بالاخره پس از ۱۳ سال مذاکره با هندی‌ها در دولت‌های هفتم، هشتم، نهم و دهم و چهار سال مذاکره در دولت یازدهم برای توسعه میدان مشترک گازی فرزادB ، در ابتدای دولت دوازدهم مهر پایانی بر مذاکرات ناتمام و بی‌نتیجه با هندی‌ها زده شد.
در طول بیش از ۱۷ سال بارها درخصوص توسعه این میدان با شرکت‌های هندی مذاکره شده اما سال‌ها وقت‌کشی هندی‌ها تا امروز فقط به عقب‌افتادگی ایران در برداشت از این مخزن مشترک گازی منجر شده است.
در همین حال بیژن زنگنه در برنامه زنده تلویزیونی «نگاه یک» که به مناسبت هفته دولت پخش شد، از تعیین تکلیف همه میدان‌های مشترک در دولت دوازدهم خبر داد و عنوان کرد: در صورت تداوم روند موجود و حفظ همکاریهای ایران در سطوح بین‌المللی، این کار شدنی است.
او به میدان‌های مشترک از جمله سه میدان مهم آزادگان، یادآوران و یاران در غرب کارون، آذر، چنگوله و دهلران در غرب کشور و میدان‌های فراساحلی فرزادA و فرزاد B، فروزان، سلمان و اسفندیار اشاره کرد و گفت: برای این میدان‌ها در حال مذاکره هستیم و امیدواریم توسعه میدان گازی پارس‌جنوبی هم در این دولت به پایان برسد.
وزیر نفت همچنین به پرسشی درباره نتیجه مذاکره با شرکت دولتی نفت و گاز هند برای توسعه میدان فرزادB هم این‌گونه پاسخ داد: رییس‌جمهور خواسته بود مذاکره ما با این شرکت هندی تا سپتامبر ۲۰۱۶ به صورت انحصاری ادامه یابد و چنین هم شد اما به نتیجه نرسیدیم.
وی توضیح داد: بر اساس پیشنهاد این شرکت هندی در طول ۲۵ سال تنها ۱۰ درصد ارزش تولید میدان به ایران می‌رسد و ۹۰ درصد آن برای طرف مقابل میماند. چنین پیشنهادهایی برای ما جذابیت ندارد و این مدل توسعهای قابل قبول نیست زیرا هدف ما تنها توسعه میدان نیست و کسب درآمد برای کشور را دنبال می‌کنیم.
زنگنه به گزینههای دیگر وزارت نفت برای تعیین تکلیف این میدان مشترک اشاره کرد و گفت: برای مطالعه این میدان با یک شرکت روس تفاهمنامهای امضا کردهایم و از سوی دیگر با همکاری یک مشاور در حال بررسی راهکار توسعه میدان فرزاد B با استفاده از منابع داخلی و اخذ وام هستیم.
او با اشاره به اینکه در عین حال مذاکره با هندی‌ها ادامه دارد، یادآور شد: این بحث به هیچ‌وجه سیاسی نیست بلکه کاملا فنی و اقتصادی است.
از سوی دیگر وزیر نفت با اشاره به تاکید رییس‌جمهور بر ضرورت توسعه میدان‌های مشترک و جذب سرمایه و فناوری افزود: طی سال‌های گذشته تحریم‌ها، مشکلات موجود در تنظیم روابط مالی دولت با شرکت ملی نفت و کمبود منابع، سبب کاهش حجم سرمایهگذاری در صنعت نفت شده و این چالش باید برطرف شود تا بتوانیم توسعه میدان‌های مشترک و ازدیاد برداشت از مخازن را در دستور کار قرار دهیم.
وزیر نفت درخصوص مهمترین مشکلات کنونی صنعت نفت، به کمبود سرمایه و ضعف تکنولوژیک اشاره کرد و گفت: علم و دانایی قابل خریداری نیست. باید زمینه تولید علم را در کشور ایجاد کنیم و درعین حال از ایستادن در کنار صاحبان علم و فناوری در سطح جهان غافل نباشیم تا فناوری و مهمتر از آن، دانش مدیریت به داخل کشور منتقل شود.
آخرین میزان تولید و صادرات نفت
زنگنه با تاکید بر اینکه مهمترین اقدام وزارت نفت در دولت یازدهم بازگشت به میزان تولید نفت‌خام قبل از تحریم‌ها بود، افزود: در حال حاضر تولید نفت‌خام بیش از سه میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز و صادرات نفت‌خام و میعانات گازی در مردادماه ۶/۲ میلیون بشکه بود. طبق سیاست‌های کلی نظام، تولید نفت باید متناسب با ذخایر باشد.ظرفیت تولید طبق برنامه ۸/۴ میلیون بشکه است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر میزان تولید در قسمت‌های سنتی از جمله فلات قاره و مناطق نفتخیز جنوب افت کرده است، تصریح کرد: البته این کمبود تولید با افزایش تولید در غرب کارون و تولید ۲۸۰ هزار بشکه‌ای از میادین غرب کارون جبران شده است.
امضای هر قرارداد در حکم شکست سیاست‌های آمریکاست
وزیر نفت درباره حجم سرمایه جذب‌شده در صنعت نفت طی سال‌های اخیر گفت: مقداری سرمایه از طریق فاینانس در صنعت پتروشیمی وارد شده که جذب منابع است و نمی‌توان آن را سرمایهگذاری نامید اما قرارداد اخیری که برای توسعه فاز ۱۱ پارس‌جنوبی با کنسرسیومی متشکل از توتال فرانسه، شاخه بین‌المللی شرکت ملی نفت چین (سیانپیسیآی) و شرکت پتروپارس ایران امضا شده است، به نوعی سرمایهگذاری خارجی به شمار میرود.
به گفته او، صنعت نفت در سال‌های آینده به حجم عظیمی از این نوع سرمایهگذاری نیاز دارد که می‌تواند از طریق اجرای قراردادهای جدید نفتی نسبت به جذب آن اقدام کند و همچنین باید تامین مالی پروژههایی مانند نوسازی تاسیسات و... با استفاده از انواع دیگر قراردادها دنبال شود.
زنگنه در پاسخ به پرسشی درباره تاثیرگذاری سیاست‌های آمریکا بر سرمایهگذاری در صنعت نفت ایران، بر شتاب‌دهی به فرآیند امضای قراردادهای نفتی تاکید کرد و گفت: امضای هر قرارداد در حکم شکست سیاست‌های آمریکاست.
او متنوع کردن طرفهای امضای قرارداد را نیز موضوع مهمی برشمرد و افزود: آمریکاییها که نمیآیند، خودشان ضرر می‌کنند. ما هم نباید تنها روی اروپا تمرکز کنیم زیرا تنوع بخشیدن به طرفهای قرارداد، می‌تواند حاشیه امنی برای صنعت نفت کشور در برابر فشارهای آمریکا باشد.
زنگنه با بیان اینکه هم‌اکنون بحث توسعه میدان‌ها در قالب قراردادهای جدید نفتی به صورت موازی با فعالیت ۱۰ کارگروه دنبال می‌شود، ادامه داد: جلسه‌های مستمر و پیگیریهای مداوم را برای به ثمر رساندن این مذاکرات در دستور کار داریم اما به هر حال تنها ما تعیین کننده نیستیم و ممکن است گاه طرف خارجی تحت فشارهایی قرار گیرد.
او با بیان اینکه تا پایان امسال چند قرارداد نفتی امضا می‌شود، افزود: قراردادهای ما منحصر به الگوی جدید قراردادهای نفتی نیست و متناسب با نوع پروژهها، از انواع قراردادها استفاده خواهد شد.
انتقال فناوری با اجرای قراردادهای جدید نفتی
زنگنه در بخش دیگری از صحبت‌هایش به مسیرهای انتقال فناوری با اجرای قراردادهای جدید نفتی اشاره کرد و گفت: شرکت اکتشاف و تولید ایرانی در این مدل قراردادی به طور مثال پتروپارس در قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس‌جنوبی در زمینههای مختلف مانند مدیریت پروژه، مدیریت و مهندسی مخزن، راهکارهای تامین مالی و ... بر دانستههایش میافزاید.
او از تجهیز یک مرکز پژوهشی ایرانی از سوی توتال فرانسه در قرارداد فاز ۱۱ به عنوان روش دوم انتقال دانش و فناوری یاد کرد و افزود: این مرکز تحقیقاتی ایران در جریان فرآیند اجرای قرارداد با مرکزی تحقیقاتی در خارج از کشور به طور مشترک کار می‌کند و فرآیند انتقال دانش و فناوری ادامه مییابد.
به گفته وزیر نفت، در قالب اجرای قراردادهای نفتی از خدمات بسیاری از شرکت‌های ایرانی هم استفاده می‌شود و شرکت ملی نفت هم برای کار کردن در چنین سطحی، ناگزیر بالا رفتن سطح آموزش منابع انسانی و انتقال فناوری را تجربه خواهد کرد.
زنگنه گفت: در قرارداد توسعه فاز ۱۱ میدان گازی مشترک پارس‌جنوبی برای بهره‌برداری باید یک شرکت ایرانی تاسیس شود.
احیای ۳۴ میلیارد دلار با افزایش یک درصدی ضریب بازیافت
وزیر نفت در ادامه با تاکید بر اهمیت افزایش ضریب بازیافت اظهار کرد: در حال حاضر میانگین ضریب بازیافت از میدان‌های نفتی حدود ۲۷ تا ۲۸ درصد است. البته با توجه به کیفیت زمین و مخازن ارقام ضریب بازیافت متفاوت خواهد بود اما برای نمونه میزان ضریب بازیافت در میدان آزادگان زیر ۱۰ درصد است. به عبارت دیگر ۶۰ میلیارد بشکه نفت غیرقابل استفاده است و چنانچه ضریب بازیافت از این میدان یک درصد اضافه شود ۳۴ میلیارد دلار ثروت کشور احیا شده است.
زنگنه با بیان اینکه اکثر مذاکرات با شرکت‌ها برای توسعه میادین با شرکت‌های خارجی است، گفت: مذاکره با شرکت‌های ایرانی هم انجام می‌شود. در حال حاضر با ۱۲ شرکت به صورت همزمان مذاکره می‌کنیم که در این میان برای میدان یاران با شرکت تدبیر انرژی در حال مذاکره هستیم البته وضعیت عراق در انجام مذاکرات از ما بهتر است زیرا آنها از نظر دسترسی به شرکت‌ها محدودیت ندارند.
طرح ۵ میلیارد دلاری برای جلوگیری از سوختن گازهای همراه نفت
وزیر نفت در ادامه با بیان اینکه با توجه به افزایش تولید نفت‌خام میزان سوزاندن گاز همراه نفت افزایش پیدا کرده است، اظهار کرد: این گازها باید در کارخانه ان‌جی‌ال شیرین‌سازی شوند. در حال حاضر یک طرح پنج میلیارد دلاری تعریف شده که شامل ان‌جی‌ال ۳۱۰۰، ان‌جی‌ال ۳۲۰۰، بیدبلند ۲، خارک و پالایشگاه قشم می‌شود. در این راستا باید چند کارخانه ان‌جی‌ال بسازیم که در دولت یازدهم تصمیم گرفتیم ساخت آن را به بخش‌خصوصی بسپاریم.
زنگنه ادامه داد: ما تعهد کردیم تا آخر برنامه چهار ساله دولت دوازدهم از سوختن بیش از ۹۴ درصد گازهای همراه جلوگیری شود.وی در ادامه با بیان اینکه برش‌های اندکی از نفت‌خام قابل تبدیل به خوراک پتروشیمی است و تنها چهار تا پنج درصد قابل تبدیل است و بقیه سوخت می‌شود. برای جلوگیری از خام‌فروشی در دو شاخه توسعه پتروشیمی با نفتا و گازهای همراه تا استفاده از مشتقات گازهای غنی برنامه‌ریزی شده است.
در سال ۷۶ ارزش تولید محصولات پتروشیمی یک میلیارد دلار بود که اگر شرایط فراهم باشد این رقم در برنامه پنج ساله ششم به ۴۰ میلیارد دلار می‌رسد. این منابع باید از فاینانس و منابع صندوق توسعه ملی تامین شود. ما به دنبال پالایش همه میعانات گازی تولیدی که حدود یک میلیون بشکه در روز است، هستیم و می‌خواهیم ظرف چهار سال آینده میعانات گازی به نفتا و نفت‌گاز، گاز مایع و بخشی هم به بنزین تبدیل شود.
زنگنه ادامه داد: باید ظرفیت پالایشی را از روزانه یک میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه به سه میلیون بشکه در روز برسانیم.
تولید ۷۰۰ میلیون مترمکعبی از پارس‌جنوبی تا دو سال آینده
وی در ادامه با اشاره به وضعیت تولید از میدان مشترک پارس‌جنوبی گفت: در حال حاضر میزان تولید ایران کمی بیشتر از قطر است. کمتر از دو سال آینده ۲۷ فاز پارس‌جنوبی جز فاز ۱۱ به بهره‌برداری می‌رسد و میزان تولید از این میدان ۷۰۰ میلیون مترمکعب خواهد بود.
صادرات ۷۰ میلیارد متر مکعب گاز تا پایان دولت دوازدهم
وزیر نفت در ادامه با تاکید بر اینکه علت کم بودن صادرات گاز نیازهای داخلی بوده است، تصریح کرد: در سال‌های اخیر ۱۰۰ میلیارد دلار سوخت مایع به دلیل کمبود گاز در کشور مصرف شده است.برای توسعه صادرات گاز دو قرارداد با عراق به میزان ۲۵ میلیارد متر مکعب، یک قرارداد با پاکستان به میزان ۱۰ میلیارد مترمکعب همچنین ۲۰ میلیارد مترمکعب برای ایران ال‌ان‌جی و مابقی هم برای سایر کشورها از جمله آذربایجان داریم که به طور کلی میزان صادرات تا پایان چهار سال به ۷۰ میلیارد مترمکعب می‌رسد.
زنگنه در مورد صادرات گاز به اروپا اظهار کرد: صادرات گاز به اروپا با خط لوله دشوار است اما صدور گاز طبیعی مایع شده عملی‌تر است. اروپایی‌ها خواهان خرید گاز از ما هستند اما قیمت‌های بازار اروپا به دلیل گاز روسیه و ال‌ان‌جی آمریکا مطلوب نیست.
- 14
- 4
