شرکت فولاد مبارکه اصفهان به عنوان بنگاه بزرگ اقتصادی که به ظاهر خصوصی و در عمل خصولتی است، مشکلات زیادی دارد و مشکلات زیادی راهم به مردم اصفهان تحمیل می‌کند. یکی از این مشکلات خسارتی که از سوی این نهاد اقتصادی به شهر اصفهان تحمیل‌شده، خشک شدن آب زاینده‌رود در نتیجه بهره‌برداری‌های‌ها، بدون آینده‌اندیشی این واحد صنعتی بوده است.
صنعت و به ویژه تولید فولاد همیشه به آب نیاز داشته است و آب برای استفاده فرآیندی و همچنین به عنوان سیال خنک‌کننده در ماشین‌آلات و سیستم‌های صنعتی کاربرد فراوان دارد. بنابراین وجود آب به عنوان یکی از سیالات اصلی مورد استفاده برای تولید فولاد ضروری است. فولاد مبارکه اصفهان به عنوان صنعتی که نیازمند آب است از این قاعده مستثنی نیست .
ادعای کاهش ۷۳ درصدی مصرف آب
هرچند که بهرام سبحانی، مدیرعامل فولاد مبارکه درجریان بازدید خبرنگاران از این مجتمع فولادی از کاهش چشمگیر مصرف آب در این گروه فولادسازی خبر داد و گفته است که با سرمایه‌گذاری در تصفیه و بازچرخانی آب مصرفی در خط تولید، میزان مصرف آب کاهش ۷۳ درصدی داشته است.
به ادعای مسوولان، شرکت فولاد مبارکه ۵/۱ درصد از آب زاینده‌رود را می‌خورد، ولی آنها حاضر نشده‌اند توضیح دهند رودخانه‌ای که در چند کیلومتری بالادست سد آنها، که هنوز آب خوبی دارد، چگونه پس از سدی که آنها روی رودخانه ایجاد کرده‌اند، خروجی چندانی برایش نمی‌ماند. آنها گفته‌اند در ابتدای احداث مجتمع فولاد مبارکه مجوز قانونی برداشت ۴۰ میلیون متر‌مکعب آب برای تولید ۵/۲ میلیون تن فولاد در سال را داشته‌اند ولی در مجموع این کارخانه با تولید سالانه حدود هفت میلیون و ۴۵۵ هزارتن فولاد، تنها ۲۵ میلیون متر‌مکعب آب مصرف کرده است. به بیان دیگر آنها می‌گویند ۷۳ درصد کاهش مصرف آب نسبت به سهم قانونی خود را داشته‌اند و از مصرف حدود ۶/۱۶ متر‌مکعب آب به ازای تولید هر تن فولاد به ۵/۴ متر‌مکعب آب در ازای تولید هر تن فولاد رسیده‌اند.
این آمار شاید از نگاه صنعتی، آمار قابل قبولی به نظر می‌رسد ولی از نگاه کشاورزانی که رودخانه را در بالادست سد فولادمبارکه خروشان و در پایین‌دست آن، خشک می‌بینند، دارای مفهوم نیست. آنها می‌گویند بابت مصرف هر قطره آب رودخانه زاینده‌رود، به دولت پول پرداخت می‌کنند و کنتورهای آب به صورت دقیق مصرف این کارخانه را اندازه‌گیری می‌کنند و سهم و درصد فولاد مبارکه از این رودخانه مشخص است.
ماجرای دامپینگ اتحادیه اروپا
اما یکی از مشکلات دیگری که فولاد مبارکه آن را انکار می‌کند، مساله دامپینگ فولاد اتحادیه اروپاست. چندی پیش دکتر راغفر، اقتصاددان خطاب به سخنان روحانی گفت که آقای روحانی می‌گویند ما فولاد را به اروپا صادر می‌کنیم. اگر ایشان نمی‌دانند که چه فاجعه‌ای بر فولاد کشور رفته، تاسف بسیار بزرگی است. یک سال و اندی است که فولاد ایران از سوی اتحادیه اروپا تحریم شده است. درحالی‌که فولاد کالایی اساسی برای کشور به حساب می‌آید. ما تعرفه واردات آن را چهار برابر کرده‌ایم. این باعث شد که کارتل‌های فولاد، مثل فولاد مبارکه (که به ظاهر خصوصی اما مدیرش دولتی است) قیمت محصول خود را ۶۰ درصد افزایش دهند. درعین حال هم قیمت فولاد در پایین‌ترین نرخ ممکن به ایتالیایی‌هایی صادر شد که خود آنها در حقه‌بازی در بین کشورهای اروپایی بی‌نظیرند.
به گفته راغفر این قیمت پایین زیر قیمت منطقی بوده است و باعث شده فولاد ایران با عنوان ضددامپینگ برای هر تن فولاد ۶۰ یورو بپردازد. به این ترتیب ایران از یک سال قبل در فولاد ممنوع‌الصادرات به اروپاست و ترکیه، هند و مصر جای بازار ایران را در فولاد گرفته‌اند. اسناد این موضوع وجود دارد و ما آن را به یکی از نمایندگان مجلس هم ارائه کرده‌ایم. اما آیا رییس‌جمهور این موضوع را نمی‌داند و با افتخار اعلام می‌کند ما صادرکننده فولاد به اتحادیه اروپا هستیم؟
وی ادامه می‌دهد: اگر واقعا به دنبال خصوصی‌سازی هستید دولت باید اول از همه خود را کنار بکشد. کارتل‌های فولاد از انرژی و رانت‌های رایگانی بهره‌مند هستند اما فولاد به تولیدکننده داخلی به قیمت بسیار بالاتری نسبت به صادرات آن به کشورهای اروپایی فروخته می‌شود. اگر واقعا می‌خواهند گزارش دهند بیایند بگویند با شرکت‌های بزرگی مثل ایدرو، ایمیدرو و شستا چه کار کرده‌اند. ما از کدام بخش خصوصی صحبت می‌کنیم؟
در پاسخ به این اظهارات فولاد مبارکه در جوابیه‌ای اعلام کرد که در طی دولت یازدهم یکی از سیاست‌های اصولی، توسعه صادرات و بازارهای صادراتی بوده است. در بخش فولاد این افزایش منجر به پیشی گرفتن صادرات
(۵۹۴۶ هزار تن) از واردات (۳۸۸۰ هزار تن) در سال ۱۳۹۵ شد. این روند همچنان ادامه داشته به نحوی که از ابتدای سال ۱۳۹۵ تا پایان آبان ۱۳۹۶در فولاد مبارکه بیش از ۲ میلیون و ۲۸۰ هزار تن محصول صادر شده که ۴۰ درصد آن به اروپا بوده است.
در این پاسخ آمده بود: اخیرا در مهرماه ۱۳۹۶ و به دلیل درخواست تولید‌کنندگان فولاد در اتحادیه اروپا، این اتحادیه اقدام به وضع تعرفه بر واردات ورق گرم از کشورهای اصلی صادرکننده شامل روسیه، اوکراین، برزیل و ایران کرده است. ضمنا پیشتر این اتحادیه تعرفه ضد دامپینگ بر واردات از چین وضع کرده بود. این تعرفه برای روسیه ۹۶ یورو و برای ایران ۵۷ یورو است. این تعرفه صرفا بر محصول خاص بوده و لذا صادرات به اروپا در سایر محصولات همچنان در حال انجام است. همچنین به صراحت اخبار موجود در رسانه‌های اروپایی نظیر رویترز موضوع دامپینگ فولاد مبارکه در بازار اروپا منتفی بوده و لذا هیچ‌گونه اقدام جریمه‌ای اتفاق نیفتاده است.
در عین حال سبحانی در نشست خبری خود در فولاد مبارکه ایراد اتهام به ایران درباره دامپینگ فولاد را مردود خواند و گفت: وضع تعرفه بر واردات فولاد ایران به اروپا، اعمال جریمه درباره دامپینگ نبود بلکه یک اقدام تعرفه‌ای از سوی اتحادیه اروپا درباره تمام ۱۰ شرکت صادرکننده فولاد به این اتحادیه بود و به طوری که برای کشورهایی همچون روسیه و اوکراین هم این تعرفه‌ها وضع شد و اتفاقا تعرفه کمتری بر فولاد ایران وضع شد.
او گفت: تعرفه وضع شده بر نورد گرم ایران ۵۷ یورو به ازای هر تن، روسیه ۹۶ یورو به ازای هر تن و اوکراین ۶۳ یورو به ازای هر تن بوده است.
سبحانی تاکید کرد: سخنگوی کمیسیون اتحادیه اروپا نیز اخیرا رسما اعلام کرد که درباره فولاد ایران، هیچ بحثی مبنی بر دامپینگ مطرح نبوده است.
این درحالی است که طی هشت ماه گذشته صادرات فولاد مبارکه ۴۲ درصد کاهش یافته است. فروش صادراتی فولاد مبارکه طی هشت ماه اول امسال حدود ۱۵۵۴ هزار تن بوده است. صادرات این شرکت به اروپا در سال ۹۵ حدود ۴۹ درصد میزان کل صادرات بوده که در هشت ماه امسال به ۱۵ درصد رسیده است. میزان صادرات امسال ۱۵درصد به اروپا، سه درصد به آفریقا، ۴۴ درصد به خاوردور و ۳۸ درصد به خاورمیانه بوده است.
هرچند که بهرام سبحانی، مدیرعامل فولاد مبارکه در جریان بازدید خبرنگاران از مجتمع فولاد مبارکه ضمن اذعان به کاهش ۴۲درصدی صادرات کل این واحد فولادی طی هشت ماه گذشته علت آن را اولویت تامین نیاز داخلی عنوان کرد.
وی گفت: با افزایش قیمت‌های جهانی، تقاضای داخلی برای تولیدات ما رشد چشمگیری داشت و چون تامین بازار داخلی همواره از اولویت‌های اصلی ما بوده، میزان صادرات را کاهش دادیم تا بتوانیم افزایش تقاضای داخلی را پاسخگو باشیم به طوری که طی هشت ماه امسال میزان عرضه تولیدات ما به بازار داخلی ۳۲ درصد افزایش و میزان صادرات ما ۴۲ درصد کاهش یافته است.
به گفته او، میزان عرضه به بازار داخلی از دو میلیون و ۹۰۴ هزار تن در هشت ماهه پارسال، به سه میلیون و ۸۲۳ هزارتن در هشت ماهه امسال افزایش یافته و در مقابل، میزان صادرات از یک میلیون و ۲۴۹هزارتن به ۷۲۸ هزارتن در هشت ماهه امسال کاهش یافته است.
سبحانی افزود: در هشت ماهه امسال ۸۴ درصد تولیدات ما به تامین بازار داخلی و ۱۶ درصد به صادرات اختصاص یافته است.
تحقیق و تفحص مجلس از فولاد مبارکه
مشکلات به وجود آمده از سوی فولاد مبارکه تاحدی است که چندی پیش یک عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به مشکلات فولاد مبارکه اصفهان، از تصمیم نمایندگان مجلس برای تحقیق و تفحص مجلس از این شرکت خبر داد .سید محمدجواد ابطحی، نماینده خمینی‌شهر در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با افکارنیوز با بیان اینکه طرح تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه اصفهان در مجلس تهیه شده، گفت: این طرح به امضای حدود ۳۰ نماینده مجلس رسیده و به زودی در دستور کار نمایندگان قرار می‌گیرد.
وی افزود: کیفیت تولید، نحوه برخورد با نیروهای حزب‌اللهی و تعدیل یا بازنشسته کردن آنها و حیف و میل اموال از جمله محور این تحقیق و تفحص است.
نماینده استان اصفهان در مجلس با بیان اینکه فولاد مبارکه اصفهان خصوصی شده افزود: این شرکت موظف است طبق قانون کار کند و چون در بسیاری از موارد قانون را رعایت نکرد خواهان تحقیق و تفحص از این شرکت هستیم.
- 12
- 3
