به گزارش ایسنا، این محصول با ارزش توانسته در سه دهه اخیر رونق قابل ملاحظه‌ای یابد و جای خود را در بین محصولات صادراتی این منطقه از کشورمان باز کند.
چای ترش که در زبان محلی به آن "چای مکی" نیز می‌گویند سالیان پیش توسط زائرین مکه مکرمه به ایران آورده شد و برای اولین بار در کشور در شهرستان دلگان سیستان و بلوچستان کشت شد.
چای ترش به صورت سرد و گرم نوشیده می‌شود و در برخی نقاط بلوچستان با آن مربا، دسر و شربت تهیه می‌کنند.
چای ترش به دشمن فشار خون مشهور است و دارای خواص دارویی فراوانی است.
قاسمی کارشناس تولیدات گیاهی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این که این گیاه سرشار از آهن، مس، اسید سیتریک، آنتوسیانین، ویتامین c و دارای خواص مفید دارویی است و موجب کاهش فشار خون، کنترل کلسترول، رفع اختلالات کبدی، صفرا و کاهش استرس نیز می‌شود، گفت: این گیاه منبع غنی از آهن است و بر خلاف چای معمولی سرشار از آهن است.
سیستان و بلوچستان قطب چای ترش کشور
سیستان و بلوچستان به سبب وضع آب و هوایی و موقعیت جغرافیایی با پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های مهمی که در عرصه‌های مختلف کشاورزی دارد، توانسته به عنوان قطب چای ترش در کشور شناخته شود.
به گفته مدیر باغبانی جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان، این استان رتبه نخست تولید چای ترش را به خود اختصاص داده است.
اردشیر شهرکی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه از هر هکتار مزارع چای ترش سیستان و بلوچستان ۸۰۰ کیلوگرم محصول برداشت می‌شود گفت: پارسال از سطح ۶۵۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی سیستان و بلوچستان بیش از ۵۲۰ تن چای ترش برداشت شد.
وی ادامه داد: عمده مناطق کشت چای در این خطه از کشور، شهرستان‌های دلگان، نیکشهر، ایرانشهر، چابهار، فنوج ومهرستان هستند.
چای ترش از خانواده گیاه "پنیرک" است، بیشترین سطح کشت این محصول در ایران مربوط به سیستان و بلوچستان است و در این استان نیز شهرستان دلگان بالاترین میزان تولید را داراست.
دلگان قطب چای ترش سیستان و بلوچستان
شهرستان دلگان در جنوب سیستان و بلوچستان با ۶۰۰ هکتار اراضی زیر کشت چای ترش، رتبه نخست کشت این محصول در کشور را به خود اختصاص داده است.
به گفته مدیر جهاد کشاورزی دلگان در این شهرستان، میانگین برداشت چای ترش از هر هکتار ۸۰۰ کیلوگرم است.
سید غلامرضا سجادی به ایسنا گفت: چای ترش یا چای قرمز گیاهی است یک ساله با ارتفاع ۱ تا ۳ متر که همه ساله کشت آن از اواخر فروردین ماه آغاز و برداشت آن از اواخر آبان آغاز و تا اواخر آذر در این مناطق ادامه دارد.
وی می‌گوید: خواص درمانی این محصول با ارزش و تقاضای بالای مصرف کنندگان موجب شده تا سطح زیر کشت چای ترش در این شهرستان نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵۰ درصد افزایش یابد.
مدیر جهاد کشاورزی دلگان افزود: چای ترش این شهرستان علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی به ویژه در اصفهان، بیرجند، و مشهد به کشور روسیه نیز صادر می‌شود.
وی از مزایای کشت این گیاه را مقاومت در برابر آفت ها، نیاز کم به کود و سموم شیمیایی و ارگانیک بودن آن بیان کرد.
همچنین به گفته مجتبی شجاعی، فرماندار دلگان، حدود ۲ هزار و ۸۵۰ هکتار از اراضی کشاورزی دلگان اراضی مربوط به گیاهان داروی است بیشترین آن حنا، وَسمه و چای ترش است.
چایکاران دلگانی قریب به ۴۰ سال است که در این شهرستان چای ترش کشت می‌کنند
فرماندار دلگان، از اشتغالزایی ۳۰۰ نفر به صورت مستقیم در کار کشت چای ترش خبر داد.
وی گفت: در گذشته چای ترش به عنوان یک محصول وارداتی و بیشتر از کشور عربستان وارد ایران می‌شود اما طیسالهای اخیراً کشت آن در برخی نقاط ایران گسترش یافته و حتی اگر از این محصول استراتژیک حمایت شود؛ می‌توانیم یکی از صادرکنندگان چای مکی به جهان باشیم.
فرماندار دلگان ادامه داد: به دلیل اینکه سیستان و بلوچستان دارای آب و هوای گرم و خشک بوده و چای ترش نیز در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری قابلیت رشد دارد، می‌توانیم این محصول را به صورت گسترده در جنوب استان کشت کنیم، این چای به دلیل داشتن رنگ قرمز به چای قرمز نیز شهرت دارد.
کشاورزان این شهرستان هم با اشاره به اینکه چای ترش این شهرستان کاملاً اورگانیک و فاقد هرگونه کود و سنگ شیمیایی است، می‌گویند: با حمایت مسئولان این آمادگی را داریم که سطح زیر کشت این محصول را افزایش بدهیم.
محصولی بی رقیب، از سودش بی نصیب
چای ترش سیستان و بلوچستان خوش رنگ، با کیفیت و مرغوب است اما هیچ نام و نشانی از دیار خود در بازار فروش ندارد.
به گفته شجاعی، با توجه به اینکه چای ترش سیستان و بلوچستان از بازار مطلوبی برخوردار است اما نبود صنایع تبدیلی و بسته بندی در این استان باعث شده تا حاصل دسترنج کشاورزان با نازل‌ترین قیمت به جیب دلالان دیگر استان‌ها برود و محصول این استان پس از فرآوری و بسته بندی با برند دیگر استان‌ها وارد بازار مصرف شود.
فرماندار دلگان این امر را از مهمترین دغدغه‌ها در بحث چای ترش عنوان کرد و ادامه داد: قرار است امسال خرید این محصول با ارزش، از طریق تعاون روستایی انجام شود.
شهرکی مدیر باغبانی جهاد کشاورزی استان نیز هم در ادامه گفت: کمک به کشاورزان و ساخت مراکز فرآوری این محصول می‌تواند کمک شایانی به اقتصاد این منطقه کند و در کنار تأمین ۱۰۰ درصد نیاز داخلی برای ما ارزآوری داشته باشد.
سیستان و بلوچستان خاستگاه تولید انواع محصولات کشاورزی
در مناطق مختلف سیستان و بلوچستان از شمال گرفته تا جنوب، زمین‌های کشت محصولات و باغ‌ها به چشم می‌خورند که زیبایی آنها نظر هر بیننده‌ای را جلب می‌کند.
این استان با دارا بودن شرایط آب و هوایی تقریباً استوایی، گرم و مرطوب خاستگاه متنوع‌ترین میوه‌های گرمسیری کشور است به طوری که در تولید برخی میوه‌ها در ایران بی رقیب است.
موز از مهمترین محصولات گرمسیری سیستان و بلوچستان است که نسبت به سایر محصولات گرمسیری بیشترین سطح کشت را به خود اختصاص داده است و "پاپایا" یا خربزه درختی نیز از دیگر محصولات گرمسیری استان محسوب می‌شود که از نواحی گرمسیری آمریکای مرکزی به این استان راه یافته است، خربزه درختی پوستی بسیار نازک و مزه شیرین دارد که علاوه بر مصرف خوراکی، قابل استفاده در صنایع تبدیلی نیز است.
کشت غلات، نباتات علوفه‌ای، محصولات جالیزی و تولیدات باغی به ویژه میوه‌های گرمسیری شامل خرما، موز، مرکبات، انبه، خربزه درختی، چیکو، گواوا، پسته و انگور منحصر به فرد یاقوتی و تولیدات گلخانه‌ای بخشی از قابلیت‌های کشاورزی و باغی سیستان و بلوچستان را تشکیل می‌دهد.
علاوه بر میوه‌های گرمسیری منحصر به فرد، مرکبات این استان شامل ترنج، پرتقال، گریپ فروت و نارنگی، انواع انار و میوه‌های جالیزی نیز از دیگر محصولاتی هستند که طعم آنها متفاوت از اقسامی است که در سایر نقاط کشور کشت می‌شود.
- 12
- 6
