«ویدیوچک ایرانی» در لیگ یک تست می‌شود!

مدیران کمیته داوران اخیرا با یک شرکت ایرانی که برای راه‌اندازی سیستم VAR در فوتبال ایران اعلام آمادگی کرده است، مذاکراتی را انجام داده‌اند. این شرکت تأکید دارد که می‌تواند تمام تجهیزات و امکانات لازم را برای استفاده از این سیستم در ایران انجام بدهد؛ از نصب دوربین در ورزشگاه‌ها گرفته تا اتاق فرمان برای بررسی لحظه‌به‌لحظه صحنه‌های داوری در طول برگزاری یک مسابقه. البته طبق پروتکل‌های فدراسیون جهانی فوتبال،‌ هر کشوری که قصد راه‌اندازی این سیستم را دارد،‌ باید قواعد و قوانین مد نظر را برای اجرا رعایت کند و حتما از فیفا مجوز بگیرد. منتهی ورود چنین سیستمی به فوتبال کشور به همین راحتی‌ها هم اتفاق نخواهد افتاد!

مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال، بعد از بالاگرفتن اعتراض‌ها به عملکرد داوران در لیگ برتر،‌  نخستین‌بار در صفحه شخصی اینستاگرام خود به‌صراحت اعلام کرد که از کمیته داوران خواسته اقدامات لازم را برای راه‌اندازی سیستم VAR در فوتبال ایران  انجام بدهند. صحبت استفاده از چنین سیستمی هم شاید در ظاهر آسان و امیدوار‌کننده باشد‌، ولی با بررسی شرایط سخت‌افزاری فوتبال ایران و هزینه‌های سنگینی که راه‌اندازی سیستم VAR در ایران دارد،‌ به خوبی متوجه می‌شوید که در عمل کار خیلی سخت‌تر از چیزی است که فکرش را می‌کنید.

سیستم VAR در جام‌جهانی روسیه با نصب حدود ٣٠ دوربین در هر ورزشگاه همراه بود که این دوربین‌‌ها با بالاترین کیفیت موجود فیلمبرداری می‌کردند و تمام تجهیزات مورد استفاده‌ ازجمله سیستم تصویربرداری،‌ سیستم رادیویی ارتباطی داوران و ... بالاترین استاندارد را داشت. در ایران اما هنوز هم در بسیاری از ورزشگاه‌ها برای فیلمبرداری ساده مسابقات با مشکل بزرگ روبه‌رو هستیم؛ به‌طور مثال در ورزشگاه تختی آبادان‌، کیفیت فیلمبرداری مسابقه مدت‌هاست که باعث شده مردم با کنایه بگویند که انگار با گوشی موبایل بازی‌ها را پوشش تصویری می‌دهند. تعداد دوربین‌ها برای پخش مسابقات هم فاصله زیادی با استانداردهای بین‌المللی دارد و حتی این قابلیت وجود ندارد که در تمام کشور مسابقات با کیفیت HD روی آنتن برود.

مشکل بزرگ بعدی اینجاست که فدراسیون فوتبال هم قدرت تأمین منابع مالی لازم را برای راه‌اندازی VAR در تمام استادیوم‌های ایران ندارد و همان‌طور که مسئولان اعلام کرده‌اند، دولت حتما باید مساعدت ویژه با هماهنگی وزارت ورزش در این رابطه داشته باشد. به‌ هر حال در خبرها هم آمده بود که حداقل هزینه راه‌اندازی VAR در هر ورزشگاه ٣٠٠‌هزار دلار است که با نرخ امروز دلار‌ نزدیک به ٣‌میلیارد تومان می‌رسد!

نکته قابل توجه دیگر این است که اگر VAR وارد فوتبال ایران شود، حق‌الزحمه داوران و ناظران هم چند برابر خواهد شد. به ‌هر حال به جز تیم داوری مسابقات،‌ برای هر بازی باید یک تیم داوری مخصوص اتاق فرمان VAR  انتخاب شود. پس برای رسیدن به این استاندارد، فوتبال ایران انواع و اقسام مشکلات بزرگ را در پیش دارد. حالا با توجه به جمع مشکلاتی که اکثر آنها مربوط به بحران اقتصادی است،‌ مدیران فدراسیون فوتبال ناچار شده‌اند با یک شرکت داخلی وارد مذاکره شوند تا نمونه کوچک‌تر اما ایرانیزه سیستم VAR را وارد فوتبال ایران کنند. شرکت مذکور که هنوز نام آن اعلام نشده، است‌ تأکید کرده که می‌تواند در استانداردی بالا VAR را راه‌اندازی کند. به همین منظور بعد از گرفتن مجوز از فدراسیون جهانی فوتبال و گرفتن دستورالعمل‌های لازم برای اجرای VAR، قرار است این سیستم ایرانی که مسئولان تأکید دارند، مجهز هم هست،‌ در دو مسابقه در لیگ دسته اول فوتبال کشور تست شود. در صورت موفقیت‌آمیزبودن،‌ سپس این طرح در دو بازی لیگ برتری در ورزشگاه آزادی امتحان خواهد شد و اگر این سیستم VAR ایرانی جواب مثبت داد،‌ در تمام کشور آن را اجرایی خواهند کرد.

داوود رفعتی، رئیس دپارتمان داوری، در گفت‌وگو با روزنامه شهروند در جواب این سوال که آیا واقعا VAR وارد فوتبال ایران خواهد شد یا خیر گفت: «فدراسیون فوتبال اراده محکمی برای استفاده از این سیستم دارد. طبیعتا دولت و وزارت محترم ورزش هم برای رسیدن به این سیستم فوق‌العاده باید به ما کمک کنند. در شرایط کنونی مذاکراتی با شرکتی که اعلام آمادگی کرده که این سیستم را مطابق با استانداردهای بین‌المللی می‌تواند در ایران اجرا کند، انجام می‌دهیم. ابتدا این سیستم که تمام تجهیزات VAR ازجمله اتاق فرمان را هم دارد،‌ در لیگ یک تست می‌شود و اگر موفقیت‌آمیز بود، در لیگ برتر هم این کار را می‌کنیم. البته فیفا تأکید ویژه دارد که این سیستم مطابق با استانداردهای قانونی تعیین‌شده اجرا شود. به این ترتیب اگر موفقیت‌آمیز بود که اتفاق بزرگی است. اگر  نمونه ایرانی موفق نشد،‌ مجبور هستیم با شرکت‌‌های خارجی وارد مذاکره شویم.»