چرخش به سمت کم‌فروشی

افزایش قیمت لبنیات از جمله گرانی‌هایی به شمار می‌رود که از اول سال‌جاری تاکنون رکورد عجیبی را ثبت کرده به طوری که همچنان شیر، ماست، پنیر، خامه، کره، بستنی و..‌. در بازار با قیمت‌های بالایی به فروش می‌رسد این در حالی است که دولت پس از ماه‌ها سکوت در مقابل حکمرانی صنایع لبنی موضوع افزایش قیمت لبنیات را در جلسه ستاد تنظیم بازار مورد بررسی قرار داد به طوری که در نهایت قرار شد از اواخر آذرماه، برندهای لبنی قیمت محصولات خود را پایین آورند‌. اما شواهد بازار حاکی از آن است که با گذشت بیشتر از دو هفته از مصوبه ستاد تنظیم بازار که کارخانه‌های لبنیات را ملزم به کاهش قیمت کرده، نه تنها قیمت همه محصولاتی که گران شده بود کاهش نیافت بلکه همین موضوع باعث شد برخی برندها بدون هیچ ترسی از سر و ته اجناس خود بزنند.

مصرف‌کنندگان بر این عقیده هستند که پس از مصوبه ستاد تنظیم بازار، قیمت‌ها کاهش که نیافته هیچ، بلکه در برخی برندها افزایش نیز حاصل شده است‌. بر همین اساس کارشناسان نیز طی هفته‌های اخیر اعلام کردند با مصوبه ستاد تنظیم بازار، اجازه افزایش قیمت برای برخی از برندهای لبنی که تا قبل آن قیمت‌های خود را افزایش نداده بودند، صادر شد‌. 

گشت و گذاری در بازار نشان می‌دهد دیگر هیچ جنسی شکل و شمایل سابق را ندارد‌. در حال حاضر با اینکه قیمت محصولاتی مثل ماست با افزایش زیادی روبه‌رو شده اما وقتی در ظرف ماست را باز می‌کنیم، نیمی از ظرف خالی است‌. از طرفی ظرف‌های پنیر نیز این روزها سرخالی‌تر از سابق شده‌اند‌. نگاهی به شکل و شمایل بستنی‌ها نیز نشان می‌دهد از وزن بستنی‌ها به طور قابل توجهی کاسته شده‌. این روزها شاهد این هستیم که برخی شرکت‌های لبنیات با وجود افزایش دو تا سه برابری قیمت‌ها از حجم و میزان کالای مورد نظر کاسته‌اند‌. 

از سر و ته جنس می‌زنند 

این روزها صنایع لبنی به بهانه‌هایی همچون گران خریدن شیر خام از دامداری‌ها و نوسانات نرخ ارز، از گران‌فروشی به کم‌فروشی روی آورده‌اند‌. این در حالی است که دلار با کاهش قیمت روبه‌رو شده و حالا دیگر از بابت واردات مواد اولیه کارخانه‌ها مشکلی وجود ندارد‌. اما با این حال، به نظر می‌رسد صنایع لبنی به هیچ عنوان قصد ندارند سود‌های هنگفتی که به جیب می‌زنند را کاهش دهند‌. از این رو حتی نمایندگان مجلس نیز طی ماه‌های اخیر بارها نسبت به خودسری صنایع لبنی در بازار واکنش نشان داده و اعلام کردند دستگاه‌های نظارتی باید برای مقابله با تخلفات آنها کاری کنند‌. بر این اساس سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی نیز گران‌فروشی و کم‌فروشی کارخانه‌های لبنی را تایید کرد و از جریمه برخی کارخانه‌ها خبر داد‌. اما واقعیت این است که جریمه‌های در نظر گرفته شده برای مقابله با گران‌فروشی لبنیاتی‌ها تاثیرگذار نبوده به طوری که در حال حاضر آنها در روز روشن از سر و ته اجناس خود می‌زنند‌. 

لبنیاتی‌ها زیر بار کاهش قیمت نمی‌روند

در حالی که دبیر انجمن لبنی طی هفته‌های اخیر بارها بر کاهش قیمت محصولات لبنیات طبق مصوبه ستاد تنظیم بازار تاکید کرده اما هنوز قیمت انواع کالاهای لبنی نظیر شیر، ماست، بستنی، خامه، کره و ..‌. پایین نیامده است‌. از این رو نمایندگان مجلس نیز نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و معتقدند قیمت لبنیات باید کاهش یابد‌. در همین خصوص عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: زمانی که رییس اصناف لبنیات در رسانه ملی اعلام می‌کند قیمت لبنیات باید کاهش یابد اما شاهد این هستیم که شرکت‌های لبنی زیر بار نمی‌روند که این مساله بسیار تعجب‌آور است‌ زیرا این موضوع نه تنها به جیب مردم ضربه وارد می‌کند بلکه باعث می‌شود با کاهش مصرف این محصولات، چند برابر هزینه‌های درمان را هم دولت و هم مردم متقبل شوند‌. بنابراین باید به این موضوع دقت شود که تنها گرانی امروز مساله نیست بلکه هزینه درمان بیماری نیز فردا باید از جیب ملت هزینه شود.

کم‌فروشی ماست

محمدجواد جمالی‌نوبندگانی در مورد گرانی لبنیات در کشور تصریح کرد: علاوه بر گران فروشی، کم‌فروشی نیز در حال وقوع است‌. به طور مثال بسته‌بندی‌های ماست بعضا از نصف نیز کمتر هستند‌. وی ادامه داد: این مساله درست است که شرکت‌های لبنی تحت فشار تولید‌کنندگان شیر هستند اما آنها زمانی قیمت‌ها را افزایش دادند که گویی از مساله بالا رفتن نرخ دلار و ارز در کشور استفاده شد و در این شرایط خاص قیمت محصولات خود را بالا بردند.نماینده مردم فسا در مجلس درباره هماهنگی میان دو قوه مجریه و قضاییه در بحث افزایش قیمت لبنیات در کشور خاطرنشان کرد: به نظر بنده در مساله مقابله با گرانی افزایش هماهنگی دولت و قوه قضاییه ضروری است.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در مورد تخلف محسوب شدن موضوع افزایش قیمت کاذب لبنیات و برخورد قانونی با متخلفان به خانه ملت گفت: این موضوع قطعا تخلف به حساب می‌آید و دولت و قوه قضاییه باید با هماهنگی یکدیگر به این مساله رسیدگی کنند و برخورد قانونی را انجام دهند‌. این نماینده مجلس در خصوص نظارت سازمان تعزیرات روی افزایش قیمت‌ها افزود: از قوه مقضاییه خواهش می‌کنم تعداد نیروها و زمان نظارت تعزیرات را بالا ببرد زیرا ممکن است این‌گونه تصور شود که تعزیرات به دلیل کمبود نیرو تنها در ساعات اداری به موضوعات رسیدگی می‌کند‌. باید ترتیبی اتخاذ شود که حضور مستمر تعزیرات جهت رسیدگی در مکان‌های مختلف کارگشا باشد.

جمالی‌نوبندگانی در پاسخ به اینکه کارخانه‌هایی که قیمت اقلام خود را افزایش داده‌اند، با کاهش آن موافق نیستند،گفت: سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان باید طی جلسات متمادی به بررسی آن بپردازد که تولیدکننده نیز متضرر نشود و در جهت کمک به آنها دولت یارانه اختصاص دهد تا در آینده مجبور نشود برای درمان مردم هزینه کند.

گلایه فروشندگان 

نگاهی به بازار کالاهای اساسی نشان می‌دهد که علاوه بر کم‌فروشی در بازار محصولات لبنی، برخی دیگر از مواد غذایی نیز دیگر شکل و شمایل و وزن سابق را ندارد به طوری که حتی خود فروشندگان نیز این روزها نسبت به این موضوع گلایه دارند‌. اما آنها معتقدند که راهی به جز فروش کالاها ندارند و نمی‌توانند برای تولیدکننده‌ها تعیین‌تکلیف ‌کنند‌. از این رو به نظر می‌رسد که دستگاه‌های نظارتی و وزارتخانه‌های مسوول تنظیم بازار آنطور که باید و شاید به وظایف خود عمل نمی‌کنند تا جایی که این روزها مردم در تیررس اختلافات دامداری‌ها، صنایع لبنی و دولت قرار گرفته‌اند و هر روز متضرر می‌شوند‌.