. برای جلوگیری از شکستن لوله ها و آتش سوزی، بخاری آبی خود را به داربست یا تسمه‌های مخصوص آویزان کنید. محل همه سوییچ‌های مهم و سوپاپ های مسدودکننده را بشناسید و راه‌های خاموش کردن یا بستن آن‌ها را به یاد داشته باشید. برای این کار می‌توانید از یک تعمیرکار نزدیک محل سکونت‌تان کمک بگیرید. یک چراغ قوه، یک رادیو قابل حمل با باتری‌های تازه، یک جعبه کمک های اولیه و یک کپسول آتش نشانی (کلاس C كه برای اطفاي هرگونه حریقی از جمله آتش سوزی‌هایی که با برق، گریس و گاز ایجاد شده اند، کاربرد دارد)، آبِ شیرین برای مصرف حداقل سه روز، کنسروهای غذا و یک آچار قابل تنظیم برای بستن شیر گاز و آب در اختیار داشته باشید.
هنگام زلزله
در وقتِ وقوع زلزله ممکن است در عرض یک یا دو ثانیه تکان خفیفي را که به صورت تدریجی شدیدتر می‌شود، تجربه کنید که باعث افتادن یا سقوط شما شود. ممکن است تکان‌هایی که حس می‌کنید، شبیه زمانی باشد که کامیونی با خانه شما برخورد کرده است. یک یا دو ثانیه بعد، شما تکان‌ها را به تمامی احساس می‌کنید و همان‌طور که در مثال اول ذکر شد، ممکن است تغییر مکان از اتاقی به اتاقی دیگر غیرممکن باشد. آرامش خود را حفظ کنید و هرجا هستید، همان‌جا بمانید. اگر داخل خانه هستید، روی زمین دراز بکشید. زیر یک میز محکم یا وسیله ای شبیه به آن پناه بگیرید. تا وقتی که تکان‌ها تمام نشده همان جا بمانید. اگر میزی نزدیک‌تان وجود ندارد، دولا شوید و سر و صورت‌تان را با دست بپوشانید و در نزدیک‌ترین گوشه ساختمان پناه بگیرید.
اگر زیر میز پناه گرفته‌اید، سر و گردن خود را بپوشانید و تا تمام شدن لرزهها همان جا بمانید. از پنجره‌ها، بناهای آجری (مثل شومینه)، قفسه کتاب، کابینت ظرف های چینی و آینه ها فاصله بگیرید. اگر بیرون از خانه هستید از ساختمان‌ها، درختان و تیرهای چراغ برق، فاصله بگیرید. اگر درحال رانندگی هستید، دور از گذرگاه‌ها حرکت کنید؛ به آرامی در یک منطقه امن توقف کنید و در وسیله نقلیه خود بمانید. از پل‌ها دور بمانید و به رادیو گوش دهید. اگر در یک ساختمان بلند هستید همان جا و در همان طبقه بمانید. زیر یک میز پناه بگیرید و از دیوارهای بیرونی و پنجره‌ها فاصله بگیرید. از آسانسور استفاده نکنید.
پس از زلزله
انتظار وقوع پس لرزه را داشته باشید. این پس لرزه‌های ثانویه معمولا ضعیف تر از لرزه‌های اصلی هستند ولی می‌توانند در ساختارهای ضعیف خرابی به بار بیاورند. امکان دارد در ساعات اولیه یا روزها، هفته ها و حتی ماه‌ها بعد از زلزله اصلی به وقوع بپیوندند.
برای محافظت کردن پاهای‌تان از خرده‌شیشه‌های شکسته، کفش مناسب بپوشید.جراحت‌های خود را بررسی کنید و اگر لازم بود از جعبه کمک های اولیه استفاده کنید.اگر بوی گاز استشمام کردید یا لوله شکسته ای به چشم‌تان خورد، شیرفلکه اصلی را ببندید و تا زمانی که اداره برق، خانه شما را بررسی نکرده است از گاز و برق خانه استفاده نکنید.
کبریت نزنید و از شیرگاز یا کلید برق تا زمانی که از عدم نشتی گاز اطمینان حاصل نکرده‌اید، استفاده نکنید.قبل از استفاده از دستشویی، شبکه فاضلابی را بررسی کنید. سینک و وان حمام را تخلیه کنید. داروهای ریخته شده، سفید کننده ها، بنزین و سایر مایعات قابل اشتعال را پاک کنید.برای حفظ ایمنی و پیش‌بینی خطرات احتمالی، آسیب‌های وارد شده به ساختمان یا مثلا ترک‌های دودکش را چک کنید.
برای وقوع پس لرزه‌هایی که می توانند باعث خرابی ساختارهای ضعیف شوند، آمادگی داشته باشید.برای دریافت اطلاعات و دستورالعمل های ایمنی به رادیو گوش دهید و از تلفن به جز در موارد اضطراری استفاده نکنید.
- 14
- 5
