جنگ ارزی احتمالی آمریکا با کاهش ارزش دلار در کنار افزایش قیمت نفت محرک جدیدی برای بازارهای کالایی با محوریت فلزات پایه ایجاد کرده که در ابهام بازار تاکنون به رشد قیمتها منجر شده و دورنمای پیچیدهای را ترسیم کرده است.
رشد قیمت نفت خام برنت به بالاترین رقم از نوامبر سال ۲۰۱۴ همراه با لمس موقتی قیمت ۷۰ دلار یکی از مهمترین رخدادهای بازار کالایی در روزهای اخیر بوده اگرچه سال ۲۰۱۸ از هماکنون با پتانسیل تغییرات بسیاری رو به رو شده است. در کنار این سیگنال کاهش ارزش دلار آمریکا را میتوان سیگنال دیگری به شمار آورد که بر تمامی قیمتها در بازارهای کالایی تاثیرگذار است. در کوتاهمدت کاهش ارزش دلار را میتوان رخداد مهمتری دانست، زیرا تاثیرگذاری آن سریعتر رخنمایی کرده و مخصوصا گمانهزنیها از آغاز جنگ ارزی جدید با مبدأ آمریکا نیز میتواند اهمیت این داده قیمتی را در بازارهای جهانی برجستهتر سازد.
این دو سیگنال در نهایت بر تمامی بازارها موثر خواهد بود اگرچه بازار فلزات پایه مستعد تغییرات بیشتر و سریعتری است که ذات معامله آنها در بورسهای معتبر جهانی این ویژگی را در نوسان قیمتها بیشتر از سایر بازارها به ظهور میرساند. برای بررسی وضعیت قیمتی در بازار فلزات پایه باید تمامی این فلزات را مورد بررسی قرار داد که تا حدودی وقت گیر و پراکنده خواهد بود ولی توجه به شاخصقیمتی در بورس فلزات لندن تقریبا تمامی رخدادها را با ضریب خطای مطلوبی مورد ارزیابی قرار میدهد. شاخص بورس فلزاتلندن موسوم به LMEX در روزهای گذشته حتی به نزدیک ۳۴۳۰ واحد افزایش یافت که به معنی ثبت بالاترین رکورد قیمتی از سال ۲۰۱۳ تاکنون است که موفقیت بزرگی برای بازار فلزات پایه محسوب میشود. این در حالی است که اخیرا یک عقب نشینی مقطعی در این بازار ایجاد شده ولی چیزی از ظرفیتهای رشد در این بازار در آینده کم نمیکند.
کاهش قیمت نفت خام بهصورت مقطعی در کنار افزایش شکننده ارزش دلار پس از رکوردهای بزرگ آن و همچنین رشد قیمتهای پیشین و میل این بازار به تعدیل و تثبیت را میتوان از دلایل عقبنشینی موقتی در این بازار به شمار آورد. همین رویکرد قیمتی یعنی رشد نرخ در روز یکشنبه پس از موفقیتهای بزرگ قیمتی در روزهای قبل از آن و عقبنشینی قیمتی در روز گذشته همگام با کاهش محدود بهای نفت و افزایش ارزش دلار حکایت از آن دارد که بازارهای جهانی فلزات بیش از پیش به نوسان قیمتی در این دو داده یعنی نفت خام و ارزش دلار واکنش نشان میدهند. این در حالی بود که عقبنشینی قیمتها در بازار (آتی و نقدی) چین هم در این کاهش قیمتی موثر بودهاند. البته توجه به دو داده نفت و دلار به معنی ابهام در دورنمای بازار است، زیرا سیگنالهای کلی از یک دو راهی مهم در بازارهای جهانی خبر میدهد؛ یعنی بازار بین رشد قیمتها و سپس تعدیل و تثبیت نرخ مردد است و به دنبال دادههایی متقن برای نوسان نرخ میگردد. این وضعیت را میتوان برگرفته از ابهام در فاز روانی بازارهای جهانی دانست.
روانشناسی ابهام در بازارهای جهانی
تحلیلهای روانشناختی شیوه جدیدی از تحلیل قیمتی در بازارهای مختلفی است که چند سال است در ادبیات تحلیلگری وارد شده و همچنین موفقیتهای مطلوبی را ثبت کرده است. این در حالی است که تحلیلها اغلب بر یک بازار خاص تمرکز دارد ولی بعضا تاثیرپذیری بازارهای مشابه بر یکدیگر را نیز مورد بررسی قرار میدهد. در شرایط فعلی اوضاع متفاوتی در بازارها حکمفرماست، زیرا جو غالب در اغلب بازارهای کالایی شرایط مشابهی دارد و این تشابه رویکرد و راهبرد موجب خواهد شد تا تاثیرگذاری و تاثیرپذیری بازارها از یکدیگر بیش از گذشته برجسته شود.
دلیل اصلی این وضعیت را باید در چند داده مشخص ارزیابی کرد که میتوان از رشد دسته جمعی اغلب قیمتها، فراز و فرود تقاضای جهانی، بیم و امید از مهاجرت سرمایه به بازارهای رقیب مخصوصا سهام، ترس از ریزش قیمت در کنار امیدواری به رشد بیشتر نرخ در سالجاری، تاثیرات فنی و روانی رفتارهای ترامپ بر بازارهای کالایی با وجود خوشبینی بازارها به رفتارهای وی، احتمال افزایش بیشتر و ممتد قیمت سهام در آمریکا تقابل پیدا و پنهان اقتصادی در چین و آمریکا و حتی اختلافات تجاری و سیاسی اروپا و آمریکا و چین و البته موضوع کرهشمالی و حتی آینده برجام و رفتارهای خاصعربستان و سایر موارد مشابه نام برد. البته وزن و اهمیت رشد قیمتهای جهانی در کنار خوشبینی به تداوم تقاضا بیش از سایر دادهها مورد توجه قرار میگیرد.
موجودی انبارها در بورس فلزات لندن بهعنوان معرفی از وضعیت عرضه و تقاضا شرایط مساعدی ندارد، یعنی اغلب فلزات با کاهش محسوس موجودی انبارها برای فلزات خالص روبهرو شده که نشان میدهد برتری تقاضا بر عرضهها جدی بوده، اگرچه این روند کلی بیشتر به سال گذشته میلادی بازمیگردد. در روزهای اخیر اغلب موجودی انبارها شرایط آرامی را سپری میکنند که به معنی آن است که هماکنون تفاوت عرضه و تقاضا به سطوحی نسبتا متعادل دستیافته و در صورتی که همین شرایط ادامه پیدا کند، یک سرعتگیر جدید در برابر رشد قیمتها ایفای نقش خواهد کرد. این در حالی است که موجودی پایین انبارها موجب خواهد شد تا در صورت ورود تقاضایی جدید، قیمتها روند افزایشی جدیدی را تجربه کند. از سوی دیگر موجودی انبارها از قراضه فلزات هم پایین است که به معنی ضعف سوپاپ اطمینان قیمتی در بازارها خواهد بود و بالذات پتانسیل رشد قیمتها را ایجاد میکند.
با توجه به این موارد یعنی موجودی پایین انبارها، قیمتهای بالای فعلی و سیگنالهای جانبی از نوسان ارزش دلار و نفت خام میتوان ابهام را بهصورت واقعی در بازارها مشاهده کرد. این شرایط موجب شده تا بازار بسترهای جدیدی برای توجه به سیگنالهای جانبی دلار و نفت را در ذات خود ایجاد کرده و همین موارد در نهایت توان تاثیرگذاری بیشتر را پیدا کردهاند. با توجه به تمامی این موارد هماکنون روانشناسی و ساختارشناسی بازارهای جهانی ابهامی توام با خوشبینی را تجربه میکند ولی سرمایهگذاران با توجه به قیمتهای بالای فعلی و دورنمای نسبتا مبهم قیمتها بعضا شجاعت تصمیمگیری چندانی نداشته، آنهم در شرایطی که ابهامات ذکر شده در مطالب فوق، همگی بر رفتار معاملهگران و نوسان قیمتها تاثیرگذار هستند.
ذات مخابره خبرهای مثبت و منفی بسیار در رسانههای اقتصادی به این شرایط شکننده روانی در بازارهای جهانی دامن زدهاند تا جایی که روانشناسی پیچیدهای را بر مکانیزم قیمتی در بازار فلزات پایه و سایر بازارهای کالایی پدید آورده است. البته شاید فاز بعدی این رفتار قیمتی خطرناکتر باشد، زیرا امکان تقویت مجدد ارزش دلار و عقبنشینی بهای نفت بهصورت مقطعی وجود دارد که در کنار رخدادهای بنیادین در بازارهای کالایی ابهامی عمیقتر را ایجاد خواهد کرد. اگرچه نمیتوان اظهارنظر قاطعی در شرایط بحرانی بازار ابراز داشت ولی تجربه نشان داده است که بازار تا گذار از فاز ابهام تحرک بزرگی را تجربه نمیکند، هرچقدر هم که دادههای بنیادین بر این بازارها تاثیرگذار باشند. این شرایط در نهایت موجب خواهد شد تا بازار تا عبور از شرایط فعلی حالتی تدافعی به خود گرفته و با یک گام عقبنشینی قیمتی خود را برای تقویت نرخ آماده کند. این عقبنشینی هم به معنی افزایش جذابیت خرید و کاهش موجودی انبارهاست که در نهایت جهش بزرگتری را موجب خواهد شد.
- 9
- 2
