عدم نقدینگی مانع نوسان دلار می‌شود

 بازارساز ارزی با یک قربانی مدیریت قیمت دلار را بار دیگر به دست گرفت. روز دوشنبه نوسان‌گیران در ابتدای روز تلاش کردند دلار را به کانال ۱۲ هزار تومانی ببرند؛ ولی بازارساز با عرضه ارز در نزدیکی نرخ بازار تحرکات آنها را خنثی کرد. به گفته فعالان، اگر بازارساز کانال ۱۰ هزار تومانی را قربانی نمی‌کرد، به سختی می‌توانست مانع از اثرگذاری دلالان شود. در بازی شطرنج نیز بعضا بازیکن مهره سفید یک پیاده خود را قربانی می‌کند تا در ادامه راه کنترل و موقعیت بهتری در صفحه بازی داشته باشد؛ روشی که در این بازی به نام«گامبی» شناخته می‌شود.

روز گذشته، قیمت دلار در ابتدای روز به سوی مرز ۱۲ هزار تومانی قدم  برداشت، ولی هر چقدر از ابتدای روز گذشت، قیمت‌ها رو به سوی محدوده‌های پایین‌تر آوردند. دلار که روز یکشنبه با ۶۰۰۰ تومان افزایش به محدوده ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومانی رسیده بود، روز دوشنبه را در محدوده ۱۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان آغاز کرد؛ با این حال، نتوانست رشد ابتدای روز را دنبال کند و حدود ساعت ۴ بعدازظهر روی عدد ۱۱ هزار و ۵۰۰۰ تومان به کار خود پایان داد که ۲۰۰ تومان پایین‌تر از روز یکشنبه بود.

به گفته فعالان، به‌نظر می‌رسد، بازار در روزهای ابتدایی هفته کانال ۱۰ هزار تومانی را قربانی کرد تا بتواند در آستانه سطوح بالاتر توانایی بیشتری در مدیریت نوسانات داشته باشد؛ در بازی شطرنج به چنین حالتی که قربانی به قصد به‌دست آوردن بازی بهتر صورت می‌گیرد، «گامبی» گفته می‌شود.  در واقع، گامبی در بازی شطرنج موقعیتی است  که یکی از بازیکنان، مهره‌ای از خود را قربانی می‌دهد تا پوزیسیون بهتری را به‌دست آورد.

در این بازی، معمولا مهره سفید یکی از پیاده‌های خود را در موقعیت خطر قرار می‌دهد تا در صورت پذیرش آن از سوی مهره سیاه، موقعیت بهتری را در مرکز زمین به قصد کنترل و مدیریت بیشتر در بازی کسب کند. به‌نظر می‌رسد بازارساز نیز در روزهای اخیر تاکید چندانی بر حفظ کانال ۱۰۰ هزار  تومانی نکرد تا بتواند در موقعیت بهتری و با عناصر بیشتری در برابر نوسان‌گیران ارزی مقابله کند. چنانکه روز گذشته بازار شاهد آن بود، نوسان‌گیران در ابتدای روز سعی کردند با استفاده از معاملات مرزی و معاملات پشت خطی قیمت‌های بازار را دچار نوسان کنند و حرکت دلار به سوی کانال ۱۲۲ هزار تومان را با جوسازی و بدون معاملات واقعی کلید بزنند؛

با این حال، بازارساز در برابر این تاکتیک ایستادگی کرد. بازارساز با ادامه روند بالا آوردن نرخ عرضه ارز خود و نزدیک کردن آن به قیمت بازار، مانع از آن شد که  تقاضای کاذب وارد بازار شود و از این طریق توانست با پاسخگویی به تقاضای واقعی در قیمتی نزدیک به نرخ بازار نوسانات را مدیریت کند و حتی زمینه نزول دلار به سوی کانال ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومانی را فراهم کند. این در حالی بود که اگر بازارساز کانال  ۱۰ هزار تومانی را قربانی نمی‌کرد و به عرضه ارز در این کانال ادامه می‌داد، آن هم در شرایطی که قیمت بازار در آستانه مرز ۱۲۲ هزار تومانی قرار داشت، تقاضای کاذب زیادی وارد بازار می‌شد و با ورود آن، قیمت‌ها شاید چند محدوده در کانال ۱۲۲ هزار تومانی بالا می‌رفت. 

در کنار نوع عرضه بازارساز، دومین اتفاقی که توجه معامله‌گران را به خود جلب کرد، حضور رئیس کل بانک مرکزی در خیابان فردوسی و بازدید از برخی صرافی‌ها بود. به گفته برخی فعالان، رئیس کل بانک مرکزی پای صحبت صرافان نشست و حرف‌های  آنها را شنید. به‌نظر می‌رسد صرافی‌ها نیز از این اتفاق استقبال کردند. البته باید در روزهای آینده نیز بازخورد صرافی‌ها از این دیدار را پیگیری کرد. به گفته فعالان، پس از دیدار رئیس کل با صرافی‌ها، قیمت دلار افت بیشتری کرد.

به گفته فعالان، تاکتیک صحیح بازارساز در روز دوشنبه مانع از نوسان‌گیری دلالان شد؛ با این حال، عده‌ای از بازیگران ارزی باور دارند، بازارساز در روزهای آینده برای مدیریت نوسانات دلار نیاز به ابزارهای بیشتری دارد. به باور آنها، ورود تقاضاهای جدید از قبیل تسویه دلاری شرکت‌های تجاری یکی از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند سفته‌بازان را در بازار فعال‌تر از قبل کند. دراین میان، گروه دیگری از فعالان باور دارند، در آستانه ژانویه تقاضای دانشجویان ایرانی نیز برای دلار افزایش پیدا می‌کند؛ چراکه آنها باید هزینه بررسی درخواست پذیرش از دانشگاه‌های خارجی را تامین کنند.

در کنار دلاری که مستقیما موسسات واسطه لازم است در ازای بررسی اخذ پذیرش پرداخت کنند، تقاضای ارز برای خدمات جانبی مانند آزمون‌های زبان و گزارش نمرات آنها رشد پیدا  می‌کند. برخی فعالان باور دارند، در شرایطی که بازار در یک ماه اخیر با تقاضای چندانی مواجه نبوده است، ممکن است چنین تقاضای خردی که بیشتر نیاز به تامین اسکناس نیز دارد، بازار را کمی نوسانی‌تر کند؛ با این حال، کاهشی‌های بازار به هیچ عنوان چنین دیدگاهی را قبول ندارند.

از نظر آنها، از یکسو قدرت بازارساز برای عرضه ارز افزایش پیدا کرده است و از سوی دیگر، میزان سایر تقاضاها مانند تقاضاهای تجاری در پایان سال‌جاری میلادی کمتر خواهد بود. از نظر آنها، شرکت‌ها در سال‌جاری پیش‌تر ارز مورد نیاز خود را تهیه کرده‌اند. از سوی دیگر، کاهشی‌ها بر کمبود ریال در بازار تاکید دارند و معتقدند میزان نقدینگی معامله‌گران به اندازه‌ای نیست که دلار را نوسانی کند.همسو با افت دلار در بازار ارز، سکه تمام بهار آزادی نیز در مسیر کاهشی قرار گرفت. روز دوشنبه، سکه تمام بهار آزادی ۱۰۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۳ میلیون و ۷۵۰۰ هزار تومان رسید. سکه در ابتدای روز ۳ میلیون و ۹۰۰۰ هزار تومان قیمت خورده بود، ولی با افت دلار، معامله‌گران بازار سکه نیز از موقعیت خرید عقب نشستند.