روزنامه توسعه ایرانی نوشت: از سال گذشته بحث واردات بنزین سوپر و عرضه آن به قیمت بین‌المللی شدت گرفت و از همان هنگام گمانه‌زنی‌ها درباره قیمت آن آغاز شد. سپس اعلام شد که این بنزین در بورس انرژی عرضه خواهد شد و در یک مکانیسم کاملا آزاد به دست متقاضیان خواهد رسید.
با شروع بحث‌ها درباره عرضه مجدد بنزین سوپر پس از سال‌ها وقفه، کارشناسان نیز نظرات متفاوتی دادند. برخی اظهار داشتند که بنزین سوپر برای مصرف خودروهای وارداتی و خارجی باکیفیت الزامی است چراکه موتور این خودروها در نتیجه مصرف بنزین بی‌کیفیت ایرانی، بهره‌وری لازم را ندارد. برخی دیگر از کارشناسان منتقد این روند بودند چرا که اولا ایران زمانی صادرکننده بنزین بود ولی اکنون به واردکننده آن تبدیل شده است و ثانیا، عرضه یک بنزین گران‌قیمت می‌تواند به مثابه آزمونی از جانب دولت، برای سنجش تاب‌آوری جامعه در مقابل گرانی بنزین معمولی، به کار گرفته شود.
بالاخره در اواخر ماه گذشته مشخص شد که قیمت بنزین سوپر، در هر لیتر ۶۵ هزار و ۸۰۰ تومان است و از امروز روند عرضه آن آغاز می‌شود. مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در این خصوص، گفت: «۶.۵ میلیون لیتر بنزین سوپر در مرحلۀ اول وارد کشور و در بورس انرژی عرضه می‌شود.» کرامت ویس‌کرمی توضیح داد: «توزیع بنزین سوپر کار جدیدی است، ما نمی‌دانیم استقبال چگونه است اما در مرحله اول جایگاه‌های خاصی را در تهران در نظر می‌گیریم. تعدادی خودروهای سیار به این منظور مجوز دریافت کرده‌اند که به صورت سیار سوخت را تحویل می‌دهند.»
اما اکنون سوال اینجاست؛ در شرایطی که کشور در مضیقه ارزی است و قدرت خرید مردم به تاراج رفته است، چه ضرورتی به عرضه بنزین وارداتی با چنین قیمت گزافی است؟
تحمیل تصمیمات به دولت چهاردهم
مدیرکل سابق امور خزر و آسیای میانه وزارت نفت در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، در ارزیابی خود از عرضه بنزین سوپر با قیمت ۶۵ هزار و ۸۰۰ تومانی، بیان کرد: متاسفانه نمی‌توانیم یک واقعیت تلخ را نادیده بگیریم و این واقعیت را خود آقای دکتر پزشکیان، وقتی که معاون رئیس مجلس دهم بود، در مصاحبه‌ای عنوان کرده بود که در کشور ما یک دولت پنهانی حکمرانی می‌کند.
محمود خاقانی افزود: اکنون می‌بینیم که حتی خود رئیس‌جمهور در برخی از اوقات می‌خواهد مطالبی را بیان کند که حاکی از تحمیل تصمیمات به دولت است و به عبارت بهتر، اکنون تصمیمات در جای دیگر گرفته می‌شود. در واقع می‌توان به نوعی گفت که اکنون با دولت چهاردهم مواجه نیستیم و دولت سیزده به اضافه یک همچنان حکمرانی می‌کند.
او درباره نشانه‌های تداوم دولت سیزدهم، گفت: افرادی که در مجلس یازدهم حضور داشتند و همچنان در مجلس دوازدهم نیز حضور دارند، متعلق به همین گروه هستند. برای مثال الان وزیر اقتصاد و دارایی دولت نهم و دهم، شمس‌الدین حسینی، در مجلس دوازدهم حضور دارد و در حال حذف کردن چهار صفر از پول ملی است!
نواختن شیپور بنزین از سر گشاد آن!
این تحلیلگر ارشد مسائل انرژی درباره مسئله بنزین در کشور، اظهار کرد: مسئله بنزین به یک موضوع پیچیده تبدیل شده که با منافع دولت پنهان درهم تنیده است و عمده درآمدهای اعضای آن را تشکیل می‌دهد. همین چندوقت پیش یک مقام پلیس اظهار کرد که یک باند قاچاق بنزین دستگیر و به پرداخت ۱۱ همت محکوم شدند که این مبلغ خسارت را تنها ظرف چند ساعت پرداخت کردند و آزاد شدند!
خاقانی عنوان کرد: اکنون هم زمزمه‌های افزایش قیمت بنزین شدت گرفته است. اگر دولت به این نتیجه رسیده است که نمی‌تواند کشور را مدیریت کند و دیگر چاره‌ای نیست، باید قیمت بنزین را افزایش دهد.
او یادآور شد: اما در دولت سیزدهم مرتکب اشتباه فاحشی شدند و این بود که شیپور را از سمت گشاد آن نواختند؛ در دولت سیزدهم به جای اینکه بنزین را گران کنند و از محل درآمد آن، یارانه‌های مختلفی به کشاورزی، حمل‌ونقل، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش پرداخت کنند، با یک جراحی اقتصادی اشتباه تمام کالاهای مصرفی از قبیل گوشت، مرغ، نان و غیره را گران کردند و حال اکنون اگر بخواهیم بنزین را نیز گران کنیم، مشخص نیست نرخ تورم به کجا می‌رسد!
واردات بنزین سوپر توسط صادرکنندگان نفت
این کارشناس حوزه انرژی در تحلیل خود از واردات و عرضه بنزین سوپر، عنوان کرد: اکنون که خود دولت این فرآورده را نمی‌فروشد و اعلام شده است که بخش خصوصی این بنزین را وارد کرده است.
خاقانی ادامه داد: این بخش خصوصی و آزاد همان بخشی است که نفت خام، محصولات پتروشیمی و ... را می‌فروشد اما ارز آن را برنمی‌گرداند و در کل، در کار صادرات است. برای این بخش نهادی به اسم تالار توافقی و مرکز مبادله تاسیس شده است که ارز حاصل از صادرات را به قیمت توافقی به واردکنندگان بفروشند و در واقع خود نیز واردکننده شده‌اند. اکنون نفت را به همین اشخاص حقیقی و حقوقی، که حتی مشخص نیست چه کسانی هستند، می‌دهیم تا صادر کنند و از طریق آن بنزین سوپر وارد کنند و اگر کسی هم به آن‌ها اعتراض کند، می‌گویند این بنزین را برای افرادی وارد کرده‌اند که خودروی چند میلیاردی آن‌ها به این بنزین نیاز دارد.
او درباره تبعات عرضه بنزین سوپر به قیمت ۶۵ هزار تومانی، تصریح کرد: این روند عوارض جانبی تورمی به همراه خواهد داشت زیرا اشخاصی که صاحب خودروهای میلیاردی هستند، برای مثال در صنعت لوازم خانگی مشغول به فعالیتند و وقتی هزینه این افراد بالا برود، به قیمت تمام شده محصولات خود می‌افزایند و این محصولات به شکل گرانتری به دست مصرف‌کننده می‌رسد.
مدیرکل سابق امور خزر و آسیای میانه وزارت نفت هشدار داد: آحاد مردم ایران با افزایش نرخ تورم، بهای بنزین سوپر را خواهند پرداخت اما پول آن در جیب اقلیتی محدود می‌رود که در حال حاضر اقتصاد خرد و کلان کشور، درآمدهای ارزی و حتی کنترل نرخ ارز کشور را در دست دارند.
پرداخت یارانه از بیت‌المال به بنزین سوپر
خاقانی در ادامه ارزیابی خود از عرضه بنزین سوپر وارداتی، گفت: در شرایط کنونی که قیمت بنزین سوپر ۶۵ هزار تومان تعیین شده است، احتمالا یک یارانه مخفی نیز به آن پرداخت می‌شود.
او توضیح داد: اکنون مشخص نیست دولت نفت را با چه قیمتی در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد، همچنین این افراد نفت خام را به چه قیمتی می‌فروشند، و چگونه به ازای آن بنزین وارد می‌کنند. این مطالب از آنجایی حائز اهمیت است که هم نفت را ارزان می‌فروشیم و هم بنزین را گران وارد می‌کنیم.
این تحلیلگر تاکید کرد: بنابراین در همین واردات بنزین سوپر، دو مرتبه یارانه‌ی پنهانی از جیب بیت‌المال پرداخت می‌شود که حساب‌وکتاب آن شفاف نیست. تمام پروسه این روند هم باز توسط قاچاقچیان و دولت پنهان در اقتصاد انرژی کشور مدیریت می‌شود.
خدا می‌داند چه کسانی تصمیم عرضه بنزین سوپر را گرفته‌اند
به اعتقاد خاقانی، اکنون دولت حاضر این تصمیم را نگرفته است و عرضه بنزین سوپر نتیجه تحمیل تصمیمات دولت پنهان است.
او ادامه داد: نمایندگان مجلس دوازدهم هرکدام ساز خود را می‌زنند و حرف منسجم و یکسانی ندارند و فقط می‌خواهند گرانی بنزین را گردن دولت بیندازند تا از دست پزشکیان خلاصی یابند. خود آقای پزشکیان هم این موضوع را درک کرده و گاه درددل‌های خود را علنی می‌گوید. برای مثال اظهار کرده است که با تقدیم بودجه به مجلس، نمایندگان کسری بودجه را ۱۰ برابر می‌کنند.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی تصریح کرد: این روند برای اقتصاد کشور بسیار خطرناک است و وضعیت کشور کم‌کم شبیه مکزیک شده است که اگر کسی بخواهد با فساد و اختلاس مبارزه کند، ترور می‌شود.
خاقانی خاطرنشان کرد: تا وقتی اقتصاد خرد، کلان و انرژی کشور شفاف نشود، آش همین آش و کاسه هم همین کاسه است و هیچگونه نمی‌توان وضعیت را مدیریت کرد زیرا دولت پنهان و نفوذی‌ها مانع می‌شوند.
او در پایان اظهار کرد: عرضه بنزین سوپر به قیمت ۶۵ هزار و ۸۰۰ تومان تصمیم درستی نیست و دولت هم در تصمیم‌گیری آن نقشی نداشته است اما تنها خدا می‌داند که چه کسانی چنین تصمیمی را برای دولت چهاردهم، یا به عبارت بهتر دولت سیزده به اضافه یک، گرفته‌اند!
- 19
- 4
