به گزارش میز نفت، دولت تصمیم گرفته به نهادهای دولتی سهمیه نفت اختصاص دهد و این نهادها، با معرفی افرادی به وزارت نفت برای تحویل محموله، بخشی از نیاز مالی خود را تأمین کنند. گرچه این موضوع طی سال‌های گذشته و در برخی لوایح و قوانین بودجه‌ای دیده شده بود، اما سازمان برنامه‌وبودجه و وزارت نفت، محلی به آن نمی‌دادند.
دلیل این اتفاق آن بود که شرکت ملی نفت می‌گفت خودش می‌تواند محموله‌ها را تبدیل به پول کند و تعدد «دست‌ها» در فروش نفت، بازار اصلی این نهاد را متزلزل می‌کند.
حتی کار به‌جایی رسید که رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد به دلیل مخالفت‌های درون دولتی، سهمیه مشخص شده به این وزارتخانه تحویل نمی‌شود و وزارت نفت هم هیچ‌گونه همکاری ندارد.
اما حالا پس از سپری شدن یک سال از عمر دولت سیزدهم، مشخص شده وزارت نفت در صادرات نفت نتوانسته انتظارات را برآورده سازد و کسری بودجه تبدیل حاصل از این موضوع، شرایط را برای پاستور سخت کرده است، به‌نحوی‌که دولت به سمت استقراض از صندوق توسعه ملی رفته است.
برنامه شده بود وزارت نفت، روزانه ۱.۵ میلیون بشکه نفت صادر کند اما این رقم زیر یک‌میلیون بشکه در روز است. آمارهای رسمی بانک مرکزی و حتی آمارهای اوپک نشان می‌دهد، تفاوت خاصی میان سال آخر دولت روحانی و سال اول دولت رئیسی در فروش نفت به وجود نیامده و ارقام تقریباً ثابت است.
مجموع این شرایط موجب شده تا بازیگران خصوصی به کار فراخوانده شوند؛ البته برای حفظ ظاهر، محموله‌ها به نمایندگی نهادها به این افراد واگذار می‌شود تا فروخته شوند؛ اما پرسش اصلی اینجاست که کجا؟
اصلی‌ترین مقصد برای صادرات، چین است؛ کشوری که نفت را با تخفیف چشمگیری از ایران دریافت می‌کند و قطعاً حضور بازیگران دیگر منجر به رقابت‌های عجیبی می‌شود که به ضرر ایران است.
وزارت نفت این مهم را به‌خوبی می‌داند و همه تلاش خود را می‌کند که مانع از تحقق ورود بازیگران دیگر به این حوزه شود؛ از طریق سنگ‌اندازی و تعیین شرایطی که عملاً کار را غیرممکن می‌سازد.
بااین‌وجود، نباید فراموش کرد که دولت هم از شرکت ملی نفت انتظار دارد در فروش نفت فعالیت بیشتری داشته باشد که عملاً چنین مهمی توسط تیم فعلی میسر نیست.
به هر شکل، باید منتظر ورود بازیگران بیشتری به حوزه تجارت طلای سیاه ایران بود؛ بازیگرانی که پشتوانه‌های محکمی در مراجع تأثیرگذار و ذی‌نفوذ کشور دارند.
۷۲۰ هزار بشکه؛ فروش نفت ایران
با وجود اینکه برخی از مسئولین وضعیت فروش نفت را مناسب می دانند، پدیدار رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی می گوید که فروش نفت ما حدود ۷۲۰ هزار بشکه بوده که مناسب ایران با این حجم از ذخایر نفتی نیست.
خبرگزاری بازار نوشت:مسئولین نفتی از وزیر گرفته تا معاونین او مدعی اند که فروش نفت در وضعیت خوبی است. اما گزارش های منتشر شده این ادعا را تایید نمی کند. رضا پدیدار رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با بازار، با اشاره به آخرین گزارش منتشر شده از سوی اوپک، می گوید که مقدار فروش نفت ایران حدود ۷۲۰ هزار بشکه بوده و این به هیچ وجه برای کشوری با این حجم از ذخایر نفتی خوب نیست.
گفته های چند وقت اخیر برخی از اعضای کابینه ابراهیم رییسی هم نشان می دهد که دولت در تأمین نیازهای مالی خود به چالش بزرگی برخورد کرده است. رئیس سازمان برنامه و بودجه دو ماه پیش اعلام کرد فروش نفت طبق برنامه پیش نمی‌رود. این گفته میر کاظمی مصادف شد با گزارش تفریغ ۵ ماهه بودجه که نشان می‌داد فروش نفت کمتر از تکلیف بودجه‌ای محقق شده است آن هم در شرایطی که قیمت نفت با افزایش چشمگیری همراه شده است.
اما گفته های میرکاظمی که به صورت غیر مستقیم حال فروش نفت ایران را بد توصیف می کند به همین جا ختم نشده و همین چند وقت پیش در مجلس خواهان برداشت از منابع صندوق توسعه ملی شده است. او در میان بهارستان نشین ها گفت که طبق قانون بودجه امسال ۴۰ درصد از درآمدهای فروش نفت به صندوق توسعه ملی واریز می شد که خدمت رهبری نامه‌ای از طرف رئیس جمهوری داده شده و از ایشان اجازه خواسته ایم که اجازه دهند از ۲۰ درصد این درآمدها در دو موضوع تملک و اشتغال استفاده کنیم. ایشان نیز با برداشت ۱۰ درصد موافقت فرمودند».
اما ناکافی بودن درآمدهای نفتی ایران در شرایطی است که بازار نفت طی ۱.۵ سال گذشته شرایط بسیار خوبی را سپری کرده و حتی توانسته تا آستانه ۱۴۰ دلار هم پیش برود. البته بر اساس گزارش رویترز امروز قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با ۲۹ سنت معادل ۰.۳۰ درصد افزایش به ۹۶ دلار و ۲۸ سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با ۲۳ سنت معادل ۰.۲۶ درصد افزایش ۸۹ دلار ۱۹ سنت معامله می‌شود.
*ادامه روزهای خوش در بازار نفت
در این میان کارشناسان معتقدند که روزهای خوش بازار نفت در ماه های آینده هم ادامه خواهد داشت. به گفته رییس کمیسیون انرژی پارلمان بخش خصوصی، بنا بر اعلام اوپک، تقاضا برای نفت در جهان همچنان رو به افزایش است و طبق پیش‌بینی‌های این سازمان، کنار گذاشتن سوخت‌های فسیلی خطرناک است و جهان بدون نفت نمی‌تواند زندگی کند.
به گفته او، مجموع تولید نفت خام و سایر میعانات نفتی ۱۳ عضو اوپک از ۳۱.۶ میلیون بشکه در روز به ۳۸.۳ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۳۵ خواهد رسید. همچنین بنا بر پیش‌بینی‌های اوپک، این میزان همچنان در حال افزایش است و یک دهه بعد به ۴۲.۴ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
*خسارت ۱۲۲ میلیون دلاری روزانه تحریم ها به اقتصاد ایران
اما افت درآمد نفتی ایران در حالی است که بر اساس صحبت‌هایی که وزیر نفت مطرح کرده ما در حوزه نفت نیاز به سرمایه گذاری بیش از ۱۵۰ میلیارد دلاری و در حوزه گاز سرمایه گذاری بیش از ۷۰ میلیارد دلاری داریم این یعنی حتی برای آنکه بتوان فروش و ظرفیت تولید نفت را به سقف ممکن رساند ما به درآمدهای سال‌های گذشته احتیاج داشتیم. بدون شک عقب ماندن از برنامه توسعه میادین نفتی و گازی مشترک و پایین آمدن تولید یک زنجیره عقب ماندگی را به وجود می‌آورد که ما باید آن را جبران کنیم.
جالب است که بدانید طبق اعلام اوپک، ایران به دلیل اعمال تحریم ها و کندی در فروش نفت، طی ده سال گذشته بیش از ۴۵۰ میلیارد دلار درآمد از این محل از دست داده است. برای بزرگی این عدد باید بدانید که کل درآمد حاصل از فروش نفت، گاز و پتروشیمی در بودجه امسال حدود ۳۰ میلیارد ( ۲۹.۸۶ میلیارد دلار معادل ۶۸۶ هزار میلیارد تومان) در نظر گرفته شده است. یک حساب کتاب ساده نشان می دهد تحریم ها در کمترین حالت روزانه حدود ۱۲۲ میلیون و ۹۵۰ هزار دلار به اقتصاد ایران آسیب زده است.
- 12
- 4
