خانواده‌های ایرانی سالانه رقمی حدود ٧٠٠هزار تا یک‌میلیون تومان را با پلاستیک‌ها روانه سطل زباله می‌کنند. این عدد سال به‌سال بیشتر می‌شود زیرا فرهنگ مصرف خانواده‌های ایرانی تغییر کرده و سفره‌های یکبار مصرف، ظرف‌های پلاستیکی یکبار مصرف و کیسه‌های نایلونی بیشتر و رایج‌تر می‌شود. حالا ایران با آن‌که تنها یک‌درصد جمعیت دنیا را دارد، ١٥درصد زباله‌های پلاستیکی جهان را تولید می‌کند. اگر از هزینه‌های گزاف پلاستیک برای سلامتی و هزینه‌های درمانی آن و همچنین هزینه‌های سنگین‌تر آن برای محیط‌زیست صرف‌نظر کنیم، عاقلانه نیست در وضع اقتصادی فعلی این رقم و بلکه بیشتر را به صورت مستقیم با پلاستیک‌ها دور بریزیم. در این گزارش همچنین راهکارهایی برای جایگزینی وسایل پلاستیکی در خانه پیشنهاد داده‌ایم که می‌تواند شما را تبدیل به یک خانواده باهوش اقتصادی و البته مسئولیت‌پذیر در مقابل محیط‌زیست و جامعه تبدیل کند.
ایرانی‌ها چقدر پلاستیک تولید می‌کنند؟
آمار تولید پلاستیک در ایران ناامید‌کننده و دردناک است. آمارها حاکی از تولید سالانه ١٧٧هزار تن پلاستیک در ایران است که این رقم معادل ٥٠٠ تن در هر روز است. جالب اینجاست که ایران با وجود آن‌که تنها یک‌درصد جمعیت دنیا را دارد، به تنهایی ١٥درصد از تولید زباله جهان را برعهده دارد که این عدد حکایت از استفاده بیش از اندازه مواد پلاستیکی در کشور ما دارد. این درحالی است که روش‌های زیادی برای کاهش استفاده از پلاستیک و مشتقات آن وجود دارد.
مصرف عجیب پلاستیک در میادین میوه
جالب است بدانید که در اغلب کشورهای اروپایی و توسعه‌یافته تولید پلاستیک متوقف و استفاده از آن هم ممنوع شده است. البته در ایران هم اقداماتی در این زمینه انجام شده اما هنوز آن‌طور که باید، مصرف پلاستیک کاهش پیدا نکرده است. یکی از اماکنی که در آن استفاده زیادی از پلاستیک می‌شود، میادین میوه و تره‌بار است. طبق آمارهای ارایه‌شده نزدیک به ٣٠درصد از زباله‌های پلاستیکی ناشی از استفاده کیسه‌های پلاستیکی در میادین تره‌بار است.
این آمار باعث شد شهرداری با هماهنگی سازمان محیط‌زیست تصمیم بگیرد کیسه‌های تجزیه‌پذیر را در میادین تره‌بار توزیع کند تا بخش عمده‌ای از زباله‌های پلاستیکی از بین نروند و تولید نشوند. علاوه بر این، کارشناسان معتقدند باید نایلون‌های پلاستیکی از تمام فروشگاه‌ها جمع‌آوری شوند و به جای آنها از کیسه‌های تجزیه‌پذیر استفاده شود اما هنوز این اتفاق رخ نداده و به نظر می‌رسد کنارگذاشتن مواد پلاستیکی نیاز به فرهنگ‌سازی دارد.
با زباله‌های پلاستیکی چقدر پول دور می‌ریزیم؟
باور کنید کار سختی نیست. از حجم زباله‌های پلاستیکی‌مان کم کنیم. اگر بدانید که هر ایرانی می‌تواند با مصرف‌نکردن حتی یک کیسه پلاستیکی در روز از تولید ٨١٦میلیون کیسه پلاستیکی در سال جلوگیری کند، باز هم نسبت به استفاده از اجناسی که زباله پلاستیکی تولید می‌کنند، بی‌تفاوت خواهید ماند. طبق آمار منتشرشده بانک جهانی، هر ایرانی به صورت میانگین در طول ماه، قریب به ٢٠کیلو زباله تولید می‌کند، نزدیک به ١٥کیلوگرم از این زباله‌ها پلاستیکی هستند.
این یعنی یک فرد در یک‌سال ١٨٠کیلوگرم پلاستیک راهی زباله می‌کند. اگر یک خانواده را ٤نفره درنظر بگیریم، یک خانواده ایرانی در یک‌سال ٧٢٠کیلوگرم زباله پلاستیکی را تولید می‌کند. اگر متوسط قیمت یک‌کیلوگرم پلاستیک را ٥٠٠ تا ١٠٠٠ تومان درنظر بگیریم، یک خانواده ایرانی در سال رقمی نزدیک به ٣٦٠ تا ٧٢٠هزار تومان را سالانه دور می‌ریزد. البته این رقم حداقل قیمت ممکن درنظر گرفته شده است؛ چراکه قیمت ابزار پلاستیکی صرف‌نظر از وزن آن رقم قابل توجهی است و قطعا اگر این اعداد را به صورت دقیق حساب و کتاب کنید، متوجه می‌شوید که پول گزافی با زباله‌های پلاستیکی‌تان دورمی‌ریزید.
هزینه پلاستیک خانواده‌های ایرانی زیر ذره‌بین
بیایید آمار را کمی دقیق‌تر نگاه کنیم؛ اگر شما یک سفره ١٠متری را ٨هزار تومان خریداری کنید و روزی ٣بار یک‌متر از سفره را استفاده کنید، این رول به نهایتا برای مصرف یک هفته شما کافی است. با این حساب شما در ماه ٣٢هزار تومان فقط برای سفره پلاستیکی هزینه می‌کنید. این رقم در سال به ٣٨٤هزار تومان می‌رسد. قیمت کیسه زباله ١٠ عددی بین ٦٨٠٠ تا ١٠هزار تومان است و می‌تواند برای ١٠ روز یک خانواده کفاف دهد، به این ترتیب در ماه حدود ٢١هزار تومان برای خرید کیسه زباله هزینه می‌کنید و این رقم در سال به ٢٥٢هزار تومان می‌رسد. یک بسته کیسه فریزر ١٠٠عددی حدود ٥هزار تومان قیمت دارد. اگر هر خانواده روزانه حدود ٣ کیسه فریزر مصرف کند، این بسته کفاف سه ماه را می‌دهد و در نتیجه در سال حدود ٢٠هزار تومان برای خرید کیسه فریزر هزینه می‌شود.
اگر هر ظرف پلاستیکی بین ٣ تا ٥هزار تومان قیمت داشته باشد و در‌سال ٥ ظرف پلاستیکی برای خانه‌تان بخرید، حدود ٢٥هزارتومان هزینه کرده‌اید. مجموع این هزینه‌ها رقمی حدود ٦٨١هزار تومان می‌شود.
به این هزینه‌هایتان مصرف آب‌معدنی را اضافه کنید. براساس اعلام انجمن آب‌های معدنی، سرانه مصرف آب‌معدنی در ایران به‌ازای هر نفر ١٢ لیتر است. برای یک خانواده ٤ نفره این رقم ٤٨لیتر می‌شود که می‌توان آن را معادل ٤٨ قوطی یک لیتری در نظر گرفت. اگر هر قوطی هزار تومان قیمت داشته باشد، یک خانواده حدود ٤٨ تا ٥٠هزار تومان آب‌معدنی مصرف می‌کند که با اضافه کردن این رقم، هزینه مصرف پلاستیک یک خانواده در سال به بالاتر از ٧٠٠هزار تومان می‌رسد.
در کمترین حالت می‌توان گفت خانواده‌های ایرانی حداقل حدود ٧٥٠هزار تا یک‌میلیون تومان پول را با وسایل پلاستیکی دور می‌ریزند که این رقم می‌تواند پس‌انداز یا صرف هزینه‌های ضروری‌تر خانه‌تان شود.
- 19
- 5
