برنج پاکستانی را به مازندران می‌برند و به اسم برنج ایرانی می‌فروشند

مسیح کشاورز، دبیر انجمن واردکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج و امیر آقاجانیان، عضو انجمن تولیدکنندگان برنج  در کفتکو با روزنامه همشهری به بررسی علل گرانی این کالای اساسی پرداختند.

چرا برنج گران شد؟

آقاجانیان: متأسفانه یکی از عوامل مهم در آسیب‌شناسی وضعیت بازار برنج، بحث‌های غیرتخصصی و غیرکارشناسی برخی مسئولان است. دولت قبل، ابتدای فصل برداشت برنج، تولید داخلی برنج را ۲.۷میلیون تن اعلام کرد که کاملا غیرواقعی است. دولت جدید هم با همان آمار سیاستگذاری کرد، اما شب عید دیدند که آمار واقعی نیست و تولید داخلی از ۱.۷میلیون تن بیشتر نمی‌شود. بر همین مبنا نتوانستند در زمان درست واردات را بالانس کنند و این شدیدا بر قیمت برنج تأثیر گذاشت. از طرف دیگر، برنج ایرانی در ۳ سال اخیر چندان گران نشد و در محدوده ۱۰۰هزار تومان بود؛ اما نهاده کشاورزی مرتب بالا رفت.

نیاز واقعی بازار برنج

کشاورز: طبق محاسبات کارشناسان انجمن برنج، ما درمجموع حدود ۶۵۰هزار هکتار زمین زیرکشت برنج داریم و به‌طور متوسط میزان برداشت محصول ۲.۵تن در هکتار است. با این حساب تولید برنج کشور کمی بیش از ۱.۶میلیون تن است. در آن‌سوی ماجرا، کشور سالانه به ۳.۳میلیون تن برنج نیاز دارد که حداقل ۱.۶میلیون تن از آن باید از محل واردات تأمین شود. وقتی مسئولان عدد اشتباه برای تولید داخل اعلام می‌کنند و به اعتبار همان آمار جلوی واردات را می‌گیرند، نیاز بازار تأمین نمی‌شود. بنابراین مهم‌ترین عامل گرانی برنج را باید در برآورد اشتباه تولید دانست که سبب شد واردات به اندازه کافی انجام نشود.

تأثیر احتکار بر قیمت برنج

کشاورز: موضوع احتکار که معاون اول نیز اخیرا مطرح کرد، زمانی ممکن است شکل بگیرد که فصل برداشت تمام‌شده و عرضه برنج کم است. الان ما در آستانه برداشت هستیم و محتکر اگر عقل داشته باشد قبل از رسیدن برداشت جدید باید موجودی را در اوج قیمت می‌فروخت؛ چراکه تجربه می‌گوید با آغاز فصل برداشت افت قیمت خواهیم داشت.به‌نظر می‌رسد مطرح کردن موضوع احتکار در شرایط فعلی، فرار روبه‌جلو است. اینکه کشاورز به امید گران‌تر شدن نفروشد یک احتکار کوچک است، اما احتکاری که بخواهد روی بازار تأثیر بگذارد از عهده شرکت‌های بزرگ هم ساخته نیست، زیرا نیازمند انبار بزرگ و هزینه بالایی است.

برنج پاکستانی در کیسه ایرانی

آقاجانیان: در کنار واردات رسمی، ما واردات غیررسمی و قاچاق برنج پاکستانی را هم داریم که ۷۰درصد آن در مازندران تخلیه می‌شود و بعد از ورود به کیسه‌های مجهول و نامعتبر به نام برنج دم‌سیاه مازندران و... به‌عنوان برنج اعلای ایرانی وارد بازار می‌شود. این تقلب به حدی زیاد است که یک تولیدکننده کیسه برنج در مازندران، سفارش ۴۰۰هزار کیسه را از یکی از شهرهای فاقد برنج کشور گرفته بود؛ درحالی‌که ما به عنوان تولیدکننده برنج آنقدر کیسه نمی‌خریم. در تعزیرات و اصناف شمال چند پروانه مربوط به این تقلب‌ها وجود دارد. ضروری است با این تخلفات فورا برخورد شود.