رشته کاردانی فنی معدن: آینده‌ای در صنعت معدن

کاردانی فنی معدن

رشته کاردانی فنی معدن چیست؟

رشته کاردانی فنی معدن یکی از رشته‌های حوزه فنی و حرفه‌ای است که به دانش‌آموختگان مهارت‌ها و دانش‌های لازم برای فعالیت در صنایع معدنی را آموزش می‌دهد. در این رشته، دانشجویان با مباحث مختلف مرتبط با استخراج و فرآوری مواد معدنی آشنا می‌شوند و توانایی‌های عملی و تئوری لازم برای انجام فعالیت‌های مرتبط با این صنعت را پیدا می‌کنند.

گرایش های رشته کاردانی فنی معدن شامل دو گرایش استخراج معدن و استخراج معادن زغال‌ سنگ می باشد. که در ادامه به توضیح آنها پرداخته ایم:

درباره رشته کاردانی فنی معدن

معرفی گرایش های کاردانی فنی معدن:

معرفی گرایش استخراج معدن:

همزمان با موضوع دولتی شدن معادن، همه معادن کوچکی که بدون رعایت اصول فنی و ایمنی بهره برداری می شدند، باید توسط دولت یا شرکت های تایید شده دولتی به صورت صحیح به فعالیت خود ادامه دهند. برای ایجاد این شرایط هرکدام از معادن به وجود یک کاردان فنی استخراج معادن نیاز پیدا خواهند کرد. 

هدف از دوره کاردانی استخراج معدن تربیت دانش آموختگانی خواهد بود که دانش کافی برای استخراج معادن زیرزمینی و روباز را داشته باشند. این گروه از افراد می توانند مسئولیت هایی نظیر استخراج معادن، باربری و حمل و نقل، تهویه و نگهداری و استخراج مواد معدنی در کارگاه استخراج و نیز ساماندهی و رهبری کارگران و کنترل عملیات آتشباری، حفاری معدنی ( چاه و تونل و موارد دیگر) و... را عهده دار شوند. 

معرفی دروس تخصصی گرایش استخراج معدن:

درس های تخصصی این گرایش شامل موارد زیر می باشد:

- روش‎های استخراج معادن زیرزمینی

- اصول استخراج معادن

- نقشه‎ برداری معدنی و نقشه‎ خوانی

- کانه آرائی

- سرویس و نگهداری ماشین آلات معدنی

- ایمنی و نجات در معادن

- بهداشت و کمک ‎های اولیه در معدن

- برق معادن

- زبان خارجه فنی

- استخراج معادن روباز

گرایش های مختلف کاردانی فنی معدن

معرفی گرایش استخراج معادن زغال ‌سنگ :

هدفی که برای راه اندازی گرایش استخراج معادن زغال سنگ درنظر گرفته می شود؛ تربیت افرادی توانا برای استخراج و بهره برداری اقتصادی در معادن زیرزمینی زغال سنگ و به دست آوردن مهارت های لازم از طریق فارغ التحصیلان گرایش استخراج معادن زغال سنگ می باشد. 

محدوده فعالیت این افراد شامل باز کردن، آماده‌سازی معادن زغال‌سنگ از مرحله عملیات اکتشافی و معدنی تا تحویل زغال‌ به کارخانه تغلیظ است. دانش آموختگان در این گرایش می توانند مسئولیت و سرپرسی اجرای یکی یا چند وظیفه از عملیات معدنی از قبیل چال‌زنی، تهویه، نگهداری، ریل‌کشی، آتشباری، ایمنی و نجات،‌ کارگاه استخراج و... را برعهده بگیرند. 

معرفی دروس تخصصی گرایش استخراج معادن زغال‌سنگ :

درس های تخصصی این گرایش شامل موارد زیر می باشد:

زبان خارجه فنی

نقشه‌برداری زیرزمینی

بهداشت معدن

زغال‌شویی

زغال‌سنگ

ایمنی و نجات در معادن

روش‌های استخراج

ماشین‌آلات معدنی

برق معادن

اصول معدن‌کار

گرایش های مختلف رشته کاردانی فنی معدن

مهارت‌های مورد نیاز در رشته کاردانی فنی معدن

برای موفقیت در رشته کاردانی فنی معدن، دانشجویان نیاز به توسعه مهارت‌های متعددی دارند. در ادامه به برخی از این مهارت‌ها پرداخته خواهد شد:

۱- آشنایی با تجهیزات و ابزارهای معدنی

در رشته کاردانی فنی معدن، دانشجویان با تجهیزات و ابزارهای مورد استفاده در صنعت معدن آشنا می‌شوند. آن‌ها باید بتوانند با نحوه کارکرد و عیب‌یابی این تجهیزات آشنا باشند تا در صورت بروز خرابی، تعمیرات لازم را انجام دهند. همچنین، آشنایی با ایمنی و بهداشت در محیط کار نیز از مهارت‌های ضروری در این حوزه است.

۲- شناخت مواد معدنی و روش‌های استخراج

در رشته کاردانی فنی معدن، دانشجویان با مواد معدنی مختلف و روش‌های استخراج آن‌ها آشنا می‌شوند. آن‌ها باید بتوانند نوع و ویژگی‌های مختلف مواد معدنی را تشخیص داده و روش‌های مناسب برای استخراج آن‌ها را انتخاب کنند. همچنین، باید با مراحل مختلف استخراج از جمله حفاری، بارگیری و حمل و نقل مواد معدنی آشنا باشند.

۳- آشنایی با روش‌های فرآوری مواد معدنی

علاوه بر استخراج مواد معدنی، فرآوری آن‌ها نیز بخش مهمی از صنعت معدن است. دانشجویان رشته کاردانی فنی معدن باید با روش‌های فرآوری مواد معدنی آشنا شوند و بتوانند فرآیندهایی مانند خردایش، غربالگری، جداسازی و پالایش را انجام دهند. همچنین، باید با تجهیزات و دستگاه‌های استفاده شده در فرآیندهای فرآوری آشنا باشند و بتوانند آن‌ها را کنترل کنند.

۴- مهارت‌های فنی و عملی

رشته کاردانی فنی معدن به دانشجویان آموزش مهارت‌های فنی و عملی مرتبط با صنعت معدن می‌دهد. آن‌ها باید بتوانند ماشین‌آلات و تجهیزات معدنی را به درستی استفاده کنند و در صورت بروز مشکلات فنی، تعمیرات لازم را انجام دهند. همچنین، باید توانایی‌های حل مسئله، تفسیر نقشه‌ها و استفاده از نرم‌افزارهای مرتبط با معدن را داشته باشند.

فرصت های شغلی کاردانی فنی معدن در ایران

فرصت‌های شغلی در رشته کاردانی فنی معدن

رشته کاردانی فنی معدن به دانشجویان فرصت‌های شغلی گسترده‌ای در صنعت معدن ارائه می‌دهد. در زیر به برخی از شغل‌های مرتبط با این رشته اشاره شده است:

۱- مهندس معدن

مهندسان معدن مسئول برنامه‌ریزی و نظارت بر فعالیت‌های استخراج و فرآوری مواد معدنی هستند. آن‌ها برنامه‌های مورد نیاز برای استخراج مواد معدنی را تهیه می‌کنند و به کنترل و بهبود فرآیندهای معدنی می‌پردازند. همچنین، مسئولیت ایمنی و بهداشت در محیط کار نیز بر عهده آن‌هاست.

۲- کنترل کیفیت

کارشناسان کنترل کیفیت در صنعت معدن مسئول نمونه‌برداری و آزمایش مواد معدنی هستند. آن ها بررسی و آزمون‌های لازم را انجام می‌دهند تا از کیفیت مواد معدنی استخراج شده اطمینان حاصل کنند. آن‌ها همچنین ممکن است فرآیندهای بهره‌برداری و فرآوری را کنترل کرده تا مطابق با استانداردهای کیفیت عمل کنند.

۳- فنی‌دستی معدن

فنی‌دستی معدن مسئول نصب، تعمیر و نگهداری تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی است. آن‌ها باید بتوانند عیب‌یابی و تعمیرات لازم را در صورت خرابی و از کار افتادن تجهیزات انجام دهند. همچنین، باید بتوانند نگهداری و سرویس دوره‌ای تجهیزات را انجام داده و از کارکرد صحیح آن‌ها اطمینان حاصل کنند.

۴- مدیریت بهره‌برداری و تولید

مدیران بهره‌برداری و تولید مسئول برنامه‌ریزی، سازماندهی و کنترل فرآیندهای بهره‌برداری و تولید در صنعت معدن هستند. آن‌ها باید برنامه‌های تولید را تهیه کرده و فعالیت‌های مختلف معدنی را هماهنگ کنند. همچنین، باید به بهره‌وری و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید توجه کنند و از بهره‌برداری بهینه از منابع معدنی اطمینان حاصل کنند.

۵- کارشناس ایمنی و بهداشت

کارشناسان ایمنی و بهداشت در صنعت معدن مسئول ارزیابی و کنترل مسائل ایمنی و بهداشت در محیط کار هستند. آن‌ها باید از رعایت استانداردها و مقررات ایمنی و بهداشت در فعالیت‌های معدنی اطمینان حاصل کنند و اقدامات لازم برای جلوگیری از حوادث و بروز بیماری‌های مرتبط با صنعت معدن را انجام دهند.

۶- مدیر پروژه معدنی

مدیران پروژه معدنی مسئول برنامه‌ریزی، سازماندهی و کنترل پروژه‌های معدنی هستند. آن‌ها باید فعالیت‌های مختلف پروژه را هماهنگ کنند.

گردآوری: بخش آموزشی سرپوش