معرفی انواع اکسل خودرو و نشانه های خرابی آن

اکسل به عنوان محور نصب چرخ‌ها شناخته می‌شود

اکسل خودرو

به محور مرکزی یک چرخ یا دنده، اکسل میگویند. در واقع این قطعه ی ثابت خودرو برای نصب چرخ ها بعنوان یک محور مرکزی عمل میکند. اکسل در اکثر مواقع در داخل سوراخ دنده یا چرخ، با استفاده از یک یاتاقان و یا بوش مکانیکی باشد. اکسل ها براساس نوع مکانیزم و … متنوع هستند.

انواع اکسل خودرو

انواع اکسل خودرو به شرح زیر میباشد :

>> اکسل ثابت یا صلب:

به اکسل هایی که به وسیله یک بدنه ثابت، وظیفه ی اتصال محور دورانی در چرخ های دو طرف را برعهده دارند و جابجایی چرخ های یک طرف باعث میشود که چرخ های طرف دیگر نیز جابه جا شوند؛ اکسل های صلب یا ثابت می گویند. استحکام این نوع اکسل ها، بسیار بالاست و می تواند بار سنگین را تحمل کند؛ از این رو دارای ساختمان و مکانیزم ساده ایست، معمولاً در اتومبیل های تجاری می توان از این نوع قطعات استفاده کرد.

>> اکسل فرمان پذیر:

به اکسل های متصل به چرخ های جلو، اکسل فرمان پذیر می گویند که هدف از ساخت تیرک اصلی آن برای جلوگیری از برخورد با قسمت پائین موتور به شکل منحنی است. محل قرارگیری چرخ ها و لوازم ترمز بر روی سگ دست خودرو می باشد. کاربرد چنین اکسلی برای اتوبوس می باشد.

>> اکسل عقب محرک:

برای انتقال قدرت به چرخ های عقب اتوبوس و کامیون ها می توان از اکسل عقب محرک، استفاده کرد که این نوع اکسل، یک بدنه یا پوسته اصلی دارد و کاربرد آن برای نصب پلوس ها و کله گاوی بر روی آن می باشد. وظیفه ی کله گاوی در اکسل ماشین های سنگین اینست که حرکت طولی گاردان را به حرکت عرضی تبدیل میکند. همچنین بر روی این پوسته ی اصلی، قطعاتی ازجمله ترمزها، توپی، کمک فنر و چرخ ها قرار دارد. باتوجه به زیاد بودن وزن اعمال شده به این نوع اکسل، گاهی به صورت تاندوم یا جفتی از دو اکسل استفاده می کنند.

>> اکسل جلو محرک:

اکسل جلو محرک به اکسل عقب محرک، شباهت دارد؛ به این صورت که برای قرارگیری پلوس و کله گاوی، یک پوسته اصلی دارد و تنها تفاوتشان در اینست که اکسل جلو محرک باعث پایداری بیشتری برای خودرو از طریق انتقال قدرت به چرخ های جلو میشود و در جاده های ناهموار، امکان مانورهای پیچیده تری را به آن می دهد. از این رو ، کاربرد اکسل جلو محرک برای خودروهای نظامی و آفرود می باشد.

>> اکسل مرده:

اکسل مرده، قابلیت چرخش ندارد بلکه به صورت ثابت تعبیه شده است و با این که تعداد محور اکسل ها کم است؛ به انتقال قدرت با فرمان پذیری نیاز ندارند، به همین علت از نوع ساده ای از اکسل استفاده می شود که دربرگیرنده ی اجزایی از جمله یک بدنه صلب به نام پوسته اکسل، سیستم ترمز و مجموعه چرخ می باشد. این اکسل به این خاطر با نام مرده شناخته میشود که نسبت به اکسل های فرمان پذیر و محرک، کارایی متفاوتی دارد.

تعداد اکسل های موجود در یک اتومبیل به نوع خودرو بستگی دارد

>> اکسل زنده:

با توجه به محرک بودن اکسل زنده برخلاف نوع مرده، این نوع اکسل، وظیفه ی انتقال نیروی محرکه از گیربکس به چرخ های جلو را برعهده دارد.

>> اکسل شناور:

اکسل شناور، وظیفه ی اتصال چرخ ها به صفحه دیسک های مدوّری( فلنج) را بر عهده دارد، همچنین باتوجه به سهیم بودن پلوس در این اتصال، موجب حفظ ایمنی آن میشود. اکسل شناور معمولاً باید بزرگتر از گزینه های دیگر باشد تا بتواند گشتاور یکسان، تولید کند. برای خودرو های شاسی بلند و کامیون ها سایز متوسط مانند وانت می توان از این نوع اکسل استفاده کرد.

>> اکسل های تعلیق مستقل:

هرگونه حرکتی در چرخ یک طرف خودرو در اکسل های تعلیق مستقل، تاثیری بر حرکت طرف دوم خودرو نمی گذارد؛ بدین دلیل که اجزای اکسل و تعلیق، کاملا مجزا از یکدیگر در دو طرف خودرو می باشند. قطعات اکسل برای ایجاد چنین حالتی بعنوان اجزای سیستم تعلیق مانند فنر و میله های تعادل عمل می کند؛ به همین خاطر به آن اکسل تعلیق مستقل می گویند.

تعلیق های مستقل، متشکل از دو نوع عمده می باشند. نوع اول آن که تحت عنوان مکفرسون شناخته میشود؛ می تواند بار کمتری را تحمل کند. لذا کاربرد مکفرسون برای خودروهای سواری یا سبک میباشد ولی دومین نوع آن با نام دوماز می تواند بار بسیار زیادی را تحمل کند و برای خودورهای تجاری مانند اتوبوس و میدی باس و مینی بوس مناسب است.

تعداد اکسل هر ماشین

بسته به نوع خودرو می توان تعداد محورهای موجود در یک اتومبیل را تعيين کرد. اتومبیل ها در بیشتر موارد، دارای دو محور برای چرخش چرخ ها می باشند. وسایل نقلیه بزرگ تر به خاطر داشتن مسافر بیشتر و چرخ بیشتر، به محورهای بیشتری نیاز دارند. تعداد محورهای هر خودرویی را به راحتی میتوان شناسایی کرد. فقط باید با نگاه کردن به اتومبیل خود، جفت لاستیک ها را بشمارید. تعداد تایرهای اکثر اتومبیل ها مجموعا دو جفت میباشد که یک جفت آن در جلو و دیگری در عقب قرار دارد. دو جفت لاستیک برابر دو محور است.

اکسل های متنوعی با توجه به نوع مکانیزم و … وجود دارند

نشانه های خرابی اکسل ماشین

با توجه به ضروری بودن محورها برای کارکرد اتومبیل باید درستی کارکرد آن ها را کنترل کنید. در صورت مشاهده ی یکی از نشانه های زیر، احتمالا کارکرد محور شما درست نیست:

> درصورتی که چرخ های عقب خودرو، زاویه دار شود.

> وقتی که در حال رانندگی با لرزش خودرو و فرمان مواجه میشوید.

> در زمانی که صدایی را از عقب خودرو با تعدد زیاد می شنوید.

> در شرایطی که فرمان خودرو در اثر ضربه تنظیم نباشد.

> چنانچه بوش اکسل عقب دچار پارگی و پوسیدگی شده باشد.

> وقتی که محفظه نگهدارنده گریس دچار شکستگی و نشتی شود.

> از نشانه های خرابی اکسل ماشین می توان به خرابی پلوس خودرو اشاره کرد.

> هنگامی که با اتومبیل خود کار می کنید؛ لرزش را احساس می کنید.

> وسیله نقلیه شما در زمان فعالیت، هیچ حرکتی به سمت جلو یا عقب نمی کند.

> درصورت قرار دادن ماشینتان در دنده، صدای بلندی را می شنوید.

نحوه تعویض اکسل خودرو

اکسل ها از دیگر ویژگی های سلامت خودرو در جاده ها محسوب می شوند و توصیه می شود که رانندگان برای جلوگیری از تمامی مشکلات قطعات خودرو با سرعت بالا در جاده حرکت نکنند و درصورت خراب شدن اکسل خودرو در اولین فرصت ممکن نزد تعمیرکاری مطمئن بروند.

برای اکسل کردن خودرو باید به مکانیک مراجعه کنید و فرد مکانیک باید در صورت نیاز به تعویض اکسل، آنرا تائید کند. برای تعویض اکسل خراب، ابتدا باید چرخ ها را باز کرد و وقتی که اکسل، تعویض شد؛ مجددا چرخ ها بگونه ای به هم وصل شوند که از طرف کارخانه به یکدیگر وصل شده بودند. سپس باید قطعات را بر روی بدنه و اکسل به خوبی، محکم کرد. در این زمان باید فشار تایرها را اندازه گیری کرد و ماشین را به جهت اطمینان از صحتش در جاده، تست نهایی کرد.

اکسل خودرو در واقع یکی از قطعات ثابت خودرو محسوب می شود

گردآوری: بخش خودرو سرپوش