شاید هم یک شب که حالشان چندان مساعد نبوده و یکی از دوستانشان که دستی در تتو کردن داشته آنها را به تتو کردن یک طرح خاص تشویق کرده باشد. اما در حالی که تتو کردن این روز‌ها بسیار عادی شده و تب آن در ایران نیز بالا گرفته، تاریخچه بسیار طولانی و عجیب و غریبی دارد، پر از داستان‌های خشونت‌بار و شخصیت‌های غریب که تتو‌های آنان میلیون‌ها دلار می‌ارزد.
داستان افرادی که بدن خود را از جوهر رنگی می‌پوشانند بسیار عجیب است و اگر شما نیز تتو کرده‌اید یا قصد انجام آن را دارید یا حتی آن را جالب می‌دانید با ادامه این مطلب در مورد تاریخچه پرفراز و نشیب تتو همراه باشید.
مردم دوران باستان تتوهایشان را دوست داشتند
ده‌ها هزار سال پیش، انسان‌ها شروع به نقاشی کردن دیواره غار‌ها کردند؛ و در برهه‌ای با خود فکر کردند که چرا هنر را روی بدن خودمان نداشته باشیم و سپس شروع به تتو کردن نمودند. اینکه دقیقاً چه زمانی تتو کردن آغاز شده مشخص نیست، زیرا دائما مومیایی‌های قدیمی‌تر با آثاری از تتو روی بدن آنها یافت می‌شود. اما با اطمینان می‌توان گفت که انسان‌ها از سال‌های بسیار دور به تتو کردن روی آورده‌اند.
با این وجود، مومیایی به نام اوتزی (Ötzi) یک مرد یخی تیرولی اروپایی که حدود ۳۲۵۰ سال پیش از میلاد مسیح درگذشته رکورد قدیمی‌ترین تتو را در حال حاضر در دست دارد. آقای اوتزی ۶۱ تتوی باورنکردنی روی بدن خود داشت. با این وجود برخی بر این باور بودند که یک مومیایی که در آمریکای جنوبی یافت شده و دارای تتو به شکل سبیل است قدمت بیشتری دارد تا اینکه نظر محققان در این باره تغییر کرد، زیرا مشخص شد که این نقش به شکل سبیل تنها خطوطی هستند که با هدف درمانی روی بدن مرد مذکور نقش بسته‌اند. این خطوط در قسمت‌هایی از بدن این مرد که دارای مشکلات مفصلی و فقراتی بوده یافته شده‌اند. قدیمی‌ترین تتوی انتزاعی متعلق به یک مومیایی ۵۰۰۰ ساله مصری است که تنها کمی جوانتر از آقای اوتزی بوده و تتوی او شکل یک حیوان شاخدار است.
محققان ایمان دارند که یونانیان و چینیان باستان نیز تتو داشته‌اند و از جوهر برای خالکوبی هم در مردان و هم زنان استفاده می‌شده است. برای مدت‌ها باور بر این بود که فقط زنان باستان بدنشان را خالکوبی می‌کردند. یک شاهدخت سیبریایی که حدود ۲۵۰۰ سال پیش درگذشته تتو‌های بسیار جذابی داشته که بسیار زیبا و شبیه به تتو‌های امروزی توصیف شده است.
تتو، کتاب مقدس و دین یهودیت
بسیاری می‌دانند که یهودیان علاقه‌ای به تتو کردن ندارند، اما دلیل آن به همین سادگی نیست. در کتاب سفر لاویان چنین آمده است: «نباید به خاطر مردگان روی بدن خود خراش بیندازید یا هر خط و خطوطی را روی بدن خود حک کنید». گفته می‌شود که تا پیش از این دستور، یهودیان هیچ مشکلی با تتو کردن نداشته و تنها برای این که از بابلی‌ها و مصری‌ها -که تتو داشتند- متمایز باشند روی بدن خود خالکوبی نمی‌کردند. بدن بدون تتو در واقع یکی از روش‌های یهودیان برای متمایز کردن خود از دیگران بوده است.
نازی‌ها نیز بُعد جدیدی به تتو کردن یا نکردن یهودیان بخشیدند. در کمپ‌های مرگ نازی‌ها، آنها به صورت اجباری اعداد شناسایی را روی بدن زندانیان و به طور ویژه یهودیان خالکوبی می‌کردند که البته خلاف باور‌های آنان در مورد استقلال بدن و پروتکل‌های مذهبی‌شان بود. از این رو امروزه تتو کردن برای یهودیان بسیار جنجالی‌تر از قبل نیز شده است. اما این بدان معنا نیست که یهودیان تتو نمی‌کنند، زیرا دیده می‌شود که یهودیان جوان این روز‌ها به تتو روی آورده‌اند به خصوص تتو‌هایی که به دین آنها اشاره مستقیم دارد؛ و در رویکردی تاریک، اما پرمعنی، برخی اعدادی شبیه آنچه نیاکانشان در اردوگاه‌های مرگ نازی‌ها داشتند را روی بدن خود و این بار به شکل داوطلبانه خالکوبی می‌کنند. در واقع برای تتو کردن در دین یهود هیچ تنبیهی وجود ندارد و این که می‌گویند در صورت داشتن بدن تتو شده در قبرستان یهودیان دفن نخواهید شد صحت ندارد.
مسیحیان مشتاقانه تتو‌های مذهبی را پذیرفتند
اگر چه قوانین کتاب سفر لاویان در دین مسیحیت و انجیل مسیحیان نیز وجود دارد، اما آیه مربوط به تتو نکردن در آن به طور کامل نادیده گرفته شده است، درست مانند قانون مشابه یهودیت در مورد غذا خوردن بر اساس قوانین شریعت یهودی. بر اساس ادعاها، در دین کاتولیک هیچ گاه با تتو کردن مخالفتی وجود نداشته است. برخی قانونی در این باره که توسط پاپ آدرین اول در دهه ۷۰۰ میلادی تدوین شده را دال بر ممنوعیت تتو کردن در دین مسیحیت عنوان کرده‌اند، هر چند هیچ سندی دال بر صحت این قانون وجود ندارد.
برخی از دیگر فرقه‌های مسیحی نیز نظر خوبی نسبت به تتو نداشتند، اما هیچگاه ممنوعیتی نسبت به تتو در کلیت دین مسیحیت وجود نداشته و حتی برعکس این موضوع بوده است. در دوران امپراطوری روم و پیش از این که مسیحیت قانونی باشد، اولین باورمندان به دین جدید بدن خود را با نشانه‌هایی از باور دینی خود تتو کرده و خود را به عنوان باورمندان ابدی مسیح مشخص می‌کردند. در انجیل، سنت پل می‌گوید که او نیز علامت‌های مسیح را روی بدن خود داشته است. گفته می‌شود که پس از قانونی شدن مسیحیت نیز تتو کردن رایج بوده و پرطرفدارترین طرح‌ها، شکل صلیب و اشکالی شبیه به زخم‌های حضرت عیسی بوده‌اند.
تتو کردن قبیله‌ای نیز تاریخچه‌ای غنی دارد
مردمان خارج از اروپا و خاورمیانه نیز هزاران سال تتو می‌کرده‌اند. داشتن طرح‌های خالکوبی روی پوست در جوامع مختلف، از پولینزی تا آمریکای شمالی بسیار پراهمیت بوده است. برای مثال، در ساموآ، بدن مردان از زیر سینه تا بالای زانو خالکوبی داشت که انجام آن روز‌ها به طور می‌انجامید. درد این نوع تتو بسیار وحشتناک بوده و احتمال مرگ به دلیل عفونت نیز بالا بود، اما هر مردی که تتو نمی‌کرد یا تتوی خود را نیمه‌کاره رها می‌کرد برای باقی عمرش شرمنده می‌بود. زنان این جوامع نیز تتو می‌کردند هر چند این تتو‌ها در مورد زنان کوچکتر بود.
بومیان آمریکا نیز از استخوان نوک تیز یا تکه‌های سنگ برای کشیدن طرح‌هایی روی بدن خود استفاده می‌کردند. سپس جای زخم را با دوده یا رنگ میمالیدند که رد آن باقی می‌ماند. مردان به خاطر یک پیروزی خاص یا دلایل عرفانی بدن خود را خالکوبی می‌کردند و برخی نیز بر این باور بودند که تتو به آنها قدرت‌های فراانسانی خواهد بخشید. برخی نیز تصویر حیوانی که دوست داشتند جای او باشند را روی بدنشان تتو می‌کردند. قبایل متفاوت را با طرح تتو‌های آنها می‌شناختند و گاهی نیز زنان این کار را انجام می‌دادند.
تتو کردن اجباری در گذشته نیز وجود داشته است
نازی‌ها اولین کسانی نبودند که افراد را علی‌رغم میلشان به خالکوبی وادار کردند و خالکوبی اجباری قدمتی به اندازه نوع اختیاری آن دارد. در تاریخ چین خالکوبی کردن روشی معمول و بسیار موثر برای تنبیه افراد خاطی در نظر گرفته می‌شده است. در چین باستان، اگر کسی قانونی را زیر پا می‌گذاشت، روی بدن او خالکوبی‌هایی صورت می‌گرفت که برای همیشه شخص خاطی و خانواده او را شرمسار می‌ساخت. همچنین در برهه‌ای از زمان سربازان را نیز به اجبار خالکوبی می‌کردند تا نتوانند از خدمت فرار کنند. این سنت حتی در بریتانیای دهه ۱۸۰۰ نیز وجود داشته و سربازان فراری را با حروفی به معنای «شخصیت بد» خالکوبی می‌کردند.
بردگان نیز برای هزاران سال به صورت اجباری تن به خالکوبی می‌داده‌اند. آنها را برای جلوگیری از فرار و اینکه نشان دهند بی‌ارزش هستند خالکوبی می‌کردند. در ایران، یونان، روم، چین و ژاپن باستان همه بردگان خالکوبی می‌شدند. در دوران روم باستان مسیحیان نوکیش بدن خود را خالکوبی می‌کردند تا سربازان رومی را به اشتباه بیندازند. خالکوبی اجباری امروزه نیز وجود دارد. در سال ۱۹۹۳، پلیس هند عبارت «جیب‌بر» را روی پیشانی ۴ زن که دائماً جیب‌بری می‌کردند خالکوبی کرد که بخاطر آن جنجال بپا شده و پلیس‌های خاطی زندانی شدند.
تاریخچه عاشقان تتو
در دهه ۱۸۰۰ تتو کردن کمی مدرنیزه شده و بسیار رواج پیدا کرد. حتی زنان خوشنام و شناخته شده نیز تتو می‌کردند. بدین ترتیب اگر کسی می‌خواست جلب توجه کند بدن خود را تتو می‌کرد. از آنجایی که آن عصر، دوران اوج سیرک و نمایش‌های عجیب و غریب بود، برخی از نمایش‌ها مربوط به مردانی با بدن تماماً تتو شده بود و در یک مورد زنی که عضو یکی از این سیرک‌ها بود به دلیل بدن تتو شده‌اش به تیتر روزنامه‌ها تبدیل شد.
با این وجود ادعا می‌شود اولین بانویی که به طور رسمی در این دوره بدن خود را تتو کرد نارا هیلدبرانت بود که برای یک سیرک بزرگ کار می‌کرد. در آن دوران تتو و کشش جنسی زنان در هم تنیده شده بود. با این وجود در آن دوران زنان داستان‌های خاصی در مورد اینکه چطور ربوده شده و برخلاف میلشان خالکوبی کرده‌اند را بیان می‌کردند، اما بعد از مدتی این دروغ نیز از مد افتاد. تماشاگران سیرک‌ها و کارناوال‌ها تصاویری از زنان با بدن خالکوبی را خریداری کرده و به خانه می‌بردند. با این وجود در روزگاری که زنان هیچ استقلالی نداشتند، برخی از زنان با خالکوبی‌های عجیب و غریب فراوان روی بدن خود از این راه کسب درآمد کرده و می‌توانستند نوعی استقلال را بدست آورند.
تا سال ۲۰۱۸، پرتتوترین زن جهان یک زن ۶۹ ساله اهل فلوریدا بود که شارلوت گوتنبرگ نام داشته و ۹۸.۷۵درصد از سطح بدن او خالکوبی شده بود. بعد‌ها مردی به نما لاکی دایاموند رایش با ۱۰۰درصد تتو بدن توانست عنوان پرتتوترین فرد کره زمین را به خود اختصاص دهد.
رنسانس تتو
با وجود تمام علاقه انسان گذشته به خالکوبی، میزان علاقه به تتو کردن در دوران مدرن با هیچ دوره دیگری از تاریخ قابل مقایسه نیست. در اواخر دهه ۱۹۵۰ وارد دوره‌ای در تتو کردن شدیم که از آن با عنوان رنسانس تتو یاد می‌شود. در این دوره بود که تتوکاران به عنوان هنرمند شناخته شده و افرادی مانند لایل تاتل، کلیف ریون، دان نولان، زیک اوونز، اسپایدر وب و اد هاردی توانستند دورنمای تتو را به طور کلی تغییر دهند.
با این وجود اد هاردی را باید مشهورترین شخصیت در رنسانس تتو دانست که بدون او تتوی امروزی وجود نداشت. هیپی‌ها نیز نقشی غیرقابل انکار در محبوبیت تتو در دهه ۱۹۷۰ داشتند.
اما تتو کردن هنوز هم خطرناک است
تتو کردن نسبت به گذشته بسیار رایج‌تر و ایمن‌تر شده است، زیرا سالن‌های تتو باید قوانین خاصی را در زمینه بهداشت رعایت کنند و بسیاری از آنها در حد بیمارستان‌ها تمیز هستند. با این وجود تتو کردن بدون خطر نیست و ممکن است حتی مرگبار باشد.
بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۰ در ایالات متحده صورت گرفته، حدود ۴۰درصد از افراد ۱۸ تا ۲۹ ساله در این کشور دست کم یک تتو روی بدن خود داشتند، اما در این کشور هنوز هم ممکن است به خاطر داشتن خالکوبی از کار اخراج شده یا مجبور به پوشاندن آن در محیط کار شوید. در تحقیقی دیگر در سال ۲۰۱۵ مشخص شد که ده درصد از شهروندان نیویورکی که تتو داشتند با تتوی خود به مشکل برخورده‌اند. ۶درصد از مشکلات جدی مانند خارش، قرمز شدن و التهاب بیش از ۴ ماه رنج برده و برای برخی این مشکلات تا سال‌ها ادامه داشت.
یکی از واکنش‌های بد به تتو زمانی اتفاق می‌افتد که فرد استروئید مصرف می‌کند. اگر چه در برخی موارد با لیزر می‌توان تتو دارای مشکل را برداشت، اما در مواردی زخم‌ها جدی ناشی از تتو نیز ایجاد شده و در مواردی نادر نیز قطع شدن عضو پایان ماجراجویی‌های یک شخص علاقمند به تتو بوده است.
انتشار باکتری‌های موجود در جوهر یا انتقال بیماری به دلیل استفاده از سوزن‌های مشترک نیز مشکل دیگری است. در سال ۲۰۱۷ یک مرد تگزاسی هنگام شنا در خلیج مکزیک و تنها بعد از گذشت ۵ روز از تتو کردن ساق پای خود درگذشت. زخم ناشی از تتو عفونت کرده و باعث مرگ او شده بود.
- 15
- 3
