وضعیت فقر مطلق در ایران و جهان

به گزارش دنیای اقتصاد، مهم‌ترین راهکارهای کاهش فقر مطلق، ایجاد شرایط باثبات برای تامین رشد اقتصادی و ایجاد شغل، همچنین اجرای برنامه‌های حمایت اجتماعی توسط دولت‌ها و بازتعریف مسوولیت اجتماعی بنگاه‌های اقتصادی بوده است. با وجود راهکارهای متنوع برای کاهش فقر، همچنان توسعه پایدار و فراگیر اقتصادی مهم‌ترین ابزار مقابله با فقر است که شواهد و مصادیق بین‌المللی از جمله تحولات در برخی کشورهای منطقه آسیای شرقی تایید‌کننده این موضوع است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد کاهش قابل‌توجه جمعیت دچار فقر مطلق در جهان و منطقه شرق آسیا و اقیانوس آرام رقم خورده است. در سال ۱۹۹۰، معادل ۳۵ درصد از جمعیت جهان (۸/ ۱ میلیارد نفر) در فقر مطلق به سر می‌بردند که در حدود نیمی از این افراد در منطقه شرق آسیا و اقیانوس آرام ساکن بودند. در سال ۲۰۱۳، اکثر مناطق جهان وضعیت بهتری از لحاظ تعداد افراد دارای فقر مطلق داشته‌اند. جمعیت دچار فقر مطلق در جهان در این سال به ۷۶۶ میلیون نفر کاهش‌ یافته و سهم این جمعیت از کل جمعیت به ۱۱ درصد تقلیل یافته است.

منطقه شرق آسیا و اقیانوس آرام از جمله مناطق جهان است که پیشرفت قابل‌توجهی در زمینه کاهش سهم افراد مبتلا به فقر مطلق از ۶۰ درصد در سال ۱۹۹۰ به ۴ درصد در سال ۲۰۱۳ داشته که عامل اصلی آن کاهش فقر در چین بوده است. با وجود کاهش در سهم جمعیت دارای فقر مطلق در جنوب صحرای آفریقا از ۵۴ درصد در سال ۱۹۹۰ به ۴۱ درصد در سال ۲۰۱۳، تعداد این افراد ۱۱۳ میلیون نفر افزایش یافته است.

بررسی فقر مطلق در ایران نیز نشان می‌دهد تعداد افراد دارای فقر مطلق در ایران از ۳ میلیون نفر در سال ۱۹۹۰ به ۶۲ هزار نفر در سال ۲۰۱۳ رسیده که کاهش شدید فقر مطلق در ایران را نشان می‌دهد. سهم افراد مبتلا به فقر مطلق از کل جمعیت نیز از ۵/ ۵ درصد در سال ۱۹۹۰ به کمتر از ۱/ ۰ درصد در سال ۲۰۱۳ رسیده است. در این گزارش همچنین در مورد کاهش تعداد افراد دارای سوء تغذیه نیز آمده است: بر اساس تعریف بانک جهانی، یک فرد دچار سوء تغذیه فردی است که مواد غذایی کافی برای کسب انرژی مورد نیاز روزانه خود را ندارد.

در حال حاضر بیش از ۷۹۳ میلیون نفر در سراسر جهان دچار سوءتغذیه هستند. در طول ۲۵ سال گذشته، تعداد افراد دارای سوء تغذیه کاهش یافته است. اما برای اینکه تا پایان سال ۲۰۳۰ گرسنگی پایان یابد، نیاز به کاهش سریع‌تر روند سوء‌تغذیه وجود دارد. در این گزارش همچنین به بهبود دسترسی به آب آشامیدنی سالم به‌عنوان یکی دیگر از فاکتورها اشاره شده است.

در سال ۲۰۱۵، تعداد ۶۶۳ میلیون نفر از جمعیت جهان از منابع آبی غیربهداشتی مانند چاه‌های محافظت نشده استفاده کرده اند، بخش عمده‌ای از این افراد در جنوب صحرای آفریقا و جنوب آسیا زندگی می‌کنند که در آن ساکنان روستایی، به‌ویژه افراد فقیر دسترسی کمتری به آب آشامیدنی و فاضلاب دارند. در سال ۲۰۱۵، حدود ۹۱ درصد از جمعیت جهان به آب آشامیدنی دسترسی داشته‌اند، در حالی که این نسبت در سال ۱۹۹۰ حدود ۷۶ درصد بوده است. در ایران حدود ۲/ ۹۶ درصد از افراد به آب آشامیدنی سالم دسترسی دارند.